Duurzame sapiens

Hergen Dutrieux Viisi, 2022 uitsnede

(Hergen Dutrieux, Viisi, in rubriek Purpose in VVP 02-2022) De energieprijzen rijzen de pan uit en het blijft slecht gaan met het klimaat. We willen bovendien zo snel mogelijk onafhankelijk zijn van Russische energie. Redenen genoeg om huizen sneller te verduurzamen en voor alle woningeigenaren een gunstige verduurzamingsregeling op te tuigen. Dat kan niet alleen, het móet.

Vorig jaar winter werd onze nieuwbouw eindelijk opgeleverd. Ik ben een geluksvogel. Ik woon middenin een jaren 30-wijk op een prachtplek, waar voorheen een kerk stond. Een nieuwe woning betekent bovendien: uitmuntende isolatie, gasvrij, zonnepanelen en een warmtepomp. Helemaal klaar voor de toekomst dus. Bij de oplevering hadden we kennelijk gemist dat de verwarming nog opgestart moest worden. De eerste twee maanden bleek ons huis niet te zijn verwarmd. Maar door de isolatie en wat winterse zon, was het prima uit te houden. Voor de energierekening was het uiteraard ook niet verkeerd.

Volgens het Klimaatakkoord moeten in 2030 anderhalf miljoen woningen net zo verduurzaamd zijn als de mijne. Dus gasvrij en perfect geïsoleerd. Om dat te bereiken is per woning een investering nodig van gemiddeld 20.000 euro, aldus onderzoek van DNB. Probleem is dat huiseigenaren maar beperkt bereid zijn om deze investering te doen. Kortom, zij hebben een flinke zet nodig.

Rampspoed voorkomen

In die eerste periode in mijn nieuwe huis zat ik geboeid Sapiens te lezen, een historisch-filosofisch boek van Yuval Noah Harari over de geschiedenis van de mensheid. Ik kreeg het als leestip van een kennis maar begreep later dat het een internationale bestseller is die zelfs in de boeken Top Tien van Barack Obama staat. Laatst kwam ik professor Harari opnieuw tegen in een NRC-artikel over de klimaatverandering. En wederom vond ik zijn denkwijze heel treffend.

Om het milieu te redden, hoeven we volgens hem niet de economie te laten ontsporen of al onze verworvenheden van de moderne beschaving op te geven. We moeten slechts slim onze prioriteiten stellen. Prioriteit nummer één: ecologische rampspoed voorkomen. Met als adagium: wanhoop is net zo gevaarlijk als ontkenning. En ook even vals. Samen met zijn team onderzoekers stelt Harari vast dat we maar een paar procent van ons wereldjaarinkomen hoeven te investeren om rampspoed te voorkomen. Geen 50 procent. En ook geen vijftien procent. Het cijfer ligt eerder ergens onder de vijf procent. Misschien hoeven we zelfs maar een extra twee procent van het mondiale bbp op de juiste plekken te investeren.

Ruime verduurzamingspot

Een van die investeringsplekken is de verduurzaming van de Nederlandse woningmarkt. Laten we voor alle woningeigenaren een gunstige verduurzamingsregeling optuigen. Te beginnen met het beschikbaar maken van een ruime verduurzamingspot van, laten we zeggen, maximaal 40.000 á 50.000 euro. De lening wordt zonder financiële of inkomensvoorwaarden verstrekt. De zeer lage leenrente wordt bepaald door een overheidsinstantie, bijvoorbeeld AFM. De aanvraag en budgetbewaking verlopen via een bouwdepot bij reguliere hypotheekverstrekkers. Alle hypotheekverstrekkers in Nederland kunnen dit al.

Mocht een toekomstige aflossing of rentebetaling even niet lukken, dan mag je pauzeren tot je wel weer kunt betalen. Hypotheekverstrekkers krijgen garantie op terugbetaling van de lening en achterstallige rente-inkomsten. Een lage vastgestelde rente zal de hypotheekverstrekkers weinig opleveren, maar ik ben ervan overtuigd dat ook de corporates hun verantwoordelijkheid willen nemen. En anders doen ze wel mee vanuit commerciële overwegingen. Want doen ze niet mee, dan zoeken klanten een partij die dat wel doet. Iedereen wil tenslotte wel zo’n gunstige verduurzamingsregeling.

Russisch gas

Voor huurwoningen kunnen we woningcorporaties mandaat en middelen bieden om die te verduurzamen. Hoe we omgaan met toekomstige verliezen? Over het algemeen zal de verduurzaming van een woning waarde opleveren. Voor die paar procent waarbij het toch verkeerd loopt, financieren we dat via de staat. Onmogelijk? Nee hoor, het is ons tenslotte ook gelukt om door de coronacrisis heen te komen. Daarbij vergeleken stelt de verduurzaming van woningen weinig voor.

De noodzaak om van het gas af komen is de laatste jaren om verschillende redenen toegenomen. Kampten we eerst al met de aardbevingsschade in Groningen, recentelijk is daar een cruciale geopolitieke reden aan toegevoegd. Vanwege de Russische inval in Oekraïne worden talloze sancties ingesteld om Poetin af te straffen. Met een volledige energieboycot doen we echter ook onszelf economisch pijn. De EU wil daarom in 2027 onafhankelijk zijn van Russisch gas, olie en kolen. Verduurzaming van woningen wordt daardoor nog belangrijker.

Uiteraard zullen er tegen een brede verduurzamingsregeling vanuit verschillende hoeken bezwaren worden opgevoerd: kan niet, praktisch niet uitvoerbaar, financieel niet haalbaar, enzovoort. Ja, natuurlijk vereist het wat rekenwerk en moeten er bakens worden verzet op juridisch vlak en qua wetgeving. Maar als de (politieke) wil er is, dan zijn in 2030 niet anderhalf miljoen maar álle woningen in Nederland verduurzaamd.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Nieuw kabinet moet méér doen om woningvoorraad te verduurzamen

Nieuw kabinet moet méér doen om woningvoorraad te verduurzamen

62 procent van de Nederlanders wil  dat een nieuw kabinet meer financiële mogelijkheden ter beschikking stelt om het verduurzamen van woningen mogelijk...

DNB: "Kansen maar ook risico's voor verzekeraars"

DNB: "Kansen maar ook risico's voor verzekeraars"

"De markt voor verzekeringsproducten wordt steeds Europeser. Nieuwe technologieën worden ontwikkeld. En ons klimaat warmt verder op. Deze drie evoluties bieden...

AFM Trendzicht 2024: onzekerheid op de financiële markten blijft

AFM Trendzicht 2024: onzekerheid op de financiële markten blijft

Terugvallende economische groei, verregaande digitalisering, het achterlopen van de duurzaamheidstransitie, introductie van veel nieuwe, Europese wet- en regelgeving...

Energielabel vanaf 2024 bepalend voor hoogte maximale hypotheek

Energielabel vanaf 2024 bepalend voor hoogte maximale hypotheek

Huishoudens die volgend jaar een energiezuinige woning kopen, kunnen hiervoor extra hypotheek krijgen. Eigenaren van energiezuinige woningen hebben een beduidend...

Verkokering

Verkokering

(Voorwoord VVP 4) Wanneer is genoeg genoeg? Deze vraag wordt vaak gesteld in het kader van individueel welzijn. Hoeveel geld heb je nodig voor een fijn leven? In...

Attens geeft klanten 500 euro te besteden in Klimaatwinkel Centraal Beheer

Attens geeft klanten 500 euro te besteden in Klimaatwinkel Centraal Beheer

Ruim 17.000 klanten van hypotheekverstrekker Attens mogen voor 500 euro producten en oplossingen aanschaffen om hun woning te verduurzamen. Zij kunnen dit budget...

"Miljoenen huiseigenaren onterecht verplicht tot warmtepomp"

"Miljoenen huiseigenaren onterecht verplicht tot warmtepomp"

Bijna 2,5 miljoen huiseigenaren dreigen volgens onderzoek in opdracht van Vereniging Eigen Huis onterecht verplicht te worden een hybride warmtepomp te kopen. "Bovendien...

bijBouwe: alleen nog een hypotheek met energielabel C of hoger

bijBouwe: alleen nog een hypotheek met energielabel C of hoger

Klanten van hypotheekverstrekker bijBouwe krijgen alleen nog een hypotheek voor woningen met energielabel C of hoger. Een woning met energielabel D of lager heeft...

Groen energielabel grote meerwaarde voor woning

Groen energielabel grote meerwaarde voor woning

Een woning met groen energielabel is voor velen meer geld waard dan een woning zonder, voor sommigen zelfs meer dan tien procent, zo blijkt uit het ING Woonbericht....

Lot Hypotheken biedt energielabel korting

Lot Hypotheken biedt energielabel korting

Lot Hypotheken biedt voortaan 0,15 procent rentekorting voor woningen met een A-label of hoger. Bestaande klanten van Lot profiteren van dezelfde rentekorting wanneer...