Adviseur onvoldoende bewust van sturend effect noemen maximale hypotheekbedrag
Onderzoek toont aan dat het noemen van het maximale hypotheekbedrag als anker kan werken en consumenten zo stuurt naar hogere hypotheken. In een reactie zegt minister Hoekstra: "Mogelijk kunnen hypotheekadviseurs hun adviesrol nog beter invullen wanneer zij kennis hebben over het ankereffect en hoe zij een positieve bijdrage kunnen leveren aan de beslissing over een passende hypotheek."
CentERdata, Nibud en de Universiteit van Amsterdam hebben onderzoek gedaan naar de mogelijk sturende werking van het informeren van consumenten over het maximale hypotheekbedrag dat zij op grond van de leennormen in de Tijdelijke regeling hypothecair krediet kunnen lenen en hoe een dergelijk ankereffect kan worden tegengegaan. Het ankereffect blijkt robuust en werkt door in alle onderzochte fasen van het hypotheekkeuzeproces; bij het invullen van een prijsrange bij het zoeken naar woningen, het selecteren van duurdere woningen om te bezichtigen, en het vaker in de wind slaan van een negatief advies van een financieel adviseur. Meerdere interventies leken in een eerste set van experimenten kansrijk om het ankereffect tegen te gaan. Bijvoorbeeld het geven van een hypotheekbedrag dat meer passend is in de specifieke situatie van de klant, of het geven van uitleg waarom het maximale hypotheekbedrag in de toekomst mogelijk voor die klant te hoog kan zijn.
Echter, de effectiviteit hiervan bleek beperkt te zijn in vervolgexperimenten met deelnemers die verwachten binnen enkele jaren daadwerkelijk een huis te zullen kopen en die keuzes maakten onder meer realistische omstandigheden. Het enige dat – uitsluitend bij mensen met een lager inkomen – nog wel consistent het ankereffect verkleinde was het advies van een expert. Wanneer een hypotheekadviseur richting de klant aangaf wat een passend hypotheekbedrag zou zijn gelet op de situatie van die klant, leek dit het ankereffect nog het meest effectief tegen te gaan. Uit de interviews bleek dat hypotheekadviseurs zich echter niet helemaal bewust zijn van het ankereffect en de sturende rol die zij hebben.
De minister: "Partijen die dit raakt, zoals de hypotheekadviseurs en kredietverstrekkers, kunnen hiermee verder mee aan de slag gaan. Deze partijen nodig ik uit om verder te verkennen in hoeverre de kennis over het ankereffect een meer prominente rol kan krijgen in het adviesproces en of nadere (real-life) experimenten wenselijk zijn."
Voortgang Actieplan Consumentenkeuzes
Het onderzoek vond plaats in het kader van het Actieplan Consumentenkeuzes. Hoekstra meldt de Tweede Kamer tevreden te zijn over de voortgang tot nu van het actieplan.
De minister: "In het actieplan werken de financiële sector, consumentenorganisaties en kennisinstituten samen om vernieuwende manieren te ontwikkelen om consumentenkeuzes te faciliteren en delen zij kennis op dit vlak. Ik ben zeer verheugd dat ondanks de gevolgen van de coronacrisis, het overgrote deel van de deelnemende partijen de uitwerking van hun initiatieven heeft kunnen voortzetten."
Inmiddels zijn zo’n veertig partijen betrokken bij het Actieplan Consumentenkeuzes; een verdubbeling ten opzichte van de start een jaar geleden.
Reactie toevoegen
Reacties
Andre van Eck - van Bruggen Adviesgroep 11 februari 2021
Ik heb het rapport op hoofdlijnen doorgelezen. Het valt mij wel op dat men stellig iets beweert terwijl er maar 9 hypotheekadviseurs bevraagd zijn door de opstellers van het rapport. Zij zijn dus kennelijk representatief voor duizenden hypotheekadviseurs. Dat vind ik nogal bijzonder.
Meer over
AFM en DNB: stresstesten leennormen schieten tekort
Op dit moment wordt volgens AFM en DNB onvoldoende getest hoe de leennormen bij hypotheken uitpakken in daadwerkelijke stressscenario’s. Het is volgens de...
Meer lenen dankzij nieuwe leennormen
"Vanaf 19 november zullen geldverstrekkers bij het bepalen van de leenruimte rekening houden met nieuwe normbedragen. Doordat de inkomens het afgelopen jaar...
Voor de laagste inkomens stijgt de maximale hypotheek fors
Voor de laagste inkomens stijgt de maximale hypotheek in 2025 fors. Aldus de bijlage met financieringslastpercentages bij de Wijzigingsregelinghypothecair krediet,...
AFM hecht aan strikte toepassing leennormen
De AFM zal de komende jaren nadrukkelijk blijven toezien op de kredietverstrekking en de naleving van de leennormen voor hypotheken. Dat schrijft de toezichthouder...
Pechgeneratie studenten nu ook dupe van nieuwe hypotheekregels
Studenten die vanaf 2024 afstuderen, blijkt uit een analyse van Van Bruggen Adviesgroep, worden benadeeld door de nieuwe hypotheekregels, ten opzichte van eerder...
Verkort (eenvoudiger) hypotheekadvies voor verduurzaming
Woningeigenaren die hun hypotheek willen verhogen voor de verduurzaming van hun woning, kunnen gebruik maken van een verkort (eenvoudiger) advies voor de financiering...
Wijzigingen hypotheken 2024 en impact op betaalbaarheid
(Lindenhaeghe in Ken je vak! in VVP 1-2024) Jaarlijks wordt de Tijdelijke regeling hypothecair krediet (Trhk) op een aantal punten gewijzigd. In dit artikel zullen...
Hypotheekadviseur moet bijna veertien mille vergoeden
(Kifid-uitspraak GC 2024-0040) Toen de consument advies vroeg voor de aanvraag van een hypothecaire geldlening, ging de adviseur ervan uit dat de consument en zijn...
Nationaal Klimaat Platform: gratis webinar nieuwe leennormen
Het Nationaal Klimaat Platform organiseert woensdag (24 januari) om 10.00 uur het gratis webinar 'Nieuwe leennormen, een impuls voor verduurzaming koopwoningen'. Het...
Resultaten vijf jaar Actieplan Consumentenkeuzes samengebracht
De resultaten van vijf jaar Actieplan Consumentenkeuzes zijn samengebracht in de bundel ‘Gedragsperspectief op geldzaken. Inzichten uit praktijk & wetenschap’....