AFM, begin wat eerder met je huiswerk
In artikel 81c, tweede lid, Bgfo is opgenomen dat de hypotheekaanbieder geen vergoeding mag rekenen voor vervroegde aflossing die hoger is dan haar ‘financiële nadeel’. Na onderzoek bij tien aanbieders kwam de AFM in haar leidraad van 20 maart tot de conclusie dat ze allemaal dezelfde methodiek hanteren. Wel zijn er verschillen in de gekozen variabelen en de berekening op zich.
Bij MoneyView hebben we op grond van de door alle aanbieders aangeleverde informatie over de boeterenteberekening voor hypotheken geconstateerd dat sommige aanbieders hun methodiek hebben aangepast, in de aanloop naar de vastlegging van de Mortgage Credit Directive in Wft, Bgfo en Burgerlijk Wetboek. Verschillende aanbieders zijn in de afgelopen twee jaar hun boeteberekening gaan baseren op de zogeheten methode van lineaire interpolatie. Bij het berekenen van de contante waarde van het renteverschil wordt in dat geval gekeken naar het huidige tarief voor de resterende rentevaste periode. Valt een resterende periode tussen twee rentevaste periodes, dan wordt een gemiddelde rente berekend. Een methode die geheel conform artikel 81c, tweede lid Bgfo is.
Toch ging dat de AFM blijkbaar niet ver genoeg want in haar leidraad van 20 maart stelt ze dat wanneer de aanbieder geen vergelijkbare looptijd aanbiedt, deze moet kiezen voor de hoogste naastgelegen rente (‘naast betere rente’). Deze vereisten gelden voor vervroegde aflossingen vanaf 14 juli 2016 voor alle lopende hypotheken. Dit heeft er inmiddels toe geleid dat aanbieders, die aanvankelijk uitgingen van lineaire interpolatie, alle boeteberekeningen die na 14 juli 2016 zijn gedaan opnieuw gaan berekenen op grond van de ‘naast betere’ methode. Dat brengt een hoop administratieve rompslomp voor zowel de klant als de aanbieder met zich mee. En voor de aanbieder bovendien een stuk imagoschade. Terwijl je je kunt afvragen of de aanbieder met interpolatie niet gewoon te goeder trouw heeft gehandeld.
De vraag die daarom bij mij rijst is dan ook wat voor zin het heeft om pas na invoering van de wetgeving te toetsen en middels een leidraad een nieuwe invulling te geven aan de wet. Het komt bij mij een beetje over alsof mij als kind te verstaan wordt gegeven dat ik ‘voor middernacht’ thuis moet komen en ik bij thuiskomst te horen krijg dat ik te laat ben, omdat mijn moeder achteraf gezien vindt dat met ‘voor middernacht’ elf uur wordt bedoeld. De Europese wettekst was al lang voor de invoering van de MCD bekend bij de aanbieders, maar ook bij de AFM. Waarom is er niet voorafgaand aan de invoering ervan gelijk aangegeven dat de ‘naast betere’ methode in de visie van de AFM de juiste is?
Leidraden van de AFM zijn bedoeld om richting te geven. Maar geen aanbieder in de markt heeft – uit angst voor sancties – de moed om hier iets over te zeggen of er van af te wijken. De leidraad wordt daarmee feitelijk geïnterpreteerd als wetgeving.
De volgende vraag die bij mij opkomt is of de AFM aanbieders die op dit moment de ‘naast betere’ methode nog niet hanteren, de tijd gunt om dit aan te passen. In de publicatie van 20 maart stelt ze in 2017 te onderzoeken of aanbieders de normen in artikel 81c Bgfo naleven. Daarbij zal zij de in de leidraad geformuleerde uitgangspunten betrekken. Mij dunkt dat de AFM beter eerder haar huiswerk had kunnen doen en voordat de MCD zijn beslag kreeg in de Nederlandse wetgeving hier een standpunt over had moeten formuleren. De huidige werkwijze komt op mij over als mosterd na de maaltijd. AFM, kan dat niet anders?
Lidy Groenewoud is senior onderzoeker bancaire producten bij MoneyView
‘Wat voor zin heeft het om na invoering nog een nieuwe invulling te geven aan de wet?’
Reactie toevoegen
Editie
Meer over
AFM waarschuwt voor 'pump en dump' met crypto's
De AFM maakt zich zorgen om marktmanipulatie bij de handel in crypto’s. De zogenoemde ‘pump en dump’ is een vorm van marktmisbruik waarbij deelnemers...
AFM deelt resultaten onderzoek hypotheekadvies
De AFM) heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de kwaliteit van hypotheekadvies. Tijdens Hypovak, dat op 10 oktober plaatsvindt in de Midden Nederland Hallen, zal...

Lichte daling aantal klachten bij verzekeraars in 2023
Verzekeraars rapporteren over 2023 een lichte daling van het totale aantal klachten door consumenten ten opzichte van 2022. Tussen de soorten verzekeringen zijn...
Procentuele bijdrage adviseurs aan kosten AFM-toezicht verlaagd
Adviseurs en bemiddelaars gaan 2,6 procent minder delen in de kosten van het AFM-toezicht. Hun procentuele aandeel wordt verlaagd naar 10,7 procent. De minister...
"Grote premieverschillen voor oudere automobilisten"
Ondanks dat vaak wordt gedacht dat oudere verzekeringnemers beter kunnen blijven zitten bij hun huidigeverzekeraar, kan het toch flink lonen om premies met elkaar...
Guda van Noort lid raad van toezicht AFM
Minister Heinen van Financiën heeft Guda van Noort benoemd tot lid van de raad van toezicht (rvt) van de AFM. De benoeming is per 1 september 2024 en geldt...
Kosten betaalrekeningen fors gestegen
De kosten van een betaalrekening voor particulieren zijn de afgelopen jaren verhoudingsgewijs aanzienlijk toegenomen, zo blijkt uit onderzoek door MoneyView. De...
Onveranderde waarde in een veranderende wereld
(Opinie Jan Berndsen, AFM, in VVP-special De Waarde van Advies) De toegevoegde waarde van een adviseur is onverminderd groot. Niet alleen omdat u producten kunt...
AFM: "Beter changemanagement beschermt consumenten tegen overkreditering"
De AFM vraagt aandacht voor tien principes bij het verbeteren van changemanagement door verstrekkers van consumptief of hypothecair krediet. Naar aanleiding van...
VVP-special De Waarde van Advies: advieswaarde meer uitdragen
De waarde van financieel advies is onmiskenbaar, maar het blijft belangrijk haar uit te dragen. Actieve provisietransparantie, schrijft Adfiz in de VVP-special De...