Maak biedingen in woningmarkt transparant

Hergen Dutrieux

(Hergen Dutrieux, Viisi Hypotheken, in VVP 2-2021) Op dit moment is het biedingssysteem in de woningmarkt ondoorzichtig en zelfs een beetje dubieus. Zowel kopers als verkopers hebben baat bij meer transparantie en regels.

Degin maart betoog econoom Wouter Weijand in het FD dat als we het vertrouwen in de woningmarkt willen opvijzelen, een transparant biedingssysteem nodig is. Bij de verkoop van zijn eigen woning had hij ervaring met een schimmig biedingsproces en makelaars die onderling informatie toespelen om elkaar te bevoordelen. Zijn dochter, die vergeefs op een huis had geboden, kreeg zelfs te horen dat zij zonder makelaar kansloos was. Allemaal niet in het voordeel van consumenten. Voorkennis en onderling handjeklap ondermijnen het vertrouwen in de woningmarkt, stelt Weijand terecht. Ik postte zijn artikel op LinkedIn en kreeg – ondanks mijn bescheiden bereik – veel duimpjes en applaus. Kennelijk leeft dit thema meer dan ik vermoedde.

Gelijke kansen

Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik me erover verbaas dat er rond een woningtransactie zo weinig transparantie is. Ga maar na: bij het afsluiten van een hypotheek geldt al enige jaren een verregaande transparantieverplichting. Tevens is de Mortgage Credit Directive ingevoerd, die het financieringsproces van tevoren duidelijk maakt. Ook het provisieverbod illustreert de verbeterde transparantie die de afgelopen jaren werd doorgevoerd in de hypotheekmarkt.

Doel van al deze aanpassingen is dat het proces eerlijk verloopt. Dat zou ook moeten gebeuren met het biedingssysteem. Bij een gelijkwaardig bod hebben kopers in principe gelijke kansen op dezelfde woning. Een transparant koopproces kan dit bevorderen. Een ding is zeker: handjeklap tussen makelaars onderling is niet eerlijk.

Gestandaardiseerd bod

Dit is geen oproep om makelaars te boycotten. Integendeel. Kundige makelaars zijn van waarde bij een aan- en verkoopproces. Maar tegelijkertijd mag je voor toegang tot de woningmarkt niet van hen afhankelijk zijn. Bij Viisi raden wij onze klanten meestal wel aan een aankoopmakelaar in te schakelen. Dit draagt namelijk bij aan de geloofwaardigheid. En een geloofwaardig bod is voor de verkoper belangrijk. Het voorkomt nare verrassingen. Een bewijs van financiering van een hypotheekadviseur draagt ook bij aan de geloofwaardigheid.

‘Dit is geen oproep om makelaars te boycotten’

Makelaars gaan we dus niet boycotten. Maar wat moet er dan wel gebeuren? Ik pleit voor objectieve criteria voor een gestandaardiseerd bod. Denk aan:

  • hoogte koopprijs
  • wel/geen financieringsvoorbehoud + voorwaarden
  • wel/geen voorbehoud bouwkundige keuring
  • datum levering
  • wel/geen financieringscertificaat aangeleverd
  • naam aankoopmakelaar indien van toepassing

In de eerste ronde selecteert de verkoper een voorlopige winnaar en is hij/zij verplicht de objectieve criteria van het bod kenbaar te maken. In de tweede ronde mag iedereen een finaal bod uitbrengen. De verkoper selecteert een finale winnaar. Ook hiervan wordt de uitkomst gedeeld.

Voor kopers zou deze transparantie heel fijn zijn. Zo weten zij achteraf altijd wat het winnende bod was. En ook voor verkopers is een dergelijk doorzichtig proces welkom. Geen gefilterde informatie van een verkoopmakelaar, maar objectieve data. Op basis hiervan kun je – samen met je verkoopmakelaar – een weloverwogen en eerlijke keuze maken. Na de transactie zijn de data reproduceerbaar en toegankelijk net zoals huidige woningdata bij het Kadaster.

Gaat deze innovatie vanuit de makelaarsbranche zelf komen? Ik vrees van niet. Wat mij betreft komt er daarom een neutrale, externe toezichthouder die een eerlijk koopproces afdwingt.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Helft starters verwacht pas over drie jaar huis te kunnen kopen

Helft starters verwacht pas over drie jaar huis te kunnen kopen

Vijftig procent van alle starters op de Nederlandse woningmarkt verwacht op zijn vroegst pas over drie jaar hun eerste huis te kunnen kopen. Dit blijkt uit de Startersbarometer...

Slechts negentien procent starters verwacht dit jaar eerste huis te kopen

Slechts negentien procent starters verwacht dit jaar eerste huis te kopen

Nog maar één op de vijf Nederlandse starters verwacht in de komende twaalf maanden hun eerste huis te kopen. Een kwartaal geleden gold dit nog voor...

Huidige leennorm gaat niet veranderen

Huidige leennorm gaat niet veranderen

(Hergen Dutrieux, Viisi, in VVP 06-2022) Het is een mooi idee om vanaf 2024 de leennormen voor hypotheken te differentiëren. Maar als minister De Jonge niet...

Starters positiever over woningmarkt

Starters positiever over woningmarkt

Voor het tweede kwartaal is het aantal Nederlandse starters op de woningmarkt dat binnen één jaar een huis denkt te kopen gestegen.  Het...

Goede bedoelingen

Goede bedoelingen

(Hergen Dutrieux, Viisi Hypotheken in VVP 5) Dat er veel minder beschikbare huizen dan woningzoekenden zijn, is natuurlijk al lang bekend. Dat de regering daar...

"Aantal starters dat huis kan kopen fors gestegen"

"Aantal starters dat huis kan kopen fors gestegen"

et aantal Nederlandse starters op de woningmarkt dat een huis kan kopen, is in drie maanden tijd met maar liefst 55 procent gestegen. Dit blijkt uit de startersbarometer...

Verleng de wettelijke bedenktermijn

Verleng de wettelijke bedenktermijn

(Hergen Dutrieux, Viisi Hypotheken, in VVP 4-2021) De tweedeling op de huizenmarkt neemt toe en de wanhoop groeit. Er zijn starters die (te) grote financiële...

Jongeren willen Nederland verlaten vanwege situatie huizenmarkt

Jongeren willen Nederland verlaten vanwege situatie huizenmarkt

Vier op de tien Nederlandse jongeren (22 tot 35 jaar) heeft vanwege de huidige situatie op de woningmarkt wel eens overwogen om te emigreren. Dit blijkt uit de Startersbarometer...

Viisi Hypotheken: "verleng de wettelijke bedenktermijn"

Viisi Hypotheken: "verleng de wettelijke bedenktermijn"

"Tweedeling op de woningmarkt wordt steeds groter. Have's en have not's... Door de wettelijke bedenktermijn te verlengen kun je hier iets aan doen. Het is een eenvoudige...

Tijd voor een nationaal algoritme

Tijd voor een nationaal algoritme

(Hergen Dutrieux, Viisi, in VVP 3-2021) Als ondernemer ben je van nature positief ingesteld. Klagen en ageren horen daar minder bij, de blik vooruit, naar de onbegrensde...