Terug naar één jaar?

Marjol Nikkels 2019

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in katern Zakelijk & Inkomen in VVP 3) Sinds 1 januari 2020 kan de MKB verzuim-ontzorg-verzekering worden afgesloten en ruim 6. 000 werkgevers hebben dat tot nu toe gedaan. Demissionair minister Koolmees, werkgeversorganisaties en het Verbond van Verzekeraars zijn niet ontevreden over dat aantal, want de verzekeringsgraad was al groot. Waarom wil men dan toch terug naar een loondoorbetalingsperiode bij ziekte van één jaar?

Meer dan de helft van de bedrijven die de MKB verzuim-ontzorg-verzekering (VoV) hebben afgesloten, betreft werkgevers met minder dan vijf werknemers. Het Verbond van Verzekeraars schat in dat met name startende werkgevers instappen op dit product. Wie al een verzuimverzekering heeft en tevreden is, zal minder snel overstappen. Daarbij komt de bijzondere situatie van corona. Het Verbond vermoedt dat de horizon van kleine werkgevers gericht was op de korte termijn en in mindere mate op toekomstige risico’s.

De minister schrijft in een voortgangsbrief aan de Tweede Kamer dat het product zich nog in een aanloopperiode bevindt waarin zowel de bekendheid als het gebruik van het product moet groeien. Er wordt nu gesproken over een bescheiden succes. In de brief legt de minister uit dat de belangrijkste reden voor het relatief geringe gebruik de al bestaande hoge verzekeringsgraad voor verzuim onder kleine werkgevers is. De verzekeringsgraad bij bedrijven met minder dan zeven werknemers was in het meest recente onderzoek hiernaar 75 procent en 85 procent bij bedrijven tussen zeven en vijftien werknemers. Voor 2021 verwacht Koolmees dat de bekendheid en het gebruik van de VoV groter worden.

Regeerakkoord

Als de verzekeringsgraad dan zo hoog is, waarom wil politiek Den Haag dan zo graag de loondoorbetaling voor ziekte voor kleine bedrijven terugdringen naar een jaar? In de partijprogramma’s van de VVD, D66, PVV, SP, GroenLinks, PvdA, PvdD, ChristenUnie, SGP en Denk is dit plan weer opgenomen. Het is dus aannemelijk dat deze maatregel opnieuw in het komende regeerakkoord opgenomen gaat worden.

Zoals bekend stond dit plan al in het regeerakkoord van Rutte 3 en is het toen niet doorgegaan. Het UWV gaf aan uitvoeringsproblemen te zien en ook de kleine bedrijven zelf waren niet enthousiast over een aparte publieke premiebetaling voor het tweede ziektejaar. Deze publieke premiebetaling zou vermoedelijk fors hoger zijn dan de premiedaling bij de private verzuimverzekeringen die daar tegenover zou staan. De verzekeraars hebben in 2004 toen de loondoorbetaling bij ziekte van 52 weken naar 104 weken ging, de premies met ongeveer 20 procent extra verhoogd.

Kortom, de loondoorbetaling bij ziekte bleef twee jaar. Wel werd de VoV geïntroduceerd omdat kleine werkgevers de loondoorbetaling bij ziekte als een zware last ervaren, zowel financieel als organisatorisch.

‘Voorlopig verwacht ik geen grote politieke verandering’

Productconvenant

De VoV moet werkgevers dus ondersteunen als ze met ziekte of arbeidsongeschiktheid van hun werknemers te maken krijgen en dus verantwoordelijk zijn voor reintegratie. MKB-Nederland heeft met het Verbond van Verzekeraars een productconvenant afgesloten voor de VoV. De minimumeisen zijn:

  • een optimale ontzorging door een minimumpakket van eisen aan dienstverlening en expertise, met daarin onder andere een casemanager die de regie voert over de re-integratie. En er moet gewerkt worden met gecertificeerde bedrijfsartsen en arbeidsdeskundigen;
  • de dekking is poortwachterproof: oftewel de verzekeraar neemt een eventuele loonsanctie voor zijn rekening;
  • financiële voorlichting: werknemers moeten bewust zijn van de financiële gevolgen van langdurig verzuim en arbeidsongeschiktheid;
  • meer premiestabiliteit doordat het effect van eigen verzuim gemaximeerd is;
  • uitgebreide re-integratieondersteuning gericht op werkhervatting binnen het eigen bedrijf (eerste spoor) en buiten het eigen bedrijf (tweede spoor).

Heeft de vov iets veranderd?

Wat heeft de VoV nu gebracht? Verzekeraars boden altijd al de verzuimverzekeringen inclusief een arbo-dekking aan, wat voor het MKB altijd al aantrekkelijk was gezien de geringe meerprijs van de dienstverlening. De VoV heeft veelal wel een bredere re-integratiedekking, maar heeft niet wezenlijk veel veranderd. Het was meer een politiek argument om de loondoorbetaling niet naar een jaar terug te hoeven brengen. Wel heeft de komst van de VoV ervoor gezorgd dat alle verzuimverzekeraars nu een vergelijkbaar breed arbo-en dienstenpakket bieden.

Advies commissie-borstlap

Het overheidsbeleid gaat uit van het principe ‘de vervuiler betaalt’. Volgens de werkgeversorganisaties is de overheid echter doorgeslagen in het neerleggen van de kosten van verzuim en arbeidsongeschiktheid bij de werkgevers. De keerzijde van het overheidsbeleid is dat werkgevers risico’s gingen vermijden door meer te gaan werken met ZZP’ers en flexwerknemers.

Daarom is door Rutte 3 de commissie-Borstlap ingesteld om de doorgeschoten flexibilisering van de arbeidsmarkt te onderzoeken en om adviezen te geven voor toekomstige regelgeving. In januari 2020 verscheen het rapport ‘In wat voor een land willen wij werken’ met daarin als een van de oplossingsrichtingen toch weer het verkorten van de loondoorbetalingsverplichting van twee naar een jaar. De commissie geeft verder de overweging mee om ook de re-integratieverplichtingen van de werkgever minder zwaar te maken. Bijvoorbeeld door deze te beperken tot investeringen in de herplaatsing van zieke werknemers binnen het eigen bedrijf en het opzegverbod bij ziekte daarop af te stemmen.

Het advies van de commissie-Borstlap gold voor alle werkgevers en dus niet alleen voor de kleine werkgevers. Toch kiezen de politieke partijen in hun programma’s alleen voor een kortere loondoorbetalingsperiode voor kleine werkgevers. Probleem is echter dat je dan ook na een jaar de WIA-keuring krijgt en daarmee een toename in de WIA. Verder heeft het UWV geen verzekeringsartsen-capaciteit voor extra claimbeoordelingen WIA.

Werken lonend maken

Voorlopig verwacht ik dus geen grote politieke verandering. Wel zal vermoedelijk in het regeerakkoord een nieuw plan of onderzoek aangekondigd worden naar verlichting van de financiële lasten en re-integratieplichten voor de werkgevers. Een advies is om maar eens te beginnen met het daadwerkelijk lonend maken van werken voor de werknemer door het aanpakken van alle bovenwettelijke loondoorbetalingsverplichtingen in de cao’s die juist het thuiszitten belonen. Bij caoregelingen die thuiszitten belonen, heeft re-integratie vrijwel geen kans van slagen, behalve voor de intrinsiek gemotiveerde mensen die zelf koste wat het kost aan het werk willen. Bij cao’s waar in het tweede ziektejaar de werknemer teruggaat naar 70 procent van het inkomen is er een grotere kans op herstel aan het einde van het eerste ziektejaar.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Knelpunten in ons arbeidsongeschiktheidsstelsel

Knelpunten in ons arbeidsongeschiktheidsstelsel

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je Vak! in VVP 1-2024) De Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) heeft een tussenrapport...

Afsluiting van spoor 1

Afsluiting van spoor 1

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je vak! VVP 6-2023) Het kabinet wil kleine en middelgrote werkgevers onder voorwaarden de mogelijkheid geven om na het...

Praktische oplossingen om WIA uitvoerbaar te houden

Praktische oplossingen om WIA uitvoerbaar te houden

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je vak! VVP 5-2023) De vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers wordt nog verlengd tot en met 31 december 2024....

Oplossen hardheden in de WIA en de verplichte AOV voor zelfstandigen

Oplossen hardheden in de WIA en de verplichte AOV voor zelfstandigen

(Marjol Nikkels in Ken je vak! in VVP 3, 2023) Minister Karien van Gennip heeft op 3 april 2023 meer duidelijkheid gegeven over de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering...

Handhaving op wet DBA komt terug

Handhaving op wet DBA komt terug

(Marjol Nikkels van CS Opleidingen in katern Ken je vak! in VVP 1, 2023) Op 16 december 2022 is de langverwachte brief van minister van Gennip verschenen om de...

Handhaving op wet DBA komt terug

Handhaving op wet DBA komt terug

(Marjol Nikkels van CS Opleidingen in katern Ken je vak! in VVP 1, 2023) Op 16 december 2022 is de langverwachte brief van minister van Gennip verschenen om de juridische...

Vereenvoudigde WIA-keuring 60-plusser

Vereenvoudigde WIA-keuring 60-plusser

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in VVP 5) De hoogste prioriteit heeft voor de korte termijn het wegwerken van de achterstanden bij de sociaal medische beoordelingen....

Ga als werkgever niet zelf de WIA-voorschotten betalen als UWV te laat is

Ga als werkgever niet zelf de WIA-voorschotten betalen als UWV te laat is

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in katern Zakelijk en Inkomen, VVP 3-2022) UWV kampt met grote achterstanden bij de WIA-claimbeoordelingen. Om te voorkomen dat...

Tweede spoor loopt vaak dood

Tweede spoor loopt vaak dood

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je vak! VVP 5-2021) Uit onderzoek van het UWV blijkt dat tweedespoortrajecten nog geen succes zijn. Voor de verzekeraars...

RSC: "No-riskpolis al inzetten binnen het tweedespoortraject"

RSC: "No-riskpolis al inzetten binnen het tweedespoortraject"

Het Register Specialistisch Casemanagement (RSC) doet een aantal aanbevelingen om de effectiviteit van de re-integratie tweede spoor te vergroten. Marjol Nikkels,...