Drempels wegnemen

Rondetafel Duurzaam Adviseren 2021

(Rondetafelgesprek met partners ABN Amro, AnsvarIdéa, Centraal Beheer, Financieel Zeker, Lot Hypotheken en Scildon in VVP Special Duurzaam Adviseren 2021) Het nieuwste IPCC-rapport neemt elke twijfel weg: de aarde warmt in rap tempo op en de mens draagt daar ondubbelzinnig aan bij. We moeten nu in actie komen, vinden de tafelgasten, en niet wachten totdat den haag het voortouw neemt. De financiële sector doet al veel op duurzaamheidsterrein, maar hoe krijgen we de eindklant verder mee? En financieel adviseurs? Is een fee voor bijvoorbeeld zonnepanelen ‘done’ of moeten adviseurs het vooral van advies hebben?

De conclusies van de honderden onderzoekers die aan het recente rapport van de IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) werkten, verschillen weinig van de bevindingen van het klimaatpanel in 2013. In het zwartste scenario ligt de gemiddelde temperatuur in het jaar 2100 gemiddeld vijf graden hoger. De gevolgen zijn nu al merkbaar: extreme hitte en droogte, felle bosbranden, overstromingen en tropische cyclonen. Het smelten van de ijskap op Antarctica kan direct gevolgen voor Nederland hebben. En dat gaat hard. Rees de zeespiegel tot 1971 nog met 1,3 mm per jaar, inmiddels komt het water jaarlijks bijna 4 mm hoger, zo blijkt uit satellietmetingen.

Zijn de gespreksdeelnemers geschrokken van de recente wake-up-call? Ja en nee. De alarmerende feiten zijn al jaren bekend, maar na een aanvankelijke schrikreactie gebeurt er volgens hen te weinig. “Hoeveel bewustwording hebben we nog nodig?”, vraagt Paul Burger (MVO-adviseur AnsvarIdéa/Turien & Co.) retorisch. “De afgelopen jaren hebben we zoveel signalen gehad, meest recent natuurlijk de overstromingen in Limburg, België en Duitsland. Als mens hebben we een verantwoordelijkheid. Er is al heel veel gesproken, het is tijd om aan te pakken.”

Theo Krins (manager Client Service Team Scildon) vindt dat we een mondiaal thema als klimaatverandering te lang bij de politiek hebben laten liggen. “Intussen betalen de mensen die het minste aan opwarming bijdragen de hoogste prijs voor onze leefwijze. Er zijn stevige maatregelen nodig, maar die blijven uit door een gebrek aan urgentie. Zo gaf een provincie in het coalitieakkoord 2019-2023 nog aan, dat windenergie geen prioriteit heeft. Dat is onvoorstelbaar. Als we zo blijven polderen, ben ik niet hoopvol gestemd.”

Een gebrek aan overheidsregie staat naar inzicht van Frank Nihof (Senior Relatiemanager ABN AMRO Bank) een breed gedragen aanpak in de weg. “Een gezamenlijk standpunt zou zeker helpen. Ook in onze sector moet samenwerking meer aandacht krijgen. Iedereen levert met de beste bedoelingen een bijdrage, maar als je de inspanningen stroomlijnt, is er veel meer mogelijk en kan het effect groter zijn.”

ABN AMRO wil dat de eigen portefeuille en kantoren in 2030 minimaal het energielabel A dragen. Het belangrijkste onderdeel van de strategie is volgens Nihof klanten op weg helpen naar duurzaamheid. Zo is er een rentekorting op label A en nieuwbouw. “En klanten met een woning met energielabel B komen voor 0,10 procent rentekorting in aanmerking. Als mensen ‘vernieuwbouwen’, ontvangen ze 0,15 procent rentekorting. Wanneer een klant binnen twee jaar na het ingaan van de rentevaste periode een label A of B laat registreren bij het RVO, dan kunnen wij per die datum alsnog de duurzaamheidskorting toepassen.”

‘Klanten zouden aan de onafhankelijke positie van hun adviseur kunnen gaan twijfelen’

Overstromingsschade

“Het gaat niet alleen om het beperken van de verdere opwarming van de aarde, maar ook om hoe we hiermee omgaan”, zegt Ronald Vermeulen (Expert Duurzaamheid Centraal Beheer). “Volgens het IPCC rapport moeten we in de toekomst steeds vaker rekening houden met extreme weersomstandigheden.”

De extreme weersomstandigheden hebben we aan den lijve ondervonden afgelopen zomer in Limburg. Vermeulen: “Centraal Beheer had in juni 2021 de verzekeringsdekking van de particuliere opstal-en inboedelverzekering uitgebreid, omdat we in Nederland steeds vaker worden getroffen door extreem weer, met alle gevolgen van dien voor onze klanten. Hierdoor hebben we onze klanten heel goed kunnen helpen. Ook besloot Centraal Beheer aanvullende hulp te organiseren voor haar getroffen Limburgse zakelijke klanten, ook al laten onze dekkingsvoorwaarden dat niet altijd toe.”

Duurzaam beleggen

De overheid moet faciliteren, maar verandering begint ook bij jezelf, vinden de tafelgasten. Zowel op micro-als op mesoniveau, dus bedrijfsmatig. “Achmea beheert meer dan tweehonderd miljard euro aan belegd vermogen”, reageert Vermeulen. “We beleggen de premies van onze klanten en het vermogen dat we beheren steeds duurzamer. Ook gaan we de dialoog aan met bedrijven waarin we beleggen over hun duurzaamheidsbeleid. Centraal Beheer werkt voor bijna 1,5 miljoen klanten, dus we bereiken zo veel mensen.”

De verzekeringssector kan naast het verder verduurzamen van beleggingen, nog meer de interne bedrijfsvoering – onder andere CO2 compenseren – en het productaanbod onder de loep nemen, vindt Burger. Wat betreft het laatste denkt hij aan verzekeringen en diensten die bij een duurzame levensstijl passen. Ook duurzaam schadeherstel zou tot de mogelijkheden moeten behoren. Op dat gebied laat de sector nu nog wel eens steken vallen. “Neem asbestverwijdering bij particulieren. Op de opstalverzekering is slechts een klein deel verzekerd en bij de AVP en AVB is dit niet gedekt. De milieupool is opgeheven omdat de sector dit opgepakt zou hebben, maar verzekeraars beëindigen massaal de contracten omdat ze het risico zonder de pool te groot achten.”

Cadeautjes

Ondanks alle inzet van het bedrijfsleven en goede wil van betrokken burgers, komt een écht duurzame omwenteling maar niet van de grond. Een aantal gesprekspartners haalt de noodzaak van een financiële prikkel aan. Via de portemonnee kunnen meer mensen worden bewogen in duurzaamheid te investeren.

Als het gaat om hypotheken, gebeurt dat al, zegt Saskia Buursink (directeur Lot Hypotheken). “Je kunt als consument bijvoorbeeld een rentekorting krijgen om te verduurzamen en een gratis energiebespaaradvies. De cadeautjes zijn aanwezig, maar consumenten weten het niet of zien toch redenen om het niet te doen. Het gaat dus niet snel genoeg. Het is mede aan de overheid om het tempo te verhogen. Wellicht moeten we, naast belonen, aan beperkingen voor niet duurzame keuzes denken.”

Burger ziet, als een verzekeraar duurzaam werkt, kansen om de dialoog aan te gaan met herverzekeraars over kortingen op herverzekeringspremies. Deze korting kan weer terugkeren naar de consument. Maar klanten redeneren zeker niet alleen uit eigenbelang, benadrukt hij. “Er zijn duurzame koplopers en mensen die er absoluut niets van willen weten en daar tussenin zit nog een grote groep die begrip heeft voor een duurzame aanpak. Zo’n zeventig procent wil in meer of mindere mate verduurzamen.”

We zijn nog te veel bezig met het ‘pleasen van de politiek’, vindt Robert van den Broek (directeur Financieel Zeker). “We doen wat er van ons verlangd wordt, maar dat is niet genoeg. Hoe krijg je duurzaam bewustzijn op de kaart? De doemverhalen zijn bekend, maar burgers worden pas massaal wakker als ze de problemen van een opwarmend klimaat ondervinden. Zoals dus onlangs in Limburg. Pas als de consument zegt ‘dit is erg!’, komt er schot in duurzame ontwikkeling.”

Gevaarlijk terrein

De professional die het dichtst bij de financiële consument staat, is de financieel adviseur. Hij of zij zit met klanten aan tafel om hypotheek, verzekeringen, risicobeheer en toekomstplanning te bespreken en kan zo duurzaamheid prima voor het voetlicht brengen. Maar gebeurt dat al voldoende? De meningen lopen uiteen van ‘adviseurs pakken het goed op’ tot ‘het gaat heel langzaam’. Nihof: “Hypotheekadviseurs hebben het druk en hypotheekgesprekken kosten op zich al veel tijd. Duurzaamheid kan dan een drempel zijn.”

De vraag of ook in dit geval een financiële prikkel wat schot in de zaak kan brengen, komt ter tafel. Sommige kantoren hebben al contacten met – lokale – aanbieders van zonnepanelen en andere energiezuinige maatregelen. Is een eventuele fee van deze leveranciers voor adviseurs wenselijk? Krins vindt van niet. “Het is gevaarlijk terrein. We hebben net de provisie achter ons gelaten, iets waar de meeste adviseurs goed mee om zijn gegaan, en dan zou er nu via de achterdeur een fee binnenkomen. Een adviseur moet voor goed advies worden gewaardeerd.”

Buursink spreekt van een ‘hellend vlak’. Klanten zouden aan de onafhankelijke positie van hun adviseur kunnen gaan twijfelen. “Voorop staat dat het aannemen van vergoedingen niet verboden is. Maar onafhankelijk advies is nu juist iets wat klanten vertrouwen geeft en waarop langdurige klantrelaties worden gebouwd. Het is onlosmakelijk verbonden met je vak. Zonder ‘level playing field’, zou dat in gevaar kunnen komen. En als er een vergoeding wordt ontvangen, zou er geen incentive moeten zijn voor adviseurs om meer zonnepanelen aan klanten te adviseren.”

Intermediairs kunnen volgens Buursink het gesprek over duurzaamheid met klanten aangaan. Kennis van de technische ins en outs is daarbij geen vereiste. “Adviseurs zijn geen duurzaamheidsspecialisten en dat hoeft ook niet. Ze kunnen wel bewustzijn creëren en klanten op weg helpen. Dat is het belangrijkste en onderdeel van het adviesvak. Het gaat ten slotte over een (toekomstig) financieel risico. Een verwijzing naar een lokale erkende specialist hoeft ook geen probleem te zijn, zolang het maar vanuit het belang van de klant gebeurt. Zo vergoeden wij altijd een energiebespaarrapport van klanten, ongeacht waar de klant deze heeft aangevraagd. Dit staat verder los van onze dienstverlening.”

Co2 gecompenseerd

Een onderzoek van Financieel Zeker onder adviseurs, toonde aan dat duurzaamheid nog te weinig wordt aangehaald in hypotheekgesprekken. En dat is jammer, stelt Van den Broek, want financieel adviseurs die klanten kunnen adviseren over duurzame woningverbetering, hebben een streepje voor.

“Hoe je het wendt of keert, iedereen zal met duurzaamheid aan de slag moeten. Wat is er dan mooier als klanten daarvoor bij hun adviseur terecht kunnen? Voor dat advies moet uiteraard betaald worden, adviseurs steken er hun tijd en energie in.”

Het bedrijf Van den Broek heeft drie van de zeventien sustainable goals van de VN als focus gekozen – sociale, ecologische en economische duurzaamheid – en vertaalt deze naar de samenwerking met kantoren. “De doelen kunnen alleen in samenhang worden bereikt. Een advieskantoor kan ecologisch goed bezig zijn, met een bescheiden footprint, maar als het bedrijf niet rendeert, is het snel afgelopen. Duurzaamheid gaat voor ons verder dan energiebesparing. We kijken ook welke rol een adviseur kan spelen in de lokale samenleving, bijvoorbeeld door maatschappelijke organisaties te ondersteunen.”

De CO2-emissie die tijdens een hypotheektraject voor een klant tot stand komt, onder meer door transportbewegingen en energieverbruik op kantoor, wordt gecompenseerd. Het gaat volgens Van den Broek gemiddeld om 48,6 kilogram. “Dat is natuurlijk niet tastbaar voor de consument, maar het gaat ook om de boodschap: help ons CO2 terugdringen. Let bijvoorbeeld op onnodig rijden en printen.”

Vervolggesprekken

Het aankaarten van duurzaamheid in een adviesgesprek vergt iets van financieel adviseurs. Hypotheekklanten richten zich volledig op de financiering van hun huis, waardoor het bespreken van een AOV al lastig kan zijn, en dan moeten ook nog duurzame maatregelen de revue passeren. Adviseurs zien soms de interesse bij klanten wegebben als andere thema’s dan de hypotheek aan bod komen. Hoe breek je daar doorheen?

 

Vermeulen wijst op de e-learning Adviseur Duurzaam Wonen en de vervolgtraining die Centraal Beheer biedt aan adviseurs via de Advies Academy, waarin gesprekstechnieken worden behandeld. “Deze opleidingen helpen adviseurs goed op weg. Daarnaast ondersteunt Centraal Beheer het intermediair en hun klanten met begrijpelijke informatie over verduurzamen. Adviseurs kunnen onze website gebruiken om samen met klanten te kijken naar financiering, subsidiemogelijkheden, terugverdientijd en erkende installatiebedrijven voor bijvoorbeeld zonnepanelen en isolatie. Het hoéft ook niet allemaal in één gesprek. Adviseurs kunnen klanten op elk moment uitnodigen voor vervolggesprekken.”

Ook Nihof ziet daar kansen liggen. “Er worden veel hypotheken verkocht, er zijn talloze aanvragen voor ophogingen, maar ook aan de beheerkant valt winst te boeken. Benader mensen: u kunt gaan verduurzamen. Wij werken met HomeQGo, een digitale tool waarmee adviseurs de kosten en besparingen van verduurzaming specifiek voor de klant in beeld brengen. Klanten kunnen dan ook meteen afspraken met installateurs maken.”

Het inzichtelijk maken van duurzaamheid, zoals met rekenprogramma’s voor zonnepanelen en isolerende maatregelen, kan klanten zeker over de streep trekken, geeft Krins aan. “En het scheelt natuurlijk ook als de adviseur bepaalde kosten, bijvoorbeeld voor administratieve handelingen, laag kan houden voor klanten. Zolang consumenten van besparingen profiteren, is het prima.”

Kan woonlastentoetsing en notariële aanpassing niet achterwege gelaten worden bij financiering van besparende maatregelen, oppert Burger. “Desnoods met overheidsgarantstelling richting financiers. Adviseurs kunnen peilen waar de verduurzamingsbehoefte bij de klant ligt en daar het advies op aanpassen. En als je aannemelijk kunt maken dat een verdere verduurzaming zichzelf terugverdient, zou ik dit zeker ter sprake brengen.”

Execution only

Het is sinds kort mogelijk om zonder kennistest via execution only bij te lenen op de hypotheek voor duurzame aanpassingen. De discussianten zijn er weinig enthousiast over. Misschien handig voor een kleine groep financieel onderlegde consumenten, luidt het oordeel van een aantal gespreksdeelnemers, maar het merendeel van de Nederlanders heeft bij zo’n aanvraag begeleiding nodig.

“Het verlagen van drempels voor woningverduurzaming kan zeker helpen. Bijvoorbeeld door meer marktaanbod van execution only, een hybride vorm of ‘light advies’. Maar of de kennistoets zelf nu echt het probleem is, dat denk ik niet”, reageert Buursink. “Bovendien weten klanten dan nog niets over passende oplossingen voor hun woning, financieringsmogelijkheden, subsidies, vrijstellingen en kortingen. Adviseurs hebben die kennis in huis.. Ze nemen daarmee ook drempels voor consumenten weg.”

Juist de financieel adviseur kan vertellen of en hoe duurzaamheid kan worden gefinancierd, zegt Van den Broek. “Er zijn talloze mooie oplossingen voor klanten in verschillende levensfasen. Natuurlijk als ze een huis kopen, maar ook als mensen er al dertig jaar wonen en hun huis hebben afbetaald. Adviseurs kunnen samen met klanten bekijken wat ze willen. Blijven ze in de woning, dan willen ze nu wellicht investeren in duurzame verbeteringen.”

Alle hens aan dek

Gaan we, ondanks alle inspanningen, de gestelde doelen van ‘Parijs’ halen? Het eerste belangrijke meetmoment bevindt zich in 2030. De EU wil dan 55 procent minder CO2-emissie ten opzichte van 1990 binnen de grenzen van de lidstaten. “Het is alle hens aan dek”, antwoordt Krins. “Het doel is zeer ambitieus, en dat is ook nodig, maar om het te behalen moeten we zo snel mogelijk fossiele brandstoffen aan de kant zetten. Het vereist de inzet van bedrijven en burgers en het vergt beleidsbepalende maatregelen van de overheid. Anderhalf miljoen woningen moeten voor 2030 worden verduurzaamd, maar we hebben nu al moeite om een straat van honderd woningen van het gas te halen. Natuurlijk moeten we oog houden voor de negatieve -financiële-gevolgen van de energietransitie, maar het is nu wel tijd om er serieus werk van te maken.”

Er komt enorm veel wetgeving op ons af, vult Vermeulen aan, dus we moeten wel in beweging komen. “Je bent geneigd om te denken dat dit te groot en te complex is en dat je het verschil niet kunt maken. Maar dat is niet zo. Als iedereen op persoonlijk vlak zijn of haar verantwoordelijkheid neemt, komen we vooruit. Bedrijven moeten zelfs ambitieuzer zijn dan de EU. Met zo’n instelling gaan we de doelen absoluut halen.”

Partner van dit artikel

Reactie toevoegen

 
Meer over
Kifid: terechte verwachting van consument is nog geen toezegging van de bank

Kifid: terechte verwachting van consument is nog geen toezegging van de bank

(Kifid-uitspraak GC 2023-0614) Consumenten doen bij ABN Amro een hypotheekaanvraag zonder advies. Ze hebben het idee dat de hypotheekaanvraag wordt toegewezen, maar...

Marktaandeel ABN Amro bij woonhypotheken daalt

Marktaandeel ABN Amro bij woonhypotheken daalt

ABN Amro noteerde in het tweede kwartaal een nieuwe woonhypotheekproductie van 2,8 miljard euro. Dat is vier procent minder dan in het eerste kwartaal en 59 procent...

ABN Amro geeft 'groen blaadje' aan duurzame adviseurs

ABN Amro geeft 'groen blaadje' aan duurzame adviseurs

ABN Amro toont alle duurzame adviseurs met een 'groen blaadje' in de eigen adviseurzoeker op de intermediaire website van ABN Amro. Vorig jaar introduceerde ABN...

Centraal Beheer: energie-apps helpen vergroenen

Centraal Beheer: energie-apps helpen vergroenen

De helft van de Nederlanders die zonnepanelen heeft, checkt hun energieopbrengsten in een app. Ruim 60 procent van hen zegt hierdoor bewuster met energie om te gaan....

ABN Amro: hypotheekrente zal licht dalen

ABN Amro: hypotheekrente zal licht dalen

ABN Amro houdt er rekening mee dat de hypotheekrente licht zal dalen. Dit ondersteunt het sentiment op de woningmarkt, omdat het de leencapaciteit van huizenkopers...

En de categoriewinnaars van de VVP Advies Award 2023 zijn...

En de categoriewinnaars van de VVP Advies Award 2023 zijn...

Buro Philip van den Hurk (Particulier), Veldhuis Advies (Zakelijk), Sinior Financieel Advies (Hypotheken), ABC Pensioen (Pensioen), Noventas (Niche) en Van Steensel...

Jongeren minst bekend met financiële gevolgen langdurig verzuim

Jongeren minst bekend met financiële gevolgen langdurig verzuim

Jongeren weten relatief het minste van de mogelijke financiële gevolgen van langdurig verzuim. Dat blijkt uit onderzoek van Centraal Beheer, uitgevoerd door...

ABC Pensioen wint VVP Advies Award 2023 Pensioen

ABC Pensioen wint VVP Advies Award 2023 Pensioen

ABC Pensioen heeft de VVP Advies Award 2023 Categorie Pensioen gewonnen. Jurylid Bob Klijn (Söderberg & Partners) overhandigde persoonlijk namens de jury...

Lessen over vrouwvriendelijkheid

Lessen over vrouwvriendelijkheid

"Inclusiviteit is een belangrijk en actueel thema in onze samenleving. Minister Kaag heeft een inclusieve financiële sector als één van de vier...

Dit zijn de 21 meest klantgerichte kantoren van Nederland

Dit zijn de 21 meest klantgerichte kantoren van Nederland

De jury van de VVP Advies Award 2023 heeft de namen bekend gemaakt van de meest klantgerichte advieskantoren van Nederland in de categorieën Particulier Advies,...