AFM: “Variabele pensioenuitkering sluit onvoldoende aan bij deelnemer”

Bejaarde leest krant via Pixabay 2018

Volgens AFM-onderzoek houden niet alle pensioenuitvoerders bij de ontwikkeling van variabele pensioenproducten voldoende rekening met de kenmerken en behoeften van deelnemers, zoals de risico’s die ze willen en kunnen nemen. Dit terwijl de juiste afstemming van groot belang is; het variabele pensioen wordt in het nieuwe pensioenstel namelijk in verreweg de meeste situaties de default (standaardinstelling). En de ervaring leert, aldus Anne de Groot (leider Pensioenteam AFM), dat vrijwel iedereen kiest voor de default.

De Groot verzorgde samen met AFM-bestuurder Jos Heuvelman een expertsessie na de presentatie van het jaarverslag. Tijdens de sessie werden de resultaten besproken van het vijfde onderzoek van de toezichthouder naar de Wet verbeterde premieregeling (Wvp).  De AFM heeft sinds de introductie in 2016 in totaal vijf onderzoeken uitgevoerd naar de Wvp. Die zijn in het nu gepresenteerde rapport samengebracht en geanalyseerd. De AFM: “De Wvp kent veel elementen die terugkomen in het nieuwe pensioenstelsel. De uitkomsten van dit rapport bieden daarmee ook belangrijke lessen voor de inrichting van het nieuwe pensioenstelsel.”

De AFM: “Ons jongste onderzoek laat zien dat pensioenuitvoerders de kenmerken en behoeftes van hun deelnemers beter moeten onderzoeken en meenemen bij de inrichting van variabele uitkeringen. Deelnemers moeten bijvoorbeeld de risico’s van langdurig gespreid beleggingsbeleid niet alleen willen, maar ook kunnen dragen. Wij vinden het belangrijk dat pensioenuitvoerders de verschillende deelnemerspopulaties inzichtelijk maken en op basis hiervan bepalen voor wie een variabele uitkering wel of niet geschikt is. Dat gebeurt nu onvoldoende en kan verstrekkende gevolgen hebben voor de deelnemer.”

Keuzebegeleiding bij variabele pensioenuitkeringen moet beter

Het rapport herbevestigt ook de conclusie van eerder AFM onderzoek dat de keuzebegeleiding beter moet. De keuze tussen een variabele of vastgestelde uitkering is verstrekkend en kan ook niet meer worden gewijzigd. Ook de begeleiding bij het voorlopig keuzemoment moet beter. De deelnemer moet ongeveer vijftien jaar voor zijn pensioen het risicoprofiel van het beleggingsbeleid tot aan de pensioendatum bepalen. Het is belangrijk dat deelnemers het belang en de gevolgen van hun keuze goed snappen.

De Groot: “Het geven van inzicht en de inrichting van de keuzeomgeving moeten beide beter, zeker waar keuzes gestapeld kunnen worden. Geef deelnemers inzicht in de persoonlijke effecten van hun keuzes. Wij zien dat dit nodig is dat een deelnemer een offerte op persoonlijke titel krijgt, die laat zien wat de keuzes voor hem of haar betekenen.”

Aanbevelingen

De AFM komt met een aantal aanbevelingen voor pensioenaanbieders. Zo kan een digitale keuzeomgeving deelnemers een beter inzicht geven in de mogelijke korte- en langetermijnuitkomsten van hun pensioen. Zo’n omgeving kan ook de risico’s van de stapeling van keuzes inzichtelijk maken. Pensioendeelnemers staan rond de pensioendatum immers voor meer keuzes. Ze kunnen besluiten eerder te stoppen met werken of kiezen voor een hogere uitkering in de eerste jaren van het pensioen.

Communicatie bij verlaging van de uitkering moet eerder

Het voordeel van een variabele uitkering is dat het resterende pensioenkapitaal wordt doorbelegd en minder afhankelijk is van de marktrente op het moment van pensionering. De uitkering kan hiermee hoger uitvallen, maar ook tot wel vijftien procent lager. Uit het onderzoek blijkt volgens de AFM dat gepensioneerden informatie over een verlaging soms pas krijgen nadat deze is doorgevoerd. Dit geeft hen geen ruimte meer om hun bestedingspatroon aan te passen of andere acties te ondernemen.

 

 

Reactie toevoegen

 
Meer over
Sander Dekker nieuwe voorzitter raad van toezicht AFM

Sander Dekker nieuwe voorzitter raad van toezicht AFM

Sander Dekker is benoemd tot voorzitter van de raad van toezicht van de AFM. Dekker is sinds 1 januari 2023 bestuurder van het Maasstad Ziekenhuis. Daarvoor was...

AFM stelt vast dat veel DC-deelnemers een beperkte premie-inleg hebben

AFM stelt vast dat veel DC-deelnemers een beperkte premie-inleg hebben

De AFM benadrukt dat de deelnemers met een beperkt pensioen (de zogeheten ‘grijze vlek’) niet uit het oog verloren dienen te worden. "Het risico van...

Klantbelang moet centraal blijven staan, ook bij ‘closedbook-portefeuilles’ levensverzekeraars

Klantbelang moet centraal blijven staan, ook bij ‘closedbook-portefeuilles’ levensverzekeraars

De dienstverlening en informatieverstrekking aan klanten van een ‘closedbook’-levensverzekering lijken op dit moment adequaat te gebeuren. Ook bij uitbesteding...

Verzekeraars: verhoging kosten toezicht AFM buiten proportie

Verzekeraars: verhoging kosten toezicht AFM buiten proportie

De recente stijging van de tarieven voor het doorlopend AFM-toezicht op verzekeraars is buitenproportioneel, vindt het Verbond. Voor levens- en pensioenverzekeraars...

Bas Windt in Geschillencommissie Kifid

Bas Windt in Geschillencommissie Kifid

Bas Windt wordt per 1 juli benoemd tot lid van de Geschillencommissie Kifid. Hij vervult deze functie als nevenfunctie. De leden van de Geschillencommissie zijn...

Uitnodiging Michael Mackaaij voor het VIP Innovatie Congres ACT NOW!

Uitnodiging Michael Mackaaij voor het VIP Innovatie Congres ACT NOW!

Michael Mackaaij, voorzitter van de stichting Contactgroep Automatisering, nodigt de financiële sector in een videoboodschap uit voor het VIP Innovatie Congres...

Toezichthouders lanceren platform pensioentransitie

Toezichthouders lanceren platform pensioentransitie

DNB en de AFM hebben samen met de sector een platform voor de pensioentransitie ingericht. Het doel van dit platform is het tijdig signaleren en bespreken van sectorbrede...

VIP-Congres ACT NOW!: alles over AI en ChatGPT

VIP-Congres ACT NOW!: alles over AI en ChatGPT

Na zijn indrukwekkende presentatie vorig jaar tijdens het eerste VIP-congres zal Jarno Duursma (trendwatcher digitale technologie en auteur van vier boeken over...

AFM extra waakzaam op risico’s financieel systeem

AFM extra waakzaam op risico’s financieel systeem

Een verdere daling van de huizenprijzen kan er volgens de AFM voor zorgen dat woningen onder water komen te staan. “Dit zal dan met name gelden voor huishoudens...

Meerderheid beleggers doet niets met informatie over kosten

Meerderheid beleggers doet niets met informatie over kosten

De meerderheid van de ondervraagde beleggers geeft in de jongste Consumentenmonitor Beleggen van de AFM aan de informatie over de kosten te hebben gezien. Van deze...