Dijsselbloem: "we zijn op de goede weg met nieuwe vakbekwaamheid en examens"

1. 15 juni 2014
2. 6 reacties

Minister Dijsselbloem is niet van zins het nieuwe deskundigheidsbouwwerk en de nieuwe examens bij te stellen. Dat schrijft hij - niet onverwacht getuige de uitspraken onlangs van het College Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD) in VVP - aan de Tweede Kamer.

De minister: "Naar mijn oordeel zijn we met het nieuwe vakbekwaamheidsgebouw en de centrale examinering op de goede weg. De betrokken ketenpartners stellen alles in het werk om de centrale examinering continu te verbeteren. Van de overheid mag worden verwacht dat de kwaliteit van de centrale examens goed is geborgd. Tegelijkertijd mag van opleiders en examinandi verwacht worden dat zij eveneens een stevige inspanning leveren om zich voor te bereiden op de eisen van de nieuwe Wft-examens. Ik ben me bewust van de impact die de nieuwe eisen op de sector kunnen hebben. De nieuwe examens zijn naar mijn overtuiging echter van groot belang voor het borgen van de kwaliteit van de vakbekwaamheid. Zij leveren een belangrijke bijdrage aan zowel de consumentenbescherming als de gezondheid van de sector op de langere termijn.

"Doel van examinering is te bereiken dat consumenten adequate adviezen ontvangen van vakbekwame financieel adviseurs. De lat ligt dus bewust niet te laag.
"Ik ben niet ontevreden over de eerste vier en halve maand van centrale examinering. Uiteraard is het mij niet ontgaan dat de slagingspercentages aan de lage kant zijn. Het is echter, gelet op de kleine aantallen examens, prematuur hieruit conclusies te trekken aangaande het functioneren van het nieuwe vakbekwaamheidsbouwwerk, de wijze van examinering of de voorbereiding van kandidaten. Graag wil ik er ook op wijzen dat er meerdere vormen van examinering zijn met dergelijke slagingspercentages. In de examens van de Federatie Financieel Planners (FFP) staat bijvoorbeeld ook het integrale advies centraal. De afgelopen jaren hebben ongeveer 1.000 kandidaten FFP-examens gemaakt, waarbij het slagingspercentage tussen de 25 en 30 procent ligt.
Een ander voorbeeld is de Stichting Erkenningsregeling Hypotheekadviseurs (SEH). In 2008 heeft de SEH een nieuwe wijze van digitale examinering ingevoerd. In de eerste vier maanden na invoering lag het slagingspercentage rond de 30 procent: dat was 20 procent lager dan jaren daarvoor. Het percentage geslaagden is daarna langzaam opgelopen.
"Sinds de start tot en met 31 mei jongstleden, zijn er 6.639 examens afgenomen. Dit betreft 6.125 initiële examens en 514 PE-examens. Het gemiddelde slagingspercentage over alle afgenomen examens bedraagt 29,9 procent, waarbij een stijgende lijn zichtbaar is.
"Het gemiddelde slagingspercentage van de PE-examens over de gehele periode is aanzienlijk hoger, namelijk 53,1 procent. Ook hier is de trend dat de slagingspercentages toenemen. In mei bedroeg het slagingspercentage van de PE-examens bijvoorbeeld 57,2 procent. Het slagingspercentage over alle afgenomen examens in de maand mei bedroeg bijvoorbeeld 38,1 procent. Het gemiddelde slagingspercentage van alle initiële examens over de gehele periode bedraagt 28 procent. Ook hier is een opwaartse trend zichtbaar. Ter illustratie: het slagingspercentage van alle initiële examens in de maand mei bedroeg 35,7 procent.
"De gemiddelde slagingspercentages voor PE liggen hoger. Het is denkbaar dat een deel van het verschil veroorzaakt wordt doordat de kandidaten voor PE geoefende beroepsbeoefenaren uit de praktijk zijn, die de vragen over competenties, gedrag en vaardigheden uit de beroepspraktijk makkelijker in context kunnen zetten dan de kandidaten die een initieel examen doen en voor een deel nog weinig ervaring met klantcontact en advisering hebben.
"Uit analyse van het CDFD blijkt dat MBO- en HBO studenten nadrukkelijk onder het gemiddelde scoren. Het gemiddelde slagingspercentage van examinandi van MBO-opleidingen (stand 11 juni 2014) is circa 9 procent en van HBO-opleidingen is dat circa 7 procent. Dat is aanzienlijk lager dan het slagingspercentage van de overige examinandi, te weten 39,5 procent. Door diverse MBO- en HBO-studenten en MBO- en HBO-instellingen wordt dan ook gesteld dat de examens niet aansluiten bij hun opleidingen, te moeilijk zijn of niet voldoen aan de kwaliteitseisen van de desbetreffende school.
"Ik wil er nadrukkelijk op wijzen dat er op grond van de Wet op het financieel toezicht alleen regels worden gesteld inzake centrale examinering van Wft-diploma’s. Om aan een dergelijk examen mee te mogen doen, is het niet verplicht een opleiding te volgen. Iedereen mag aan een examen meedoen en kan zich op zijn eigen manier voorbereiden. Dat kan door middel van een opleiding, maar ook bijvoorbeeld door zelfstudie. Ik stel dus niet verplicht dat een onderwijsinstelling alleen een schooldiploma mag afgeven als een student bepaalde Wft-diploma’s heeft gehaald. Wanneer MBO- en HBO-instellingen toch een koppeling maken tussen schooldiploma en Wft-examens, is dat hun eigen keuze. Het spreekt voor zich dat wanneer deze koppeling wordt gemaakt, de student aan dezelfde eisen moet voldoen die aan elke andere examenkandidaat in het kader van de Wft-examen worden gesteld.
"De praktijk is dat vrijwel alle MBO- en HBO-studenten in financiële sector gerelateerde richtingen reguliere Wft-examens afleggen als onderdeel van hun curriculum. Het is niet eenvoudig de oorzaken van de slechte slagingspercentages te achterhalen. Eén van de redenen kan zijn dat MBO- en HBO-studenten in de regel nog weinig werkervaring hebben. Hierdoor missen de studenten mogelijk de context voor de vragen die over vaardigheden, competenties en professioneel gedrag gaan. Het gegeven dat deze studenten in de regel ook nog relatief jong zijn, kan hierbij een rol spelen.
"Een ander aspect is dat de curricula van de MBO- en HBO-instellingen vaak minimaal een (school)jaar voor de examinering vast liggen, terwijl wijzigingen in het Wft-vakbekwaamheidsbouwerk, bijvoorbeeld in de eind-en toetstermen, in de regel per januari in werking treden. Daarnaast is het mogelijk dat MBO- en HBO-instellingen hun opleidingsprogramma’s nog niet volledig op het nieuwe stelsel hebben afgestemd. Ten slotte merk ik op dat tot 31 december 2013 voor het bekostigd onderwijs een uitzondering gemaakt is voor wat betreft de combinatie opleiding en examinering. Tot vorig jaar was het mogelijk dat een MBO- of HBO-instelling zowel kon opleiden als examineren (dit in tegenstelling tot de commerciële exameninstituten). Uit ervaring blijkt dat als opleidingen en examinering in één hand zijn, de slagingspercentages doorgaans hoger zijn. Dat is op zichzelf logisch: in een dergelijk geval wordt de opleidingsstof precies afgestemd op de examens; de inhoud en methodieken zijn de docent bekend en hij of zij kent de studenten goed. De docent kan zijn studenten dan ook optimaal voorbereiden op het examen. Dit relatieve voordeel is er nu niet meer: de Wft-examens zijn uniform en niet afgestemd op een specifieke doelgroep. Dat stelt MBO- en HBO-instellingen voor een nieuwe uitdaging, die echter niet afwijkt van de uitdaging voor reguliere commerciële Wft-opleidingsinstituten: hoe bereid je een student goed voor op de Wft-examens, zonder het examen precies te kennen. Ik heb er evenwel vertrouwen in dat MBO- en HBO-instellingen deze slag voor hun studenten kunnen maken. Het bekendmaken van de richtlijnen voor de verschillende soorten vragen, zodat opleiders concreter inzicht krijgen in de wijze waarop de vragen worden vormgegeven, zal daaraan hopelijk een bijdrage leveren. Een tijdelijke oplossing kan zijn dat MBO- en HBO-instellingen de koppeling van hun diploma’s met Wft-examens facultatief maken.

"Ten slotte ontvangen CDFD en DUO vanuit de uitvoeringspraktijk kritiek op de termijn van zes tot acht weken die nodig is om een definitieve examenuitslag vast te stellen. Onderdeel van de kwaliteitszorg is dat examinandi hun voorlopige examenuitslag ontvangen binnen 48 uur en hun definitieve uitslag pas – behoudens bijzondere omstandigheden - binnen zes tot acht weken. "Deze termijn benutten CDFD en DUO om eventuele onvolkomenheden bij de examenafname te corrigeren ten gunste van examinandi.
"Door de 'wachttijd' loopt de doelgroep van bestaande adviseurs vertraging op in het studieprogramma. Bij twee a drie examens gemiddeld is dit meer dan een half jaar vertraging. Ook op de instroom van nieuwe adviseurs (niet alleen nieuwe vaste medewerkers maar ook bijv. flexibele of uitzendkrachten) werkt het belemmerend. Deze doelgroep moet vaak in een korte periode het examen halen anders mogen ze niet adviseren. Bij zes tot acht weken wachten op de definitieve examenuitslag en het vervolgens doen van één of meerdere herexamens, lopen zij maanden vertraging op. Zeker de grotere marktpartijen (grootbanken/verzekeraars) met tienduizenden medewerkers hebben gefaseerde planningen voor de opleidingen en examens. Dit om continuïteit in de bezetting en de dienstverlening aan de klant te kunnen garanderen. Zij geven aan dat de planning in de loop van 2015 in gevaar dreigt te komen.
"Omdat het wettelijk verplicht is dat alle kandidaten binnen de overgangsperiode van twee jaar de benodigde diploma’s halen, zal ik de procedure zo snel als verantwoord is aanpassen. Ik acht dat werkbaar omdat de ervaringen tot nu toe leren dat de correcties die DUO en CDFD aanbrengen voor slechts 2 procent van de gezakte examinandi het gevolg had dat ze alsnog waren geslaagd. Ik streef naar een simpeler procedure met een definitieve examenuitslag binnen 48 uur."

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen 

Abonnement aanvragen