Robotisering van kennis en… pizza?

Ewald Bary 2017

(door Ewald Bary, Lindenhaeghe)

Stel jezelf eens voor dat alle kennis van de wereld direct oproepbaar is. ‘Dat is het toch al?’ hoor ik je nu denken. ‘Gisteren nog, had ik een discussie met een collega over de hoofdstad van Canada. Was dat nou Toronto, Ottawa of Montreal?’ En laat me raden: iemand pakte zijn smartphone en zocht het op, waarschijnlijk via Google.*

Maar in mijn gedachten gaat ‘direct oproepbaar’ een stapje verder. Google-the-next-level, zeg maar. Je dénkt aan de vraag ‘wat is de hoofdstad van Canada?’ en voilà, het antwoord verschijnt direct op je netvlies. Alsof Siri niet langer in je smartphone zit, maar in je hoofd.

De techniek staat nog in de kinderenschoenen, maar het kan. Slimme apparaten kunnen aan de hand van oogbewegingen en hersenactiviteit een behoefte meten. Denk aan het experiment van de Pizza Hut, waarbij ze technologie gebruikten die op basis van oogbewegingen voorspelde wat een klant wilde bestellen. Koppel deze techniek aan Google Glass en je komt in een geheel nieuwe wereld terecht.

Want als we deze kant op gaan en we blijven even bij de pizza, dan gaat het straks misschien wel zo zijn, dat wanneer je trek hebt, een ‘app’ al weet wat jij wilt eten, nog vóór jij je er zelf van bewust bent. Die app weet immers wat je de afgelopen dagen hebt gegeten, welke dag het is en waar jij normaal gesproken van houdt op dat tijdstip. Hij houdt daarbij rekening met je gemoedstoestand, je gewicht en hoeveel je hebt bewogen die dag. En ja hoor, daar verschijnt het nummer van de Pizza Hut op je netvlies. Misschien vindt de app zelfs nog wel een mooie kortingscode erbij, en is de bestelling al geplaatst. Hoe gaaf zou dat zijn? Hoeveel mooier, makkelijker en fijner zou ons leven zijn?

Maar stel dat we de lijn doortrekken naar een wat meer ‘professionele’ omgeving? Stel nou dat de techniek ervoor zorgt iedereen op basis van beschikbare medische kennis van de wereld een diagnose kan stellen? Is die diagnose dan ook juist? En zou je dan ook de operatie kunnen uitvoeren? Of stel dat techniek ervoor zorgt dat als iemand een misdaad heeft begaan, kan iedereen dan op basis van alle kennis van wetten en jurisprudentie een vonnis uitspreken? En is dat vonnis dan terecht? Misschien gaat het wat ver. Laat ik het dichter bij huis houden: stel dat de techniek ervoor zorgt dat je alle kennis hebt van de eind- en toetstermen van de module Wft Hypothecair krediet. Kan je dan alleen op basis van deze kennis ook hypotheekadvies geven?

Nee dus. Want je kunt alle kennis van de wereld hebben en deze kennis kan op elke denkbeeldige manier gekoppeld zijn aan apps, data en andere AI-bronnen, maar zonder de kennis op de juiste manier te kunnen te toepassen, zonder de menselijke factor, is de kennis waardeloos. Klein voorbeeld: neem nou de verscherpte vakbekwaamheidseisen die in 2014 zijn ingevoerd. Het model is er vooral op gericht om het theoretisch kennisniveau op hoogstaand niveau te toetsen, maar hoe zit het met de praktische toepassing van deze kennis? Die wordt op deze wijze niet geborgd.

Misschien zijn mijn voorbeelden wat extreem. Maar de techniek neemt een vlucht en het is aan ons om naast de voordelen ook de nadelen te zien. Kritisch blijven. Mens blijven. En vooral: in het belang van de klant denken. De Pizza Hut deed dat uiteindelijk ook. Ze stopten het experiment met de ‘visuele’ bestellingen, het werkte niet. De woordvoerder liet onlangs weten dat hun nieuwste experiment te maken heeft met het verwerken van gegrilde kaas in de pizzakorst.

Beter!

*Het juiste antwoord is Ottowa, ik moest het (ook) even Googlen

Deze blog verscheen eerder op het New Financial Forum. Naast Bary zijn de vaste bloggers op het Forum: Peter Risseeuw, Jurjen Oosterbaan Martinius, Ted van den Bergh, Hans Ludo van Mierlo, Harry Jan van Nunen en Fred de Jong.

Reactie toevoegen

 
Meer over