Verantwoordelijkheid voor gevolmachtigde

Ron Gardenier 2016

Door Ron Gardenier (voorzitter NVGA)

Vanaf 25 mei gelden er nieuwe regels voor het verwerken van persoonsgegevens. In de kern zijn de regels uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) niet in alle gevallen anders dan die uit de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Toch leidt deze situatie tot behoefte aan duidelijkheid over een fundamenteel vraagstuk, namelijk hoe een gevolmachtigde optreedt. Als verwerkingsverantwoordelijke of als verwerker?

En daaruit voortvloeiend de vraag: verdient de relatie tussen verzekeraar en gevolmachtigde een verwerkersovereenkomst? De NVGA stelt zich op het standpunt dat verzekeraars en gevolmachtigden beiden zelfstandig als verwerkingsverantwoordelijke moeten worden beschouwd. Ieder van deze partijen bepaalt namelijk zelf het doel en middelen van de gegevensverwerking en is zelfstandig verantwoordelijk voor het eigen privacy beleid. Daarmee is er dan ook geen noodzaak voor verwerkersovereenkomsten tussen deze partijen. Bij de beantwoording van de vraag wie verwerkingsverantwoordelijke is, moet enerzijds worden uitgegaan van de formeel juridische bevoegdheid om doel en middelen van gegevensverwerking vast te stellen en anderzijds van een functionele benadering. Dat laatste betekent dat gekeken moet worden naar wat er feitelijk tussen partijen gebeurt. Deze functionele benadering brengt de NVGA tot de conclusie dat een gevolmachtigde een verwerkingsverantwoordelijke is. Argumenten hiervoor zijn:

• De gevolmachtigde heeft volledig beheer over de persoonsgegevens. Bij de verzekeraar zijn de persoonsgegevens niet (standaard) geregistreerd.

• Geest van de wetgeving: wet- en regelgeving eisen dat persoonsgegevens zorgvuldig en transparant worden verwerkt. De verantwoordelijkheid daarvoor moet worden gelegd bij die partij die het dichtst staat bij de betrokkene. Dat is de gevolmachtigde en niet de verzekeraar. De verzekeraar verwerkt de persoonsgegevens doorgaans niet.

• In de Volmacht Samenwerkingsovereenkomst wordt contractueel tussen verzekeraar en gevolmachtigde bepaald dat beiden verwerkingsverantwoordelijk zijn in de zin van de AVG.

• In de Volmacht Samenwerkingsovereenkomst tussen verzekeraar en gevolmachtigde wordt niets bepaald over de doeleinden van de verwerking van persoonsgegevens. Het staat de gevolmachtigde vrij voor zichzelf doeleinden te bepalen. Denk aan eigen productontwikkeling (pool) en commerciële activiteiten om een relatie met een verzekerde in stand te houden dan wel te verbeteren.

• De Volmacht Samenwerkingsovereenkomst schept een kader en binnen dat kader handelt de gevolmachtigde volledig autonoom. Gevolmachtigde kan bijvoorbeeld zelf een keuze maken voor een derde met wie persoonsgegevens worden gedeeld.

• De gevolmachtigde bepaalt zelf met welke middelen gegevens worden verwerkt (bijv. welke technische applicaties).

• Tot slot bestaat de mogelijkheid binnen de door het Verbond van Verzekeraars en de NVGA overeengekomen Volmacht Samenwerkingsovereenkomst om een zogenoemd Pseudo Portefeuillerecht overeen te komen. Dit houdt in dat als de verzekeraar de samenwerkingsovereenkomst beëindigt wegens een niet dringende reden of de gevolmachtigde de samenwerking beëindigt vanwege een dringende reden aan de zijde van de verzekeraar contractueel is bepaald, dat de gevolmachtigde de verzekeringsportefeuille (waarin begrepen het geheel aan persoonsgegevens) elders kan onderbrengen. De zeggenschap over de persoonsgegevens ligt in de hiervoor beschreven situaties dus bij de gevolmachtigde.

Het voorgaande in acht nemend, kunnen wij niet anders concluderen dan dat een gevolmachtigde beschouwd moet worden als een verwerkingsverantwoordelijke met alle daarbij behorende verplichting- en en verantwoordelijkheden. Dit laat onverlet dat de verzekeraar als contractspartij bij de verzekeringsovereenkomst ook een verwerkingsverantwoordelijke is. In de distributieketen zijn verzekeraar en gevolmachtigde derhalve beide verantwoordelijk. Een verantwoordelijke heeft meer en zwaardere verplichtingen ten opzichte van de verwerker. Zo dient hij veelal een privacyverklaring op te stellen waarin de betrokkene (degene wiens persoonsgegevens verwerkt worden) geïnformeerd wordt over hoe om wordt gegaan met zijn persoonsgegevens. De verantwoordelijke is voorts verplicht om verwerkingsovereenkomsten te sluiten met verwerkers die voor hem persoonsgegevens van de klant verwerken. De NVGA heeft zowel een voorbeeldprivacyverklaring als een voorbeeld-verwerkingsovereenkomst aan haar leden ter beschikking gesteld. Tijdens ons goed bezochte congres op 18 april, dat in het teken stond van ‘Volmachtdata: Goud waard!’, hebben wij eveneens uitgebreid aandacht aan dit onderwerp besteed. Ook hebben we tijdens dit congres ons Visiedocument gepresenteerd. Met dit document zetten we in op de start van een nieuw tijdperk waarbij de eigen verantwoordelijkheid van iedere schakel in de bedrijfskolom en het ondernemerschap centraal staan en waar wij het belang van de klant veiligstellen. Ons uitgangspunt daarbij is samen werken aan een duurzame toekomst!

Reactie toevoegen

 
Editie
Meer over
Verbond en NVGA updaten Leidraad Sanctiewet Volmacht

Verbond en NVGA updaten Leidraad Sanctiewet Volmacht

Het Verbond van Verzekeraars en de NVGA vullen de Leidraad Sanctiewet Volmacht aan met requirements en praktische voorbeelden. De huidige leidraad werd in 2018...

Verzekeringssector van start met Directe Schadeafhandeling

Verzekeringssector van start met Directe Schadeafhandeling

Zoals eerder aangekondigd is de verzekeringssector van start gegaan met Directe Schadeafhandeling. Met deze nieuwe dienstverlening kan schade sneller en eenvoudiger...

Contactgroep Automatisering: hoogste tijd voor nieuwe sectorbrede afspraken

Contactgroep Automatisering: hoogste tijd voor nieuwe sectorbrede afspraken

De Stichting Contactgroep Automatisering (CGA) heeft met instemming kennisgenomen van de 'Verkenning naar uitbestedingsrisico’s bij financieel dienstverleners'...

Er voor de klant zijn bij wezenlijke schades

Er voor de klant zijn bij wezenlijke schades

(NVGA in katern Zakelijk & Inkomen in VVP 3) Victor Insurance is één van de grootste volmachtbedrijven ter wereld en actief in onder andere Noord-Amerika,...

ARAG helpt horecaondernemers AVG-proof gasten te registreren

ARAG helpt horecaondernemers AVG-proof gasten te registreren

Om horecaondernemers te helpen gasten geheel in lijn met AVG-wetgeving te registreren, heeft ARAG samen met JanusID het initiatief genomen voor MijnGastenlijst.nl....

NVGA: schouders blijven zetten onder uniforme inrichting volmachtketen

NVGA: schouders blijven zetten onder uniforme inrichting volmachtketen

Het totale premievolume van de sector Schade en Inkomen NVGA en niet NVGA-leden in volmacht is in 2020 gestegen met ruim drie procent tot ruim vier miljard euro....

Beleidsregels gegevensverwerking zieke werknemers voldoen

Beleidsregels gegevensverwerking zieke werknemers voldoen

De ervaringen met de beleidsregels van de Autoriteit Persoonsgegevens met betrekking tot de gegevensverwerking omtrent zieke werknemers zijn wisselend, blijkt uit...

De toekomst van volmacht is…

De toekomst van volmacht is…

(AFM, NVGA en Verbond in katern 'Volmachten vol in bedrijf!' in VVP 1-2021) De toekomst van volmacht is… VVP vroeg het aan het Verbond van Verzekeraars,...

Je klant kennen en begrijpen

Je klant kennen en begrijpen

(Uit katern 'Volmachten vol in bedrijf!' in VVP 1-2021) In 1946 startte de opa van Alwien Geerts het bedrijf, vanuit een boerderij in Brabant. Inmiddels staat...

Onthouden dat we wederzijds waarde moeten toevoegen

Onthouden dat we wederzijds waarde moeten toevoegen

(Volmachtbedrijf Centraal' door Carolien Sala, NVGA, in VVP 6-2020) In de reeks ‘Volmachtbedrijf Centraal’ in VVP gaat een NVGA-bestuurslid in gesprek...