"Rekenmethode pensioenverzekeraars nadelig voor klanten"

Kassa logo

"Door een gebrek aan informatie van pensioenverzekeraars kunnen consumenten niet goed beoordelen of zij wel een goede deal krijgen." Aldus zaterdag het consumentenprogramma Kassa.

Kassa dook in de wereld van rekenrentes, afkoopregelingen en sterftewinst en stuitte op voor consumenten" onbegrijpelijke rekenmethodes en een groot gebrek aan transparantie".

Kassa gaf als voorbeeld Frits Nicolaas. "Hij werd recent 65 en kreeg daardoor te maken met verzekeraars Aegon en Centraal Beheer Achmea. Bij Aegon sloot hij voor 46.000 euro een pensioen af en Centraal Beheer Achmea benaderde Nicolaas om zijn kleine pensioen af te kopen. (...) Na doorvragen kwam Nicolaas erachter dat Aegon voor hem een gemiddelde levensverwachting van 23,46 jaar hanteerde. Simpel gezegd: het door Nicolaas aangeleverde bedrag werd over 23,46 jaar uitgesmeerd om mede tot het bedrag te komen dat hij jaarlijks voor de rest van zijn leven als pensioen ontvangt. Maar bij Centraal Beheer Achmea kreeg Nicolaas bij afkoop echter maar 13 keer zijn opgebouwde jaarpensioen. Voor Nicolaas leek het verschil tussen de 13 jaarbedragen van Centraal Beheer Achmea en de 23,46 jaar van Aegon onredelijk hoog. Daarom stapte hij naar het Kifid.

 

Rekenkundig model
"In Nederland wordt de gemiddelde levensverwachting voorspeld door de rekenmeesters van het Actuarieel Genootschap (A.G.). Op basis van een rekenkundig model dat rekening houdt met toekomstige ontwikkelingen, verwacht het A.G. dat een man die nu 65 wordt gemiddeld nog 20 jaar leeft. Dat is anders dan de 23,46 jaar die verzekeraar Aegon verwacht dat Frits Nicolaas nog leeft. En dat merkt hij in zijn portemonnee, want als Aegon van 20 jaar uit zou gaan hoeft het geld van Nicolaas over een kortere periode worden uitgesmeerd en wordt het jaarbedrag dat hij krijgt hoger.

 

Sterftewinst
Toen Kassa verzekeraars vroeg naar hun levensverwachting voor een gemiddelde man die op 1 december 2016 65 werd, bleken ze allemaal boven de verwachting van het A.G. te zitten. Met een marge van een half jaar tot 4 jaar en 2 maanden. Kassa: "Het kan in het belang zijn van verzekeraars dat zij hogere gemiddelde levensverwachtingen hanteren. Want als verzekerden gemiddeld eerder doodgaan dan verwacht, hoeven ze minder lang het pensioen uit te keren dan verwacht. Dat wordt sterftewinst genoemd.

"Maar of verzekeraars daadwerkelijk op deze manier onredelijke winsten maken is onduidelijk. De verzekeringsbranche heeft namelijk wel een verklaring voor de afwijking tussen hun levensverwachting en de verwachting van het Actuarieel Genootschap. Verzekeraars zijn verplicht om te kijken naar de verwachting van hun klanten en het A.G. maakt een verwachting voor heel Nederland. Verzekeraars stellen dat uit ervaring blijkt dat hun klanten ouder worden dan de gemiddelde Nederlander. Maar ze zijn niet verplicht hun eigen sterftetafels bekend te maken, waar de levensverwachtingen van hun klanten in verzameld zijn. Daardoor is onduidelijk of de afwijking van de A.G.-gegevens onredelijk is. Mensen die een pensioen aankopen kunnen alleen vergelijken op basis van het jaarbedrag dat verschillende verzekeraars hen bieden. Als alle verzekeraars daarbij onredelijk hoge levensverwachtingen hanteren, kan het dus zijn dat alle pensioenaanbieders onredelijk lage pensioenen bieden. Maar het Kifid gaf Nicolaas geen gelijk in zijn zaak tegen Aegon omdat verzekeraars niet verplicht zijn om hun sterftetafels te delen."

 

Gebrek aan transparantie
Volgens de gerespecteerde actuaris en oud-vicevoorzitter van het Actuarieel Genootschap Jan Donselaar is het gebrek aan transparantie een slechte zaak voor de consument. Hij stelt dat zowel klanten als hun pensioenadviseurs niet de beschikking krijgen over de belangrijke informatie. Iets wat volgens Donselaar door grote bedrijven, die met pensioenverzekeraars in zee gaan, zeker niet wordt geaccepteerd. Hij roept klanten daarom op om massaal transparantie van verzekeraars te eisen.

Maar Nicolaas stapte ook naar het Kifid vanwege de in zijn ogen lage afkoopsom van 5200 euro die hij van Centraal Beheer Achmea kreeg. Wat de berekening achter dat bedrag is werd Nicolaas niet verteld. In de eerste brief stond enkel zijn opgebouwde pensioen van 397,21 euro per jaar genoemd en het afkoopaanbod van 5213,30 euro. Pas na lang zeuren kreeg hij mondjesmaat meer informatie over de afkoopsom. Maar duidelijk hoe de berekening achter de afkoopsom in elkaar zat werd het nooit. En pas toen Nicolaas het als voorwaarde stelde voor een schikking bij het Kifid kreeg hij te horen wat de voor hem voorspelde levensverwachting was: 22,06 jaar.

 

Afkoop ruim 2000 euro lager
De afkoopsom die Nicolaas kreeg was na aftrek van kosten het startbedrag waarmee Centraal Beheer op het moment dat Nicolaas zijn pensioenleeftijd behaalde zou gaan beleggen. Met de ruim 5.000 euro en het rendement dat Centraal Beheer Achmea op dat bedrag verwachte te behalen, zou de verzekeraar Nicolaas ieder jaar zijn pensioen kunnen uitbetalen voor de 22 jaar die Nicolaas volgens de gemiddelde verwachting nog zou leven. Als Nicolaas zijn pensioen gewoon zou laten ingaan zou hij, als hij de gemiddelde levensverwachting haalt, ruim 7.800 euro van Centraal Beheer ontvangen.

Actuaris Jan Donselaar vindt het een slecht aanbod van Centraal Beheer Achmea omdat de verzekeraar van het langerlevenrisico, het rendementsrisico en de administratieve kosten af is. En hoewel er volgens Donselaar niet door de verzekeraar wordt gelogen, geeft die Nicolaas wel heel beperkt informatie. Daarmee kan de klant nooit een goede keuze maken. De actuaris denkt dat Centraal Beheer Achmea niet transparant communiceert vanwege de grote voordelen die de verzekeraar bij afkoop heeft.

Voor Nicolaas zijn er de nadelen. Hij krijgt een lager bedrag dan hij zou krijgen als hij de gemiddelde levensverwachting van de verzekeraar haalt, hij kan zelf de risico’s om dat hogere bedrag te halen niet zo goed dragen als Centraal Beheer Achmea, en het gehanteerde rendement van 3 en 4 procent krijgt hij niet op zijn spaarrekening. Maar over dat alles wordt hij niet door zijn verzekeraar geïnformeerd. Pas als hij naar het Kifid stapt krijgt hij iets meer informatie. Actuaris Jan Donselaar gaat ervan uit dat het gebrek aan transparantie bij afkoop in de hele verzekeringsbranche speelt.

 

Zelfs eenzijdige afkoop mag
Frits Nicolaas kreeg nog de keuze van Centraal Beheer Achmea om zijn pensioen af te kopen. Maar sinds 2007 zijn pensioenaanbieders bij kleine pensioenen, onder de 467,89 euro, niet eens meer verplicht om toestemming te vragen aan hun klanten. Ze kunnen het gewoon eenzijdig doen. Dat kan een groot probleem worden in combinatie met de flexibele arbeidsmarkt. Doordat steeds meer mensen in korte tijd bij verschillende bedrijven werken, bouwen ze potentieel meerdere kleine pensioenen op. Als die dan allemaal eenzijdig tegen slechte voorwaarden worden afgekocht blijft er weinig over van hun pensioen.

Mogelijk komt er een einde aan de afkooppraktijken. Op dit moment werkt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan een nieuwe wet die het afkopen van kleine pensioenen moet stoppen. Het is de bedoeling dat kleine pensioenen meeverhuizen met de klant als die van werk wisselt en een andere pensioenaanbieder krijgt. Maar de wetgeving komt pas na de verkiezingen in de Tweede Kamer als er waarschijnlijk een nieuw parlement is en een demissionair of geheel nieuw kabinet. En met de nieuwe wet zijn alle mensen die tot nu toe door een weinig transparante keuze mogelijk voor een slecht afkoopbedrag hebben gekozen niet geholpen.

Verzekeraars Aegon en Centraal Beheer Achmea laten in een reactie weten hun communicatie naar klanten na de klacht van Frits Nicolaas te hebben aangepast. Hun volledige reactie en die van andere verzekeraars vindt u HIER.

 

Centraal Beheer reageert: "Wij communiceren over individuele klantklachten rechtstreeks met onze klanten en niet via de media. Het gaat hier om een klacht die is afgehandeld. Bij deze klacht hebben we geconcludeerd dat onze communicatie beter had gekund. Deze feedback hebben we destijds ook meegenomen in verbeteringen van onze klantcommunicatie."

 

Aegon:  Het afgelopen jaar hebben we onze interne werkwijze aangescherpt zodat klanten nu eerder worden gekoppeld aan een specialist. Alle klanten met een expirerend kapitaal krijgen een offerte waarin de hoogte van de levenslange uitkering die de klant kan verwachten wordt gecommuniceerd. Bij de bepaling van de prijs van een pensioenverzekering zijn de actuariële gegevens een belangrijke, maar niet de enige factor. Ook de gehanteerde rekenrente en de ingerekende kosten spelen een rol, evenals enkele andere factoren. Verzekeraar A kan zo een sterftekans op leeftijd 80 bepalen en verzekeraar B op 81 en B kan tóch een hogere uitkering offreren. De klant hoort van ons hoeveel pensioen hij of zij kan aankopen met het expirerende kapitaal. Wij merken van onze klanten dat zij dit over het algemeen een duidelijke manier vinden om de te verwachten uitkering te kunnen vergelijken met concurrerende offertes. Een klant die meer wil weten over de ins en outs van zijn product, koppelen we aan een specialist die dat kan toelichten in een brief of een persoonlijk gesprek."
 

Reactie toevoegen

 
ABN Amro bericht klanten over betere compensatieregeling

ABN Amro bericht klanten over betere compensatieregeling

ABN Amro heeft klanten brieven gestuurd over de aanpassing van de compensatieregeling doorlopende kredieten met variabele rente. ABN Amro schrijft: "Klanten die...

Geldbelangen wil behoud zendtijd Kassa en Radar

Geldbelangen wil behoud zendtijd Kassa en Radar

Geldbelangen is een petitie gestart voor het behoud van de huidige zendtijd van Radar en Kassa. Voorzitter Rob Goedhart: “Verzekeraars hebben het Verbond van...

Uitspraak Kifid inzake ABN Amro onderstreept gelijk St. Geldbelangen en Kassa

Uitspraak Kifid inzake ABN Amro onderstreept gelijk St. Geldbelangen en Kassa

Na Credit Agricole Consumer Finance (waaronder Interbank, Ribank, De Nederlandsche Voorschotbank en Intermediaire Voorschotbank) moet nu ook ABN Amro teveel betaalde...

"ABN Amro verzaakt maatschappelijke taak"

"ABN Amro verzaakt maatschappelijke taak"

"ABN Amro heeft aantoonbaar te hoge kosten berekend en heeft daarmee – als systeembank – haar maatschappelijke taak verzaakt en alleen maar de eigen...

Verzekeraars verdedigen afschrijvingsregeling asbestdaken

Verzekeraars verdedigen afschrijvingsregeling asbestdaken

Omdat er geen wettelijke plicht komt tot het verwijderen van asbestdaken, zouden verzekeraars de vergoeding weer moeten herstellen. Aldus verschillende partijen...

Crédit Agricole zegt per 1 mei alle doorlopende kredieten op

Crédit Agricole zegt per 1 mei alle doorlopende kredieten op

Crédit Agricole (Interbank, Ribank en Voorschotbank) heeft 90 miljoen euro gereserveerd om klanten te compenseren voor te hoge rentes op leningen. Ook gaat...

Kassa: verwijten Verbond raken kant noch wal

Kassa: verwijten Verbond raken kant noch wal

"De verwijten raken kant noch wal. Want de vergelijking in de uitzending tussen schade en premie is journalistiek volkomen legitiem, de juistheid van de berekening...

Woordvoerder Verbond: rare journalistiek van Kassa

Woordvoerder Verbond: rare journalistiek van Kassa

"Ik vind het maar rare journalistiek", aldus Oscar van Elferen, woordvoerder bij het Verbond van Verzekeraars, over de voor het Verbond redelijk onverwachte discussie...

Betalen ouderen te veel autopremie?

Betalen ouderen te veel autopremie?

Verzekeraars ontkennen, naar aanleiding van een item zaterdag bij Kassa, dat zij ouderen meer autopremie dan betalen dan het risico dat zij werkelijk vormen. Kassa...

"Ook SNS Bank betaalt klanten deel premie ORV terug"

"Ook SNS Bank betaalt klanten deel premie ORV terug"

Volgens Kassa komt "in navolging van de Rabobank nu ook SNS Bank klanten tegemoet die jarenlang te veel premie hebben betaald voor hun overlijdensrisicoverzekering,...