Is een rentevaste periode van tien jaar nog wel zo vanzelfsprekend?

Mark de Bruijn

(Blog door Mark de Bruijn, accountmanager DMPM) De keuze van een rentevaste periode is van verschillende factoren afhankelijk en is één van de belangrijkste beslissingen bij het afsluiten van de hypotheek. Het kan de financiële stabiliteit van de klant op lange termijn beïnvloeden. Ik benoem een aantal overwegingen en factoren waarmee je op voorhand rekening kan houden bij het adviseren van klanten over de rentevaste periode.

Klantprofiel

Een open deur is natuurlijk om te kijken naar het profiel van de klant. De klant kan behoefte hebben aan langere zekerheid, waardoor de rente vaak hoger is. Het voordeel hiervan is dat de klant meer zekerheid en stabiliteit ervaart in de maandelijkse uitgaven. Aan de andere kant kunnen klanten die meer flexibiliteit wensen, zoals bij veranderingen in levensomstandigheden of hypotheekplannen op korte termijn, de voorkeur geven aan kortere rentevaste periodes.

Toekomstplannen

De klant zoekt mogelijk meer flexibiliteit en een lagere rente, bijvoorbeeld omdat hij verwacht slechts een paar jaar in de woning te blijven of binnenkort de hypotheekvorm wil wijzigen. Dan kan een kortere rentevaste periode geschikter zijn. Maar ook zaken zoals de rentevaste periodes die bij de gekozen geldverstrekker beschikbaar zijn of het aantal leningdelen en de minimale hoofdsom van de leningdelen.

Financiële situatie en toetsing

Het is belangrijk om rekening te houden met de (toekomstige) financiële situatie van de klant en de gevolgen van de rentevaste periode voor de maximale leencapaciteit. Als adviseur herken je de omslagpunten in de toetsing waarbij rekening wordt gehouden met inkomen en toetsrente. Deze geven soms verrassende uitkomsten over de maximale leencapaciteit. Een hogere rente met bijbehorende hogere maandlasten en toch meer kunnen lenen. Een renteknip is hierbij een mogelijke oplossing zowel nu als in de toekomst bij een renteherziening.

Marktomstandigheden

De huidige rentetarieven en marktomstandigheden spelen ook een rol bij het bepalen van de rentevaste periode. Voorheen waren de langere termijnen zoals vijftien en 20 jaar rentevast het meest populair. En zelfs 30 jaar vast. Nu zie we daar een duidelijke kentering naar tien en zelfs vijf jaar rentevast.

Wat gaat de rente doen?

Hoewel niemand de renteontwikkelingen met 100 procent zekerheid kan voorspellen zijn er wel signalen en soms zelfs aankondigingen die richting geven in de renteontwikkelingen. Het is belangrijk om toekomstplannen en inkomensontwikkeling van de klant voor de komende jaren te bespreken en de keuze op het klantprofiel te laten aansluiten. Als de verwachting is dat de rentetarieven stijgen, kan het verstandig zijn om te kiezen voor een langere rentevaste periode, zodat de klant die niet meer kan groeien in inkomen, beschermd is tegen toekomstige rentestijgingen.

Naast een langere rentevaste periode, kan het voor sommige klanten financieel interessant zijn juist een korte rentevaste periode te kiezen. Dit is natuurlijk volledig afhankelijk van de financiële ruimte en de risicobereidheid van de klant. Maar voor die groep klanten die financiële flexibiliteit hebben en risico kunnen en willen dragen, is het interessant in te spelen op een mogelijk lagere toekomstige hypotheekrente. Zoals iedereen weet is de ECB afgelopen juni begonnen met het verlagen van de stuurrente. In september volgde de ECB met een tweede renteverlaging. Het traject van renteverlagingen is hiermee in gang gezet. De ECB is duidelijk in haar communicatie dat verdere renteverlagingen en daarmee normalisering van het rentebeleid voor de komende jaren in het verschiet ligt.

De stuurrente van de ECB is nog altijd relatief hoog. Klanten kunnen inspelen op mogelijk lagere maandlasten in de toekomst door nu te opteren voor een korte rentevaste periode. Mocht over enkele jaren inderdaad de rente relatief laag staan, dan kan de klant overwegen een lange rentevaste periode te kiezen. Door de meerdere contactmomenten in de jaren die volgen, is het voor de adviseur interessant dit met de klant te bespreken. De klant kan vervolgens deze strategie, waarbij actief wordt ingespeeld op de relatieve hoogte van rentes, in overweging nemen.

Rentemiddeling

Hoe jammer is het dat de klant op een hoogtepunt zijn rente heeft vastgezet voor een langere periode? Een optie is oversluiten, maar daar komen veelal de nodige (hoge) kosten bij kijken en natuurlijk ook weer een volledige toetsing. Een andere minder belichte mogelijkheid, is gebruikmaken van rentemiddeling. Deze kan voor slechts 250 euro worden doorgevoerd. Let wel, dit kan alleen als de rente lager is! Het resultaat is natuurlijk minder groot dan bij een oversluiting naar dagrente, maar daar zijn de kosten ook naar. En er vindt geen inkomenstoetsing plaats die wellicht op dat moment de oversluiting niet mogelijk maakt. Uitgangspunt is natuurlijk wel altijd een advies welke verantwoord en bij de klant passend is.

Mogelijke gevolgen uit de praktijk

Zaken waar ik als accountmanager in de praktijk met regelmaat tegenaan loop, hadden in een aantal gevallen voorkomen kunnen worden. Helaas kan dat niet altijd. Ik wil wel graag een aantal aandachtpunten meegeven:

Denk aan een klant die bijvoorbeeld na zes maanden weer op de stoep staat met de mededeling alsnog te willen verbouwen of verduurzamen. Die door de gekozen rentevaste periode van tien jaar te maken krijgt met een toetsingsrente van vijf procent vanwege een restant rentevaste periode van tien jaar.  

Een soortgelijke situatie bij een meeneemregeling waarbij de restant rentevaste periode korter is dan tien jaar. 

Of een klant waarbij het einde van de rentevaste periode in zicht komt en maar één of twee leningdelen heeft. Een renteknip of een knip in de leningdelen had meer flexibiliteit kunnen bieden gedurende de looptijd. Door de hypotheek op te delen in meerdere rentevaste periodes, beperk je het risico dat de hele hypotheek te maken krijgt met een plotselinge renteverhoging. Als de rente voor één van je leningdelen stijgt, blijft de rente voor de andere delen mogelijk nog enige tijd stabiel, wat zorgt voor minder schommelingen in de totale maandlasten.

Wanneer de rentevaste periode van een deel van de hypotheek afloopt, kun je dat deel vastzetten tegen de dan geldende marktrente, terwijl de andere delen nog vaststaan.

Bij het intern oversluiten van een hypotheek tijdens de rentevaste periode kan vergoedingsrente verschuldigd zijn. Door de hypotheek in delen te splitsen bij aanvang kun je dit in overleg met de klant in delen wijzigen.

Samengevat

Het kiezen van een rentevaste periode is een persoonlijke beslissing die afhangt van de huidige financiële situatie, toekomstverwachtingen en risicobereidheid van de klant.  

Neem opties zoals een mogelijke rentemiddeling mee in je advies.

Denk aan het opsplitsen van leningdelen. Bij sommige geldverstrekkers kan dit nagenoeg onbeperkt als je maar een annuïteit kunt berekenen op het leningdeel. Een aantal geldverstrekkers hanteren een maximum aantal leningdelen. Goed om vooraf rekening mee te houden.

Kijk ook eens naar rentevaste periodes langer dan tien jaar. Deze zijn soms fractioneel hoger en kunnen afhankelijk van de toetsrente een verrassende uitkomst bieden. Daarnaast kun je bij een verhoging of meeneemregeling langer gebruikmaken van de toetsing op basis van werkelijke rente.

Voor die klanten waarbij het een passend advies is om bewust voor een kortere rentevaste periode te kiezen op basis van rentevoorspellingen.

 

 

Reactie toevoegen

 
Meer over
Huidige leennorm gaat niet veranderen

Huidige leennorm gaat niet veranderen

(Hergen Dutrieux, Viisi, in VVP 06-2022) Het is een mooi idee om vanaf 2024 de leennormen voor hypotheken te differentiëren. Maar als minister De Jonge niet...

Explosieve stijging in aantal meegenomen hypotheken in 2022

Explosieve stijging in aantal meegenomen hypotheken in 2022

In plaats van het afsluiten van een nieuwe lening, hebben mensen bij een verhuizing in 2022 massaal gekozen voor het meenemen van hun hypotheek. Aldus MUNT Hypotheken...

Nadere uitleg over toepassing van NHG beheercriteria bij ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid

Nadere uitleg over toepassing van NHG beheercriteria bij ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid

De AFM attendeert de sector op de regels die gelden bij ‘ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid’. De NHG beheercriteria kunnen zonder nadere onderbouwing...

Vermogen en wonen in 2023

Vermogen en wonen in 2023

Op 20 december heeft de Eerste Kamer ingestemd met het pakket Belastingplan 2023. Dit betekent dat per 2023 weer een groot aantal belastingmaatregelen wijzigt, onder...

Liever belastingaangifte doen dan hypotheeksituatie bekijken

Liever belastingaangifte doen dan hypotheeksituatie bekijken

Het bekijken van de hypotheek is geen favoriet klusje, constateert het ING Woonbericht. De meeste respondenten besteden nog liever hun vrije middag aan de belastingaangifte...

"Ruim kwart huizenbezitters kan hypotheeklasten verlagen met nieuwe taxatie"

"Ruim kwart huizenbezitters kan hypotheeklasten verlagen met nieuwe taxatie"

Volgens hypotheekadviseur Frits kan 28 procent van de huizenbezitters besparen op de hypotheeklasten met een nieuwe waardebepaling van de woning. “Van hen...

Wegingsfactor van 0,65 naar 0,75 procent

Wegingsfactor van 0,65 naar 0,75 procent

De wegingsfactor studieschuld met basisbeurs gaat in 2023 omhoog van 0,65 naar 0,75 procent. Dit betekent dat deze mensen iets minder hypotheek kunnen krijgen bij...

Betalingsachterstanden vooral bij koopstarter met hoge hypotheek

Betalingsachterstanden vooral bij koopstarter met hoge hypotheek

In de groep koopstarters met hoge hypotheken komen betalingsachterstanden het meest voor. Dat blijkt uit een AFM-analyse van de financiële situatie van huishoudens...

MUNT accepteert houten huizen

MUNT accepteert houten huizen

MUNT Hypotheken maakt bekend dat het houten huizen gaat financieren. MUNT accepteerde al woningen met houten skeletbouw als onderpand, maar dit wordt nu uitgebreid...

Kaag laat rentemiddeling aan markt

Kaag laat rentemiddeling aan markt

Rentemiddeling, meeneemrente, minister Kaag laat het aan de vrije markt. Dat blijkt uit haar antwoorden op Kamervragen. De minister: “Ik vind het belangrijk...