Verantwoordelijkheid voor gevolmachtigde

Ron Gardenier 2016

Door Ron Gardenier (voorzitter NVGA)

Vanaf 25 mei gelden er nieuwe regels voor het verwerken van persoonsgegevens. In de kern zijn de regels uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) niet in alle gevallen anders dan die uit de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Toch leidt deze situatie tot behoefte aan duidelijkheid over een fundamenteel vraagstuk, namelijk hoe een gevolmachtigde optreedt. Als verwerkingsverantwoordelijke of als verwerker?

En daaruit voortvloeiend de vraag: verdient de relatie tussen verzekeraar en gevolmachtigde een verwerkersovereenkomst? De NVGA stelt zich op het standpunt dat verzekeraars en gevolmachtigden beiden zelfstandig als verwerkingsverantwoordelijke moeten worden beschouwd. Ieder van deze partijen bepaalt namelijk zelf het doel en middelen van de gegevensverwerking en is zelfstandig verantwoordelijk voor het eigen privacy beleid. Daarmee is er dan ook geen noodzaak voor verwerkersovereenkomsten tussen deze partijen. Bij de beantwoording van de vraag wie verwerkingsverantwoordelijke is, moet enerzijds worden uitgegaan van de formeel juridische bevoegdheid om doel en middelen van gegevensverwerking vast te stellen en anderzijds van een functionele benadering. Dat laatste betekent dat gekeken moet worden naar wat er feitelijk tussen partijen gebeurt. Deze functionele benadering brengt de NVGA tot de conclusie dat een gevolmachtigde een verwerkingsverantwoordelijke is. Argumenten hiervoor zijn:

• De gevolmachtigde heeft volledig beheer over de persoonsgegevens. Bij de verzekeraar zijn de persoonsgegevens niet (standaard) geregistreerd.

• Geest van de wetgeving: wet- en regelgeving eisen dat persoonsgegevens zorgvuldig en transparant worden verwerkt. De verantwoordelijkheid daarvoor moet worden gelegd bij die partij die het dichtst staat bij de betrokkene. Dat is de gevolmachtigde en niet de verzekeraar. De verzekeraar verwerkt de persoonsgegevens doorgaans niet.

• In de Volmacht Samenwerkingsovereenkomst wordt contractueel tussen verzekeraar en gevolmachtigde bepaald dat beiden verwerkingsverantwoordelijk zijn in de zin van de AVG.

• In de Volmacht Samenwerkingsovereenkomst tussen verzekeraar en gevolmachtigde wordt niets bepaald over de doeleinden van de verwerking van persoonsgegevens. Het staat de gevolmachtigde vrij voor zichzelf doeleinden te bepalen. Denk aan eigen productontwikkeling (pool) en commerciële activiteiten om een relatie met een verzekerde in stand te houden dan wel te verbeteren.

• De Volmacht Samenwerkingsovereenkomst schept een kader en binnen dat kader handelt de gevolmachtigde volledig autonoom. Gevolmachtigde kan bijvoorbeeld zelf een keuze maken voor een derde met wie persoonsgegevens worden gedeeld.

• De gevolmachtigde bepaalt zelf met welke middelen gegevens worden verwerkt (bijv. welke technische applicaties).

• Tot slot bestaat de mogelijkheid binnen de door het Verbond van Verzekeraars en de NVGA overeengekomen Volmacht Samenwerkingsovereenkomst om een zogenoemd Pseudo Portefeuillerecht overeen te komen. Dit houdt in dat als de verzekeraar de samenwerkingsovereenkomst beëindigt wegens een niet dringende reden of de gevolmachtigde de samenwerking beëindigt vanwege een dringende reden aan de zijde van de verzekeraar contractueel is bepaald, dat de gevolmachtigde de verzekeringsportefeuille (waarin begrepen het geheel aan persoonsgegevens) elders kan onderbrengen. De zeggenschap over de persoonsgegevens ligt in de hiervoor beschreven situaties dus bij de gevolmachtigde.

Het voorgaande in acht nemend, kunnen wij niet anders concluderen dan dat een gevolmachtigde beschouwd moet worden als een verwerkingsverantwoordelijke met alle daarbij behorende verplichting- en en verantwoordelijkheden. Dit laat onverlet dat de verzekeraar als contractspartij bij de verzekeringsovereenkomst ook een verwerkingsverantwoordelijke is. In de distributieketen zijn verzekeraar en gevolmachtigde derhalve beide verantwoordelijk. Een verantwoordelijke heeft meer en zwaardere verplichtingen ten opzichte van de verwerker. Zo dient hij veelal een privacyverklaring op te stellen waarin de betrokkene (degene wiens persoonsgegevens verwerkt worden) geïnformeerd wordt over hoe om wordt gegaan met zijn persoonsgegevens. De verantwoordelijke is voorts verplicht om verwerkingsovereenkomsten te sluiten met verwerkers die voor hem persoonsgegevens van de klant verwerken. De NVGA heeft zowel een voorbeeldprivacyverklaring als een voorbeeld-verwerkingsovereenkomst aan haar leden ter beschikking gesteld. Tijdens ons goed bezochte congres op 18 april, dat in het teken stond van ‘Volmachtdata: Goud waard!’, hebben wij eveneens uitgebreid aandacht aan dit onderwerp besteed. Ook hebben we tijdens dit congres ons Visiedocument gepresenteerd. Met dit document zetten we in op de start van een nieuw tijdperk waarbij de eigen verantwoordelijkheid van iedere schakel in de bedrijfskolom en het ondernemerschap centraal staan en waar wij het belang van de klant veiligstellen. Ons uitgangspunt daarbij is samen werken aan een duurzame toekomst!

Reactie toevoegen

 
Editie
Meer over
Praktijksessies innovatie-event 5 juli nader belicht (deel 2)

Praktijksessies innovatie-event 5 juli nader belicht (deel 2)

Het VVP Innovatie Platform (VIP) organiseert op 5 juli samen met de Stichting Contactgroep Automatisering het VIP-Event Be the change!, het grootste Fin- &...

Praktijksessies innovatie-event 5 juli nader belicht (deel 1)

Praktijksessies innovatie-event 5 juli nader belicht (deel 1)

Het VVP Innovatie Platform (VIP) organiseert op 5 juli samen met de Stichting Contactgroep Automatisering het VIP-Event Be the change!, het grootste Fin- &...

Eigendomsbegrip niet gehanteerd voor persoonlijke gegevens

Eigendomsbegrip niet gehanteerd voor persoonlijke gegevens

Een privaatrechtelijke borging van zeggenschap over persoonsgegevens levert de burger niet meer houvast op dan AVG en publiekrecht of consumentenbeschermingsrecht...

NVGA Academy gaat 20 juni van start

NVGA Academy gaat 20 juni van start

De NVGA Academy gaat op 20 juni van start, een initiatief van NVGA en de SAR.  Doel is om kennis en kunde van medewerkers van Gevolmachtigd Agent-kantoren (GA)...

NVGA presenteert eind juni herijkt position paper

NVGA presenteert eind juni herijkt position paper

“De snel opvolgende ontwikkelingen in onze branche hebben geleid tot een verandering in het speelveld en de onderlinge verhoudingen. Daarom zijn wij gestart...

Alicia Insurance wint NVGA AM Innovatieprijs 2022

Alicia Insurance wint NVGA AM Innovatieprijs 2022

Alicia Insurance heeft voor haar innovatie ‘Embedded Insurance voor freelancers’ de NVGA AM Innovatieprijs 2022 gewonnen. Dit maakte jurylid Valentina...

Levent Türkmen in bestuur NVGA

Levent Türkmen in bestuur NVGA

Levent Türkmen ( algemeen directeur SUREbusiness) is tijdens de Algemene Ledenvergadering van de NVGA toegetreden tot het bestuur. Türkmen vervangt Michael...

Verzekeringssector: nu doorpakken met eHerkenning

Verzekeringssector: nu doorpakken met eHerkenning

"De verzekeringssector heeft als eerste bedrijfstak eHerkenning omarmd. Het is nu zaak om door te pakken in het gebruik en de gebruiksvriendelijkheid te verbeteren....

“Zoek de samenwerking op”

“Zoek de samenwerking op”

(Uit katern Volmacht Vooruit! in VVP 01-2022)  NVGA-bestuurslid Valentina Visser en algemeen directeur bij Confident Limburg, Roeland Vranken, ontmoetten...

Kwaliteit dient beloond

Kwaliteit dient beloond

(VVP-katern Volmacht Vooruit!, Ron Gardenier, VVP 01-2022). “De verwachting is dat het marktaandeel volmachten de komende vijf jaar nog substantieel zal...