AFM wijst op risico’s van ‘Buy Now, Pay Later’
De norm om direct te betalen of eerst te sparen kan door ‘Buy Now, Pay Later’ veranderen. Hierdoor kan ‘schuldgewenning’ ontstaan. Dat vindt de AFM een zorgelijke ontwikkeling.
De AFM: “Er bestaat ook een reëel risico op ‘schuldenstapeling’. Dat wil zeggen dat BNPL wordt verstrekt aan consumenten die mogelijk al te veel schulden hebben. BNPL-aanbieders zijn namelijk niet wettelijk verplicht om een inkomsten- en lastencontrole uit te voeren en zijn vaak niet aangesloten bij de Stichting Bureau Kredietregistratie (BKR). Door de huidige economische ontwikkelingen maken wij ons meer zorgen over de risico’s van achteraf betalen. Consumenten die financieel klem (komen te) zitten, kunnen denken dat achteraf betalen op de korte termijn een oplossing is. Op de langere termijn kan dit echter zorgen voor meer financiële problemen.”
Verkeerde prikkels in verdienmodel
Het lijkt voor consumenten dat BNPL gratis is maar zij kunnen worden verrast door relatief hoge kosten als zij niet op tijd betalen. De AFM merkt in haar rapport op dat “het verdienmodel per aanbieder verschilt. Alle aanbieders krijgen inkomsten uit hun samenwerking met retailers, maar de inkomsten van sommige aanbieders bestaan ook uit inkomsten uit aanmaningskosten bij klanten die te laat betalen. De inkomsten uit aanmaningen bedragen tot 40 procent van de totale inkomsten van deze BNPL-aanbieders. De aanmaningskosten zijn meer dan kostendekkend en daarmee winstgevend en vormen een substantieel deel van het verdienmodel. Daardoor kent het huidige verdienmodel van deze BNPL-aanbieders prikkels die tegengesteld zijn aan de belangen van de klant”.
De AFM benadrukt dat aanbieders ervoor moeten zorgen dat de kosten voor klanten duidelijk zijn en alleen uit wettelijke incassokosten bestaan. Daarbij verwacht de AFM van aanbieders dat zij kunnen aantonen dat zijzelf, en het incassobureau waarmee wordt samengewerkt, voldoen aan de wettelijke voorschriften.
De AFM houdt nu nog geen toezicht op BNPL. Dit zou in de toekomst kunnen veranderen aangezien de Europese Commissie heeft voorgesteld om BNPL te reguleren binnen de Richtlijn Consumentenkrediet. Dan komt BNPL onder toezicht van de AFM en moeten BNPL-aanbieders voldoen aan de wetgeving over onder meer informatieverstrekking, kredietwaardigheidsbeoordeling en achterstandsbeheer. Hier wordt nu op EU-niveau over onderhandeld. Gezien de risico's van achteraf betalen, is de AFM voorstander van het voorstel.
Reactie toevoegen
Meer over
Oplichting door nep AFM-medewerker blijft probleem
Oplichting door een persoon die zich voordoet als AFM-medewerker blijft een probleem. De toezichthouder: "In 2023 gingen de meeste ontvangen signalen over mogelijke...
AFM: niet doorschieten bij personaliseren premie en winstmarge
Personaliseren van premies en winstmarges mag de solidariteit en eerlijke behandeling van klanten niet ondermijnen. Die waarschuwing geeft de AFM in haar Agenda...
AFM: "Versnelling noodzakelijk in duurzaamheidstransitie financiële sector"
De duurzaamheidstransitie van de financiële sector gaat volgens de AFM minder snel dan gewenst. Zowel nationaal als internationaal groeit de maatschappelijke...
AFM-boete van 94.000 euro voor Zwaan Finance
De AFM heeft een boete van 94.000 euro opgelegd aan Zwaan Finance uit Lisse. Het bedrijf heeft tussen juli 2018 en oktober 2022 als beheerder van zeven beleggingsinstellingen...
Positief oordeel EBA over toezicht op betalingsachterstanden bij hypotheken
De Europese autoriteit voor de bankensector EBA heeft een vergelijkend onderzoek gedaan onder 7 landen, naar de implementatie van de Europese Hypothekenrichtlijn...
Duidelijker informatie vereist bij spaarproducten
Financiële ondernemingen houden zich niet altijd aan de wettelijke voorschriften voor reclame en overige informatie bij sparen/vermogensopbouw. Zo is het onder...
AFM legt twee lasten onder dwangsom op voor niet invullen Marktmonitor 2023
De AFM heeft op 25 juli 2023 lasten onder dwangsom opgelegd aan twee ondernemingen die de Marktmonitor Adviseurs & Bemiddelaars (MMAB) 2023 niet tijdig hebben...
Forse AFM-boete Rabobank voor onverantwoorde hypotheekverstrekking
De AFM heeft een bestuurlijke boete van 12 miljoen euro opgelegd aan de Rabobank. Dit voor het overtreden van regels voor het verstrekken van hypothecair krediet....
AFM-boete voor Pensioenfonds Detailhandel
De AFM heeft een bestuurlijke boete van 136.000 euro opgelegd aan de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Detailhandel (Pensioenfonds Detailhandel). Dit omdat...
Kredietaanbieders moeten alert zijn op fouten in geautomatiseerde acceptatieprocessen
De AFM roept kredietaanbieders op om alert te zijn op fouten in geautomatiseerde kredietacceptatieprocessen. De verplichte kredietwaardigheidstoets voor consumenten...