Samen de schouders eronder

1. 5 oktober 2021, door Timo Brinkman
2. 0 reacties

Extreem weer: in Nederland, maar ook daarbuiten zien we de gevolgen ervan. Je hoeft maar te denken aan de vreselijke situatie in Limburg en de buurlanden en je realiseert je meteen welke enorme gevolgen weerextremen kunnen hebben. Klimaatverandering laat zich letterlijk steeds meer voelen en als we niets doen, dan zal dit alleen maar toenemen. De opgaven om in korte tijd de CO₂-uitstoot terug te dringen (mitigatie) én ons aan te passen aan nieuwe omstandigheden (adaptatie) zijn enorm. Verzekeraars spelen op veel vlakken een belangrijke rol bij het (onder)kennen, beheersen en verzekeren van klimaatrisico’s, het terugdringen van CO₂ en het mogelijk maken van een veilige energietransitie.

Daardoor wordt de rol van financieel adviseurs ook steeds belangrijker. Adviseurs zijn bij uitstek in de positie om de klant te begeleiden bij een veilige energietransitie en de verzekerbaarheid daarvan. We zien gelukkig de laatste twee jaar dat verzekeraars steeds vaker tijdig bij het adviesproces betrokken worden, waardoor zij de risico’s als zonnepanelen op daken wél kunnen verzekeren (en als het risico echt te groot blijkt te zijn, de klant hier niet pas ná de investering achter komt). Deze begeleiding is noodzakelijk om van de energietransitie een succes te maken.

De Nederlandse financiële sector loopt internationaal voorop als het gaat om concrete doelstellingen, zoals van het Klimaatcommitment en het IMVO-convenant. En dat wordt ook van ons verwacht: er is steeds meer aandacht voor rankings van verzekeraars op het gebied van duurzame beleggingen. Bij hypotheken zie je een vergelijkbare trend. Ook zie je steeds vaker verzekeraars inspelen op de deeleconomie en duurzaam schadeherstel. Dit zijn en worden echt punten waarop ze zich van elkaar kunnen onderscheiden.

Steeds meer te kiezen

Er valt óók steeds meer te kiezen als het gaat om verzekeren tegen extreem weer door klimaatverandering. De wateroverlast in Limburg maakte dit, helaas op een pijnlijke manier, duidelijk. Na elk extreem weerevent zie je vaak lokaal een enorme wake-up call. Sinds de extreme hagel in 2016 in Zuid-Oost Nederland hebben we gezien dat adviseurs hun klanten actiever op het hagelrisico gingen wijzen. Verzekeraars hebben dit risico veelal standaard in de dekking ondergebracht. Dezelfde ontwikkelingen verwachten we nu in Limburg op het gebied van overstroming. Helaas zien we daar dat er in een aantal gevallen géén dekking voor overstroming is afgesloten, ondanks de ervaringen met wateroverlast en overstromingen in de jaren negentig. Terwijl door klimaatverandering de kans op extreme regenval en overstromingen in de regio Limburg deze eeuw wel vijf tot tien keer zo groot wordt ten opzichte van de huidige situatie. De overheid komt, bij wijze van uitzondering, in Limburg deze keer ook tegemoet aan schades van ondernemers door de overstromingen van de Geul en de Gulp. Risico’s die in principe verzekerbaar zijn. Een belangrijk signaal daarbij is dat ondernemers voortaan worden geacht zich voldoende te verzekeren.

En er valt iets te verzekeren én te vergelijken. De markt voor lokale overstromingsdekkingen is in transitie. De Limburgse overlopende beken zijn in principe door bedrijven te verzekeren bij aanbieders die de neerslagclausule van het Verbond uit 2000 volgen (lokale neerslag inclusief beken als Geul en Gulp). Of bij verzekeraars die het Verbondsadvies overstromingen uit 2018 volgen. Hierdoor zijn bij een groeiend aantal verzekeraars alle overstromingen verzekerbaar (op het bezwijken van primaire keringen na). De primaire keringen (grofweg: de zee, Rijn, Maas en vertakkingen) zijn gezien het cumulatierisico, antiselectie en premiebereidheid (nog) een stap te ver.

Ook in andere gebieden is er meer kans op extreem weer. De opwarming van de aarde gaat sneller dan ooit. De daaruit volgende klimaatveranderingen zijn in de komende eeuwen/millennia onomkeerbaar volgens een recent rapport van IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. Als de aarde nog verder opwarmt, dan leidt dat tot meer extreem weer. Voor verzekeraars is het volstrekt helder dat we de effecten van klimaatverandering in toenemende mate en sneller zullen voelen dan gedacht. Dat er meer actie nodig is bij het tegengaan van klimaatverandering en de voorbereiding op de gevolgen mag duidelijk zijn.

Schade voorkomen

Risico’s kennen is één, erop anticiperen is twéé. Gelukkig kunnen we steeds meer maatregelen nemen om schade te voorkomen, zowel op de lange termijn als vlak voor een extreme gebeurtenis. Op de website verzekeraars.nl/klimaat staan steeds meer tips. De overheid faciliteert de website ruimtelijkeadaptatie.nl waar nog meer informatie te vinden is. Ook werkt het Verbond van Verzekeraars samen met publiek private partijen in het Overleg Standaarden Klimaatadaptatie. Daarnaast heeft het Verbond dit jaar een partnership gesloten met het KNMI. Door de data van het KNMI te combineren met de landelijke risico- en schadecijfers van het Verbond, kunnen we ons niet alleen beter voorbereiden op veranderende weersextremen, maar ook inzicht krijgen in en werken aan oplossingen om schade door extreem weer zoveel mogelijk te voorkomen. Bovendien kunnen verzekeraars deze kennis delen met klanten en hun adviseurs. Daar heeft iedereen baat bij, zeker als je stilstaat bij het bijkomend leed dat schade veroorzaakt. Met name bij ondernemers kan de klap extra hard aankomen: de materiële schade is vaak verzekerd, maar de onderneming ligt soms weken stil terwijl de kosten doorlopen.

Tegelijkertijd kan het KNMI de impact van zijn weerwaarschuwingen vergroten. Via het Verbond ontvangt het KNMI feedback over de effectiviteit van zijn waarnemingen en waarschuwingen waardoor het instituut de dienstverlening verder kan verbeteren om de maatschappij zoveel mogelijk schade te besparen. Het Verbond kijkt uit naar het KNMI Klimaatsignaal dat in de herfst verschijnt. Daarin geeft het KNMI een eerste duiding van het IPCC-rapport met de focus op Nederland. Daarna brengt het KNMI in 2023 zijn uitgebreide klimaatscenario’s voor Nederland uit. Het Verbond zal de scenario’s doorrekenen naar de verzekerde schadelast die hieruit te verwachten valt. Met deze rekensom maken we de maatschappelijke kosten inzichtelijk.

Hulpmiddelen

Het Verbond heeft in 2017 samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat infographics ontwikkeld over de verzekerbaarheid van klimaatrisico’s. Deze infographics werken we periodiek bij aan de hand van marktontwikkelingen. Om de bewustwording verder te vergroten, heeft het Verbond in 2018 de toolkit ‘MKB Klimaatproof’ ontwikkeld. Naast de infographics, bevat deze toolkit ook preventietips en een uitleg hoe ondernemers de verzekeringskaart kunnen inzetten om verzekeringsproducten makkelijker met elkaar te vergelijken.

Ook brengen we in samenwerking met andere partijen een klimaatmonitor uit. Deze monitor combineert data over extreem weer én Nederlandse schadedata van verzekeraars. Hierdoor zijn we in staat de impact van extreem weer zoals droogte, hitte en neerslag op de schadelast inzichtelijk te maken.

Bewustzijn vergroten

Een ander risico is het gebrek aan awareness van onze klanten. Hoe kunnen we dit verbeteren? Op welke wijze kunnen we een grotere vuist maken om de energietransitie in Nederland te versnellen? Hoe gaan we als sector duurzaam schadeherstel en preventie gemeengoed maken? En welke rol moeten en kunnen we spelen bij de noodzakelijke klimaatbestendige herinrichting van ons land? Verzekeraars kunnen de antwoorden op deze uitdagingen niet alleen bedenken, maar spelen als spin in het web wél een hele belangrijke rol in het aanjagen van klimaat-mitigatie en-adaptatie. Individuele verzekeraars waarschuwen hun klanten, organiseren herstelnetwerken, stimuleren groene daken, maken duurzame woningprojecten mogelijk, vervangen asbestdaken door zonnepanelen, werken aan een vergaand duurzaam financieringsbeleid waarbij fossiele brandstoffen worden uitgesloten en bieden duurzame hypotheken aan of hypotheken voor duurzame verbouwingen.

Een echte doorbraak bereiken we alleen door als sector de schouders eronder zetten, samen met onze partners en intermediairs. Als verzekeraars dragen wij hier graag aan bij via een combinatie van verschillende diensten, expertise en data om zo onze impact grootschaliger en betekenisvol te laten zijn. Wij roepen het intermediair op hier zelf scherp op te zijn en ons hierop scherp op te houden.

Timo Brinkman is beleidsadviseur klimaatverandering, agricultuur en rampen bij het Verbond van Verzekeraars.

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen