Maak de AFM eerlijker en toekomstbestendig

André van Luijk 2015

In de financiële wereld heeft de AFM als toezichthouder een behoorlijk dikke vinger in de pap. De afgelopen jaren was er veel spanning tussen de markt enerzijds en de AFM anderzijds. Gelukkig zijn de verhoudingen de laatste twee jaar verbeterd. Toch wil ik ervoor pleiten om niet alleen het functioneren van de markt te evalueren, maar ook het functioneren en de maatregelen van de AFM. Het is immers belangrijk dat (ingrijpende) maatregelen kritisch tegen het licht worden gehouden.

Het is goed om na grote veranderingen na verloop van tijd om tafel te gaan zitten en te evalueren. Ook in de financiële wereld gebeurt dit. Zo wordt binnenkort het provisieverbod geëvalueerd. Voor- en tegenstanders scherpen de messen, het belooft een verhit debat te worden. Ik geloof dat uiteindelijk de sector en de consument het meest profiteren van dit soort evaluaties. De AFM gaf de afgelopen jaren regelmatig ongezouten haar mening over de financiële sector in Nederland. Onder adviseurs zorgde dit voor veel irritatie. Bezoek een willekeurig forum op internet en lees de (al dan niet anonieme) reacties. Op borrels met vakgenoten proefde ik dezelfde negatieve sfeer. De AFM werd gezien als een monster dat de hele sector kapot maakt.

Gelukkig zijn de verhoudingen sindsdien sterk verbeterd. De AFM stuurt minder op regels en is in haar communicatie meer op de lijn van principes gaan zitten. Ook adviserend Nederland is ontdooid. De nieuwe lijn van de AFM kan op instemming rekenen. De sessies die de AFM organiseert zijn constructief en positief. Ook de communicatie is de afgelopen tijd link verbeterd. Adviseurs zien in dat ook aan hun zijde de nodige zelfreflectie ontbrak en dat niet alleen de AFM fouten maakte.

Maar papier is geduldig. Alle (extra) regels zijn nog steeds van kracht. Daardoor is innovatie in de inanciele sector in Nederland naar een nulpunt gezakt. Buiten de kaders denken gebeurt nauwelijks meer. Er zijn veel te veel regels die creativiteit in de weg staan. Het gevolg is dat Nederland achterop raakt. Een relatie van mij vertelde pas dat in de internationale wereld van de crowdfunding Nederland gemeden wordt. Er zijn te veel (belemmerende) regels.

Vooral de invulling van bepaalde (Europese) wetten door de AFM doet wenkbrauwen fronzen. Zo is er bijvoorbeeld onvrede over de invulling van de Mortgage Credit Directive (MCD). Deze wet moest worden ingevoerd op last van de EU, maar het probleem waarvoor deze wet in het leven was geroepen, speelde zich vooral af in andere Europese landen. Ik vraag mij af of de overheid en de AFM niet te veel het beste jongetje van de Europese klas willen zijn. Met als gevolg dat klanten met een medisch traject of een starterslening fors grotere risico’s lopen. Ook ondernemers zullen vaker achter het net vissen. Minister Blok gaf na overleg met de AFM weliswaar aan dat adviseurs nu al weten hoeveel we in 2018 minder kunnen financieren, maar er zijn doorlopend veranderingen op verschillende niveaus. Iedere keer weer hebben die veranderingen consequenties. Voor de adviseur is dat prettig, hij of zij heeft meer advieswerk, maar de consument betaalt de rekening. Letterlijk.

‘Hoewel de AFM de afgelopen jaren veel goeds heeft gedaan, blijft er veel irritatie onder adviseurs’

Hoewel de AFM de afgelopen jaren veel goeds heeft gedaan, moet het hier en daar toch anders. Nederland kent een traditie met scheiding van machten. De AFM is echter vaak zowel de wetgevende, als de uitvoerende en de rechtsprekende macht. Wat mij betreft is dit niet houdbaar. Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn dat bij een conflict tussen de AFM en een financieel dienstverlener de Kifid een (bindende) uitspraak doet.

Hoe maken we de AFM eerlijk(er) en daarmee toekomstbestendig? Ik hoop dat ik met deze column een aanzet heb gegeven voor een uitgebreide evaluatie van en binnen de AFM.

Reactie toevoegen

 
Editie
Meer over
AFM: "Aandacht voor integere en beheerste bedrijfsvoering noodzakelijk"

AFM: "Aandacht voor integere en beheerste bedrijfsvoering noodzakelijk"

Een deel van de financieel dienstverleners voldoet niet aan de minimale vergunningseisen. Dit gaat ten koste van de beheerste en integere bedrijfsvoering en kan...

Paul Schuiling: adviseren is informeren

Paul Schuiling: adviseren is informeren

"Hoewel de toezichthouder geen wettelijke bevoegdheden heeft in de beheerfase, betekent dit niet dat 'informeren' niet zorgvuldig en vakbekwaam moet plaatsvinden",...

Blijf vooral bevlogen

Blijf vooral bevlogen

(Rubriek Uit de adviespraktijk, VVP 5-2023) Normaal staat André van Luijk centraal in deze rubriek, maar dit keer laat VVP vooral zijn broer Peter, transportondernemer...

Rechter verlaagt AFM-boetes voor bestuurders failliete Finles

Rechter verlaagt AFM-boetes voor bestuurders failliete Finles

De AFM heeft op 10 september 2019 boetes opgelegd aan de bestuurders van beleggingsfonds Finles wegens nalatige bedrijfsvoering. De boetes zijn onherroepelijk...

AFM: "Klimaatrisico's inprijzen op woningmarkt"

AFM: "Klimaatrisico's inprijzen op woningmarkt"

Om de schadelijke effecten voor potentiële woningkopers- en eigenaren te mitigeren en deze risico’s effectief in te prijzen, verdient het volgens de AFM...

AFM Trendzicht 2024: onzekerheid op de financiële markten blijft

AFM Trendzicht 2024: onzekerheid op de financiële markten blijft

Terugvallende economische groei, verregaande digitalisering, het achterlopen van de duurzaamheidstransitie, introductie van veel nieuwe, Europese wet- en regelgeving...

AFM: Buy Now Pay Later moet onder Europese regelgeving vallen

AFM: Buy Now Pay Later moet onder Europese regelgeving vallen

De AFM is positief over de gedragscode van de aanbieders van Buy Now Pay Later (BNPL) om de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren. Om consumenten voldoende...

Momentum dient tuchtklacht in tegen AFM-accountants

Momentum dient tuchtklacht in tegen AFM-accountants

Momentum Capital stapt naar de Accountantskamer - het college dat is belast met het tuchtrecht voor accountants - omdat twee AFM-accountants de beroepsregels zouden...

AFM-boete van 50.000 euro voor Vast & Verzeker

AFM-boete van 50.000 euro voor Vast & Verzeker

De AFM heeft een last onder dwangsom van 50.000 euro opgelegd aan Vast & Verzeker B.V. vanwege het niet volledig aanleveren van informatie. De AFM wil onderzoeken...

AFM publiceert Leidraad duurzaamheidsclaims

AFM publiceert Leidraad duurzaamheidsclaims

De AFM publiceert de Leidraad duurzaamheidsclaims. Met deze leidraad geeft de AFM handvatten aan financiële ondernemingen en pensioenuitvoerders voor het doen...