Verder kijken dan bubbels

1. 24 januari 2025, door Toon Berendsen
2. 0 reacties

Het jaar zit er alweer bijna op. Het wereldnieuws was schokkender dan het nieuws in de verzekeringsbranche. Daar kabbelde het voort. Wacht even: en actieve provisietransparantie dan? Hoeveel daar over geschreven (en geklaagd) is! Maar vooralsnog lijkt het erop dat actieve provisietransparantie geen rimpels heeft veroorzaakt, laat staan een schokgolf.

Beroering was er wel rond een persbericht van Guideology. De strekking daarvan was dat klanten slecht bekend zijn met de dienstverlening van de adviseur en dat dit niet handig is juist met het oog op actieve provisietransparantie. Die boodschap ging echter verloren door een tussenkop die de in werkelijkheid veel minder explosieve lading niet dekte: merendeel consumenten mét een verzekeringsadviseur vindt hoogte provisie niet redelijk. Die tussenkop werd het nieuws, en veroorzaakte daarmee veel deining. Mede dankzij Adfiz kwam Guideology al snel met een rectificatie. Wat er eigenlijk had moeten staan, aldus het bureau: helft klanten van adviseurs is neutraal over hoogte provisie.

De kou was weer uit de lucht. Toch blijft bij ons de vraag hangen: is deze conclusie dan wél goed nieuws voor adviseurs? Want wat wordt er eigenlijk bedoeld met ‘neutraal’? Vinden klanten de hoogte van provisie wel best? Staan ze er in die zin neutraal tegenover? Of houden ze zich met de provisiehoogte überhaupt niet bezig? Voor het geval ze dat laatste op enig moment tóch doen, is het toch alleen maar prima om als adviseur je dienstverlening goed voor het voetlicht te brengen? Kost niks, maar levert – als je waar levert voor je geld – een heleboel klandizie op!

En houd er serieus rekening mee dat de provisiebubbel toch ooit een keer klapt. Eenvoudigweg omdat dit de maatschappelijke tendens is. Denk na over alternatieven, kijk eens naar collega-kantoren die uit zichzelf met provisie zijn gestopt en desondanks succesvol zijn.

CAR

Het Verbond van Verzekeraars haalde ook de pers, met een onderzoek waaruit bleek dat huurders en zelfstandigen zelden een ORV afsluiten. Het Verbond opperde een periodieke financiële APK, waar –tig partijen in het verleden ook al voor hebben gepleit maar waar niemand bereid is voor te betalen, de overheid al helemaal niet. En ja, financieel advies is nu eenmaal niet gratis. Of zoals CFD het laatst zo mooi uitdrukte: “Een financieel adviseur, uitstekend opgeleid, integer, professioneel, exact wat de politiek wilde… kost geld.”

Volgens CFD is het niet zo moeilijk om de adviesvraag bij pensioen, uitvaart en ORV aan te zwengelen: via Customer Agreed Renumeration (CAR). CFD: “Maar dan zoals CAR echt bedoeld is. De consument neemt een persoonlijk financieel advies af van een onafhankelijk financieel adviseur en betaalt daar zelf de kosten voor. Daar zit nog geen productadvies bij.

“Vaste adviesprijs per product/adviescombinatie, lekker duidelijk. De consument declareert die kosten bij een centraal punt bij verzekeraars, vergelijkbaar met het declareren van ziektekosten voor een bepaalde diagnose. Daarna kan de klant zelf een product kiezen en online afnemen, of samen met de adviseur tot een onafhankelijke productkeuze komen. De kosten die de klant aan de adviseur of online bemiddelaar betaalt, worden geclaimd bij de bewuste verzekeraar die het product levert. Consument blij, politiek blij, adviseur blij, verzekeraar blij. Iedereen wint. Alleen de verzekeraars leveren wat productmarge in om de advieskosten te financieren. Maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door de groeiende aantallen producten die worden afgezet.”

Stopcar. Nu

Gelooft u dat verzekeraars zich voor dit CARretje laten spannen? Wij denken van niet. Het is waar dat verzekeraars CAR ooit zagen als beloningsstip op de horizon, maar daarbij legden zij CAR wel anders uit: “De essentie van CAR is dat de beloning van de onafhankelijke adviseur berust op een expliciete afspraak met de klant. Dus niet langer, zoals in het huidige provisiesysteem, op een afspraak tussen intermediair en verzekeraar. De klant en zijn adviseur spreken de aard en omvang van de dienstverlening en de daarbij behorende beloning met elkaar af en leggen dat vast. In CAR passen geen geldstromen van de aanbieder naar de adviseur.”

Adviseurs zagen deze poging van het Verbond om provisie de nek om te draaien uiteraard niet zitten. Adfiz startte de petitie stopcar.nu, die meer dan 3.000 keer werd ondertekend. Uiteindelijk vervaagde de stip op de horizon door het provisieverbod en actieve provisietransparantie. Maar nogmaals: reken u niet rijk tot in de eeuwigheid.

Hoe het dan wel moet met de begeleiding van financieel kwetsbaren? Er zijn adviseurs die uit de bubbel stappen dat alles wat ze doen geld moet opleveren. Het Verbond van Verzekeraars bracht op zijn site onlangs een interview met Frank de Haas (De Haas Advies). Het interview leest: “Soms geeft Frank onbezoldigd advies. ‘Dat noem ik onze gouden handdruk: geef maar gewoon de hand. Iedereen is welkom voor advies bij ons. Een dankwoordje, een bloemetje, een kaartje. Het voelt voor mij iedere keer weer als een overwinning. Maatschappelijke betrokkenheid is voor mij fundamenteel.”

Een mooiere kerstgedachte zouden we zelf niet kunnen verzinnen. Gelukkig is Frank niet de enige adviseur die zich zo opstelt. Ondertussen is een structurele oplossing niet minder gewenst. Het is ook niet dat er geen ideeën zijn. Het is zaak, zoals Adfiz-directeur Enno Wiertsema onlangs stelde, eindelijk de koe bij de hoorns te vatten.

PE-examens

Adfiz vierde in 2024 het 115-jarig bestaan. De ontwikkeling van Adfiz – en in ruimere zin van het adviesvak - spiegelt de maatschappelijke ontwikkeling; verzekeringsagenten die niet meer waren dan de loopjongens van de verzekeraars, die zijn in Nederland verdwenen. En dat is maar goed ook, want de adviseur hoort thuis aan de kant van de klant.

CFD had ook iets te vieren dit jaar, want de commissie bestond vijftien jaar. CFD begon zeer activistisch. Vanuit het inzicht dat je er met alleen actievoeren ook niet komt, werd later meer de aansluiting gezocht bij het overlegmodel. Maar het vuur brandt nog steeds, getuige de vertROUWkaart die CFD in oktober naar politiek Den Haag stuurde.

Hopelijk blijven Adfiz en CFD nog lang de belangen van de financieel adviseur behartigen. Er blijft genoeg te doen. Het PE-examen bijvoorbeeld. Dat leek inmiddels wel zo’n beetje geland. Maar als nou 87 procent van 588 stemmers het eens is met de VVP-poll ‘CFD vraag terecht om PE-systeem zonder examens’, is dit dossier door de adviseursorganisaties dan misschien toch te vroeg afgelegd?

Internetbubbel

Een ander jubileum was dat van Independer, dat 25 jaar geleden van start ging. Het was de tijd van heilig geloof in internet. De bubbel spatte echter al snel uit elkaar. Juist veel first movers, zoals Wellowell (marktplaats voor verzekeringen) gingen ten onder. Independer redde het wel en is nu niet meer weg te denken uit het Nederlandse distributielandschap (volgens eigen zeggen wordt een op de vijf nieuwe auto- en zorgverzekeringen bij Independer afgesloten). Toch is de voorspelling dat partijen als Independer de markt zouden gaan domineren niet bewaarheid. De positie van de local advieshero’s is anno nu onverminderd sterk. Te hopen is dat die positie niet wordt verzwakt door de vele overnames van juist de kantoren met een sterke lokale/regionale aanwezigheid door de reuzen die mede dankzij extern kapitaal zijn ontstaan en die hopelijk geen reuzen op lemen voeten blijken. Want er mag toch wel gesproken worden van een overnamebubbel en de scherven gaan groot zijn als zij klapt.

Bodemprijzen

Over kapitaal gesproken: wie financiert eigenlijk de ontplofte huizenprijzen in Nederland? Dat moeten toch de banken zijn, want het bestaat niet dat zoveel mensen tonnen eigen of familievermogen hebben. Natuurlijk zijn de kapitaalvereisten voor hypotheekverstrekking na de kredietcrisis aangescherpt en is bij nieuwe hypotheken aflossen sinds 2013 verplicht. En zolang de prijzen van woningen zo hoog blijven en zelfs alleen nog maar hoger worden, is er niks aan de hand. Maar wat als de woningmarkt instort? Dat lijkt onwaarschijnlijk, maar het is nog geen tien jaar geleden dat voor huizen bodemprijzen werden betaald. Een crisis ligt altijd op de loer.

Als de bubbelaars die wij mensen zijn, denken we al gauw dat iets in steen gehouwen is. Maar de pais-envree-bubbel waarin we leefden, is door de oorlog in Oekraïne ruw verstoord. Misschien was het toch niet zo’n goed idee onze tanks te verkopen. Dankzij de lage rente konden we lustig lenen (ook als overheid). Maar ook die bubbel moest een keer uit elkaar knallen. Kortom, een bubbel brengt uiteindelijk vaak trouble.

Dat geldt ook – in de vorm van een kater - als u te veel kerst- en nieuwsjaarsbubbels tot u neemt! Maar een glaasje op uw gezondheid en voorspoed in het nieuwe jaar, kan vast geen kwaad. VVP wenst u een in alle opzichten goed 2025!

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen 

Meer over

• PE-examens
• Actueel op de korrel
• actieve provisietransparantie