Pensioen(on)vermogen
(Column MoneyView door Pepijn van Kleef in VVP 2-2021) In alle corona-en verkiezingsgeweld verdwijnt er de laatste tijd nog weleens een thema van de radar. Eén van die thema’s is het pensioenakkoord dat in de zomer van 2020 werd gesloten. Nu kun je van dit akkoord van alles vinden, maar feit is dat er met het pensioenakkoord (nog) meer onzekerheid sluipt in de oudedagsvoorziening van alle Nederlanders, óók als er sprake is van een verplicht pensioen via de werkgever.
Er is een goede reden waarom voor veel burgers het opbouwen van pensioen een verplichting is. Het pensioen helemaal overlaten aan het individu, werkt niet. Het is te ver weg (in de tijd) en het gaat om zulke enorme bedragen dat het menselijke brein hier niet mee kan omgaan.
Ga maar na. Om 70 procent van een modaal salaris (2020: 36.500 euro) aan pensioen bij elkaar te sparen, heb je het al snel over drie à vier ton aan pensioenvermogen dat op pensioenleeftijd klaar moet staan. Een dergelijk bedrag veroorzaakt kortsluiting in de hersenen, het is te veel om te bevatten en dus ontstaat er vlucht-en uitstelgedrag.
Het gekke is: een hypotheekschuld aangaan van drie à vier ton is geen enkel probleem. Er wordt dan alleen de vraag gesteld: wat kost het mij iedere maand? 500 à 600 euro aan woonlasten is dan geen bezwaar, terwijl datzelfde bedrag opzij zetten voor de oude dag toch wel als erg lastig wordt beschouwd.
Advieskosten
In het verlengde daarvan hebben we te maken met nóg een fenomeen dat niet bijdraagt aan de pensioenvreugde: dat er betaald moet worden voor hypotheekadvies, dat zo maar 1.500 euro kan kosten, is inmiddels algemeen aanvaard. Eenzelfde bedrag neerleggen voor een advies over het goed regelen van de oudedagsvoorziening blijkt een veel groter obstakel te zijn. En dat terwijl juist die adviezen met de in het nieuwe pensioenstelsel ingebouwde onzekerheid meer en meer noodzakelijk worden.
Daarnaast zijn lang niet alle Nederlanders aangesloten bij een pensioenfonds. Deze groep zit al helemaal met een dubbel probleem: hun brein overziet het niet - ze zijn onbewust onbekwaam – en degene die ze het potentiële probleem duidelijk kan maken en kan helpen oplossen - de adviseur - komt niet aan bod. Omdat datzelfde brein wél ziet dat 1.500 euro érg veel geld is. En voor die 1.500 euro krijg je dan ook nog eens een advies dat alleen maar nog méér gaat kosten, elke maand opnieuw.
Werken tot je er dood bij neervalt
Er komt met alle recente en toekomstige aanpassingen van het pensioenstelsel echt wel een probleempje op ons af. In het collectieve brein zit nog steeds verankerd dat een pensioen 70 procent van het laatstverdiende inkomen is. Dat is al lang niet meer zo en het wordt alleen maar minder. Een hele generatie gaat straks niet meer kunnen rondkomen en moet door blijven werken tot ze er letterlijk dood bij neervallen, tenzij er nú geld opzij gaat worden gelegd. Nu is de vrijheid om zelf over je eigen toekomst te mogen beslissen een groot goed. Dus het staat iedereen ook vrij om te beslissen om géén geld opzij te zetten voor later. Maar die beslissing moet wel bewust genomen worden, op basis van de juiste kennis en de juiste afwegingen. En laat het daaraan nu juist ontbreken.
‘Mijn idee: elke Nederlander krijgt op zijn dertigste verplicht een financieel toekomstadvies’
We moeten dus met heel het land van pensioenonvermogen naar pensioenvermogen. De vraag is: hoe dan? Ik pleit in dat kader voor overheidsingrijpen. Mijn idee: elke Nederlander krijgt op zijn dertigste verplicht een financieel toekomstadvies, bekostigd door ons allemaal samen. Als we hier een budget voor aanhouden van 1.000 euro per persoon heb je het over ongeveer 230 miljoen euro per jaar. Een schijntje vergeleken bij wat het gaat kosten als we de burger ‘onbewust onbekwaam’ laten als het gaat om zijn oude dag. Want reken maar dat er naar Vadertje Staat gekeken gaat worden als de huidige en toekomstige generaties er straks achter komen dat er niet veel meer in het potje zit dan een armzalig AOW-tje.
Reactie toevoegen
Reacties
Annemieke Postema - AOVdokter 29 april 2021
Zullen we ons als branche ook hard maken voor de herinvoering van de fiscale aftrekbaarheid van advieskosten? Als dit bij hypotheekadvies en -bemiddeling nog steeds mogelijk is, moet het voor pensioen en AOV toch ook kunnen? Dit zet m.i. meer zoden aan de dijk dan alle ambitieuze voorlichtingspogingen van de overheid.
Grote premieverschillen voor jonge bromfietsbestuurders
"Hoewel dit niet direct leeftijdsdiscriminatie te noemen is, weren verzekeraars in de praktijk jongeren door zeer hoge premies te vragen." Aldus MoneyView bij de...
Verzekeringen winnen opnieuw DIL-strijd
Uit DIL-onderzoek van MoneyView blijkt dat in polissen de stijgende marktrentes sneller worden doorberekend dan in de bancaire tegenhangers. Het bureau: “De...
MoneyView in VVP 5-2023: nieuwe pijnlijke dossiers
In de nieuwe VVP (5-2023) staat Martin Koot van MoneyView stil bij de weer opgelaaide woekerpolisaffaire en nieuwe pijnlijke dossiers. Koot merkt op dat financieel...
Let op: deze column is moeilijk leesbaar
(Martin Koot, MoneyView, in VVP 5-2023) En ineens zijn ze weer in het nieuws: woekerpolissen! Eind september deed het Gerechtshof Den Haag uitspraak in het hoger...
Pensioen en de onwil om het te willen begrijpen
(Dion van der Mooren van MoneyView in VVP 4, 2023) Het heeft even geduurd, maar de nieuwe pensioenwet (Wtp) is eindelijk aangenomen. Een van de gevolgen van deze...
MoneyView: hypotheken meer geschikt voor verduurzaming
Steeds meer geldverstrekkers passen hun producten aan om verduurzaming te vergemakkelijken en te stimuleren, zo blijkt uit het Special Item Hypotheken van MoneyView. Het...
Wij zijn nog lang niet overbodig
(Pepijn van Kleef van MoneyView in VVP 4) Al dertig jaar is MoneyView in de financiële sector de noodzakelijke luis in de pels. MoneyView werd opgericht om...
(Peter Post, MoneyView, in VVP 3, 2023) Actieve provisietransparantie moet van de afdeling advies van de Raad van State terug naar de tekentafel van het kabinet....
MoneyView: grote verschillen in dekking scheidingsmediation
Scheidingsmediation is bij driekwart van de rechtsbijstandverzekeringen standaard of optioneel meeverzekerd. Of en wanneer je daar gebruik van mag maken, verschilt...
Omzetderving als gevolg van waterschade bij driekwart van de verzekeringen niet gedekt
In toenemende mate, aldus MoneyView, kunnen ondernemers zich verzekeren voor de gevolgen van het overstromen van secundaire waterkeringen, zoals sloten, beken en...