Ga als werkgever niet zelf de WIA-voorschotten betalen als UWV te laat is

Marjol Nikkels 2019

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in katern Zakelijk en Inkomen, VVP 3-2022) UWV kampt met grote achterstanden bij de WIA-claimbeoordelingen. Om te voorkomen dat mensen tijdelijk geen inkomen hebben, kan de werknemer wel een voorschotuitkering van UWV krijgen. Dit voorschot wordt echter ook bij de WGA-eigenrisicodrager in rekening gebracht. Dit betekent extra controleslagen voor de werkgever of het voorschot wel volledig wordt terugbetaald als er sprake is van een 35-minner of een IVA-gerechtigde.

Normaliter geldt dat UWV acht weken de tijd nodig heeft voor de WIAclaimbeoordeling. Als de aanvraag op tijd is gedaan door de werknemer, dat is uiterlijk in week 93, kan UWV voor het einde van de 104 weken wachttijd tot een uitspraak komen over wel of geen recht op een WIA-uitkering. Helaas wordt deze periode vrijwel niet meer gehaald. Het tekort aan verzekeringsartsen is groot en mede door corona zijn de achterstanden nog groter geworden.

Vervelend, want als er aan de werkgever geen loonsanctie is opgelegd, stopt de loondoorbetalingplicht bij ziekte na 104 weken. De werkgever gaat dan alleen nog betalen voor eventuele passende arbeid die de werknemer nog verricht.

‘Ga als werkgever niet zelf de voorschotten betalen als UWV te laat is.’

Loopt de werknemer zo het risico zonder inkomen te zitten, dan kan hij of zij het beste een voorschot op de uitkering aanvragen. UWV informeert de werknemer hierover zelf in de brief waarin ze om verlenging van de beslistermijn vraagt. Het voorschot is een schatting van de uiteindelijke uitkering waar de werknemer recht op zou hebben (WIA of WW). Het verstrekte voorschot wordt op een later moment verrekend met de WW-of WIA-uitkering.

UWV checkt eerst het bedrag dat in totaal aan voorschotten aan betrokkene is verstrekt. Vervolgens kijkt ze wat in die periode het uitkeringsrecht had moeten zijn. Heeft betrokkene te weinig ontvangen, dan ontvangt hij of zij het verschil nog als nabetaling. Heeft betrokkene te veel ontvangen, dan wordt dit niet teruggevorderd.

Geen terugvordering

Eind augustus 2021 maakte UWV in een persbericht bekend dat ze te veel betaalde voorschotten aan mensen die te lang op een WIA-beoordeling hebben moeten wachten, niet meer terugvordert. UWV wil niet dat mensen de dupe worden van worden van de vertraging bij de WIA-claimbeoordeling, aangezien zij daar zelf geen enkele invloed op hebben.

Mensen die de terugvordering al (deels) betaald hadden, kregen dat geld ook weer terug van UWV. Tenminste, dat geldt voor iedereen die op of na 1 januari 2020 een WIA-voorschot heeft gekregen of op 1 januari 2020 al een lopend voorschot had. Volgens UWV geeft heeft zo de grootste groep voordeel van deze maatregel, want vanaf het laatste kwartaal in 2019 is er een stijging van het aantal voorschotten gekomen (en door de al lopende voorschotten mee te nemen wordt ook deze groep nog gecompenseerd).

Let op: andere terugvorderingen op basis van bijvoorbeeld een hoger verdiend inkomen kunnen wel teruggevorderd worden.

Addertje

Het addertje onder het gras is dat UWV deze voorschotten verhaalt op de werkgever als deze WGA-eigenrisicodrager is. Hiervoor was tot en met 2021 geen enkele rechtsgrond. Zo oordeelde de rechter in een procedure van schoonmaakorganisatie HAGO tegen UWV (ECLI:NL:RBLIM:2021:7549). In de wet staat immers alleen dat een eigenrisicodrager het risico draagt nadat het recht op WGA-uitkering is ontstaan (art. 83 WIA).

Er is pas sprake van een eventuele uitkering als er een WIA-keuring is geweest en er een WIA-beschikking is. Dit is hier niet het geval. In de wet is geen bepaling opgenomen die een WIA-voorschot gelijkstelt aan een WIA-uitkering. Bovendien, stelt de rechtbank, UWV is dan wel bevoegd om voorschotten op een WIA-uitkering te verlenen, maar dat betekent niet dat dit voorschot aan een eigenrisicodrager kan worden toegerekend.

Nadat UWV deze rechtszaak heeft verloren, is door UWV geregeld dat in de verzamelwet SZW 2022 een nieuw wetsartikel is opgenomen, waardoor er wel een rechtsgrond is voor het verhalen van het voorschot op de WGA-eigenrisicodrager. Aan de wet WIA is artikellid 84 lid 3 toegevoegd waarin bepaald wordt dat een voorschot gelijk te stellen is met een uitkering.

Dit vereist een enorm goede controle of de voorschotten wel worden terugbetaald als er sprake is van een 35-min beschikking of een IVA-beschikking. Er zijn bedrijven die op de voorschotbeschikking direct een bezwaar sturen met een schadevergoedingsclaim als er uiteindelijk geen WGA-recht uitkomt.

UWV sneller laten beslissen?

Kan de werknemer iets doen om UWV sneller te laten beslissen? Het lange wachten op de WIA-beslissing is een onzekere tijd. Mensen willen graag weten waar ze aan toe zijn. De werknemer kan overwegen om bij een te late beslissing UWV in gebreke te stellen of een beroep instellen bij de rechtbank wegens niet tijdig beslissen van UWV. De ingebrekestelling van UWV kan eenvoudig via het formulier ‘Melding te late beslissing UWV’. UWV heeft dan nog twee weken de tijd om tot een beslissing te komen. Deze ook wel veertien dagen termijn genoemd, gaat in op de dag dat UWV de ingebrekestelling heeft ontvangen. Daarna zijn er dwangsommen verschuldigd conform de bedragen uit de wet dwangsom en beroep. De maximale dwangsom bedraagt 1.442 euro.

KATERN

TIPS

Ga als werkgever niet zelf de voorschotten betalen als UWV te laat is, maar wijs de werknemer erop dat hij zelf een voorschot aan kan vragen en zijn situatie met het team WIA Voorschotten kan bespreken.

De werknemer kan ook al met UWV zijn re-integratiebegeleiding bespreken, nog los van de WIA-claimbeoordeling. Wijs de werknemer op het belang van werk omdat wel de WGA loongerelateerde uitkering vast wordt opgesoupeerd tijdens het lopende voorschot.

Overweeg om als WGA-eigenrisicodrager in bezwaar te gaan met een schadevergoedingsclaim wanneer UWV het WIA-voorschot verhaalt en later blijkt dat dit voorschot niet juist was. Werkgevers kunnen alle extra gemaakte kosten in de schadevergoedingsclaim meenemen. Er zijn gespecialiseerde juristen om werkgevers daarbij te helpen.

Reactie toevoegen

 

Reacties

Glenn Azimullah - SGA-Consultancy 3 augustus 2022

De voorschotten aan de werknemers van publiek verzekerde werkgevers voldoen niet aan de vereisten van artikel 4:95 lid 1 Abw (UWV verwijst anno 2022 in beschikkingen nog regelmatig naar de per 1/1/2016 vervallen art. 67 lid 2 WIA) en het arrest van de HR, ECli:NL:HR:2020:322. De werkwijze zoals het UWV bekende tijdens de zitting van de Rb Zwolle van 4 mei jl. - wachttijd doorlopen, loonbetaling allicht werkgever is geëindigd en werknemer doet telefonisch verzoek - voldoet niet aan de wet. Kortom, er is geen grondslag voor de voorschot en deze mag mede vanwege de brief van Koolmees en artikel 6:127 BW niet verrekend worden met het later vast te stellen recht. Heb op dit moment een zaak voor lopen bij de CRvB en deze zal versneld worden afgehandeld.

Meer over
Verbond: "Geen tijdrovende en ingrijpende verbouwing arbeidsongeschiktheidsstelsel"

Verbond: "Geen tijdrovende en ingrijpende verbouwing arbeidsongeschiktheidsstelsel"

Het stelsel voor ziekte en arbeidsongeschiktheid, reageert het Verbond van Verzekeraars op het OCTAS-rapport, kan snel verbeterd worden, met behoud van een goed...

UWV: één regeling voor alle werkenden

UWV: één regeling voor alle werkenden

UWV vindt het van belang dat mensen in het nieuwe arbeidsongeschiktheidsstelstel worden gestimuleerd en ondersteund om weer aan het werk te gaan. En dat er wordt...

Ondernemersorganisaties missen aandacht eerste twee ziektejaren in advies OCTAS

Ondernemersorganisaties missen aandacht eerste twee ziektejaren in advies OCTAS

VNO-NCW en MKB-Nederland missen in het OCTAS-rapport voorstellen voor maatwerk om zieke werknemers gedurende die eerste twee jaar duurzaam weer aan het werk te helpen....

FNV hekelt 'afbraak-scenario' OCTAS

FNV hekelt 'afbraak-scenario' OCTAS

De FNV heeft met "stijgende zorg kennisgenomen van het eindrapport van de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) over het stelsel...

OCTAS presenteert varianten om arbeidsongeschiktheidsstelsel te vereenvoudigen

OCTAS presenteert varianten om arbeidsongeschiktheidsstelsel te vereenvoudigen

De Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstel (OCTAS) heeft haar advies uitgebracht aan minister Van Gennip (SZW). In het advies presenteert OCTAS...

FNV: stijging arbeidsongeschikten door doorgeslagen flexibilisering

FNV: stijging arbeidsongeschikten door doorgeslagen flexibilisering

De doorgeslagen flexibilisering van de arbeidsmarkt. Dat is volgens nieuw FNV-onderzoek dé veroorzaker is van de hoge instroom in de WIA. De FNV in haar rapport...

Het spel en de knikkers

Het spel en de knikkers

(Annemieke Postema, AOVdokter, in Ken je vak! in VVP 1-2024) Bij een arbeidsongeschiktheidsverzekering draait het niet alleen om het spel, maar ook om de knikkers....

Knelpunten in ons arbeidsongeschiktheidsstelsel

Knelpunten in ons arbeidsongeschiktheidsstelsel

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je Vak! in VVP 1-2024) De Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) heeft een tussenrapport...

Kabinet houdt vast aan opt-out bij verplichte AOV zelfstandigen

Kabinet houdt vast aan opt-out bij verplichte AOV zelfstandigen

Het (demissionaire) kabinet houdt vast aan een publiek stelsel met private opt-out-mogelijkheid bij de voorgenomen verplichte aov voor zelfstandigen. Minister Van...

OCTAS-rapport toegelicht op RSC-Jaarcongres

OCTAS-rapport toegelicht op RSC-Jaarcongres

Pierre Koning, lid van OCTAS, geeft op het jaarcongres op 27 maart in Apeldoorn van het Register Specialistisch Casemanagement (RSC) een toelichting op het rapport...