"Invoering zorgplicht meest maatgevende verandering"

Merel en Docters

"De invoering van de zorgplicht is wat mij betreft de meest maatgevende verandering in de verhouding tussen producent en consument." Aldus voormalig AFM-voorzitter Arthur Docters van Leeuwen in het interview dat de huidige AFM-voorzitter Merel van Vroonhoven met hem deed wegens het 15-jarige bestaan van de toezichthouder.

Docters van Leeuwen: "We kregen een verzoekje van David Wright, de directeur van de Europese Commissie: ‘kunnen jullie niet iets voor de consument doen’? Dat was helemaal niet zo vanzelfsprekend en stuitte aanvankelijk op nogal wat weerstand in de Europese Commissie. Maar ik vond het belangrijk, dus ik heb het aangepakt. Dat werd de zorgplicht; de eis dat financiële dienstverleners in het belang van hun klanten handelen. De invoering daarvan in 2004 is wat mij betreft de meest maatgevende verandering in de verhouding tussen producent en consument. De financiële bijsluiter is daar een voorloper van. Ik vond dat die er moest komen. Vanwege de buitengewoon simpele gedachte dat op een potje jam ook staat wat erin zit. Het moest gewoon duidelijk zijn wat er in dat financiële product zit. Want mensen wisten dat vaak helemaal niet. Uit onderzoek bleek dat een derde van de mensen niet in staat is om uit te zoeken hoe zo’n gemengd financieel product werkt. Ook een derde is te goed van vertrouwen - ‘hij had zo’n keurige snor’ - en laat zich iets aansmeren zonder zich erin te verdiepen. De rest redt zich prima. Het is dus goed dat de zorgplicht er is. Alle rechtszaken die we nu zien rond de woekerpolissen baseren zich op het begrip zorgplicht. En tot grote schrik van de industrie breidt zich dat nog steeds verder uit.”

Wrakke wetgeving

Docters van Leeuwen verder: "Wij hadden iedere dinsdagochtend overleg over de belangrijke toezichtzaken. Met de medewerkers zelf, dus niet met het management dat ertussen zat. ‘Nee, jij doet het onderzoek, dus jij vertelt’. En dan namen wij als bestuur de beslissingen over het toezicht. Dat was echt een ritueel, waarbij ik vaak als advocaat van de duivel optrad. Als toezichthouder moet je ongelooflijk rechtlijnig zijn, de feiten zijn heilig. De eerste vraag was dan ook altijd: ‘wat is er precies gebeurd?’ Een moeilijke vraag vaak, want dat was niet altijd even duidelijk. De medewerker mocht niet zeggen ‘volgens mij’ of ‘ik weet het niet precies’. Hij of zij mocht alleen maar zeggen ‘het zit zus en zo’. Kon hij dat niet, dan kwam hij over een week maar terug, als hij het wel zeker wist. De tweede vraag was: ‘waar staat dat dat niet mag’? Ook geen makkelijke vraag met die wrakke wetgeving van toen. De derde vraag was: ‘waarom moeten we ingrijpen?’ Het moet allemaal glashelder zijn, want als er bij de rechter over geknokt wordt, moet iedereen in de rechtszaal kunnen begrijpen waar het over gaat. Ook de journalist, en uiteindelijk het publiek.”

 

Docters van Leeuwen leidde de AFM (voorheen STE) van 1998 tot 2007.

 

 

 

 

Reactie toevoegen

 
Coronacrisis: herprioritering toezichtactiviteiten DNB

Coronacrisis: herprioritering toezichtactiviteiten DNB

DNB zal additionele aandacht besteden aan bepaalde risico’s, zoals de werking van business continuity management, cyberrisico’s en implicaties veroorzaakt...

AFM en Universiteit Utrecht introduceren leerstoel ‘Psychologie van Toezicht’

AFM en Universiteit Utrecht introduceren leerstoel ‘Psychologie van Toezicht’

De AFM en de Universiteit Utrecht (UU) introduceren samen de leerstoel ‘Psychologie van Toezicht’ om inzichten uit de sociale en organisatiepsychologie...

AFM gaat langs bij adviseurs en bemiddelaars

AFM gaat langs bij adviseurs en bemiddelaars

De AFM kondigt aan dit jaar kantoorbezoeken af te leggen bij adviseurs over en bemiddelaars in financiële producten "om beter begrip van bepaalde (nieuwe) ontwikkelingen...

Toezicht op aanbieders cryptodiensten

Toezicht op aanbieders cryptodiensten

Naar verwachting vallen vanaf 10 januari 2020 bedrijven die diensten aanbieden voor het wisselen tussen virtueel geld (crypto’s) en gewoon geld en bedrijven...

Ook minister heeft geen toegang tot vertrouwelijke DNB-informatie

Ook minister heeft geen toegang tot vertrouwelijke DNB-informatie

DNB mag zelfs aan de minister van Financiën geen vertrouwelijke informatie verstrekken over individuele financiële instellingen, laat minister Hoekstra...

Geen aanleiding voor goedkeuring van producten door toezichthouder

Geen aanleiding voor goedkeuring van producten door toezichthouder

Minister Hoekstra ziet geen aanleiding voor goedkeuring van financiële producten door de AFM. Dat antwoordt hij de Tweede Kamer.  Hoekstra: "Evenals de...

Megaboete voor ongetoetste feitelijk leider

Megaboete voor ongetoetste feitelijk leider

De AFM heeft een boete opgelegd van 150.000 euro aan Patrick Kloezen. Dit omdat hij het eerste halfjaar van 2015 werkzaam was als beleidsbepaler van financieel dienstverlener...

Technologie en klimaat hoog op toezichtagenda DNB

Technologie en klimaat hoog op toezichtagenda DNB

Financieel-technologische innovatie en de impact van de ontwikkeling van het klimaat staan centraal in de prioriteiten die toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB)...

Financiën moet beter en vaker toezicht houden op DNB

Financiën moet beter en vaker toezicht houden op DNB

De Algemene Rekenkamer vindt dat de minister van Financiën vaker en beter toezicht moet houden op DNB als toezichthouder van banken. De Rekenkamer: "Aan de...

Adviseurs dragen procentueel (iets) minder bij aan kosten toezicht

Adviseurs dragen procentueel (iets) minder bij aan kosten toezicht

Adviseurs en bemiddelaars gaan procentueel iets minder bijdragen aan de kosten van het toezicht: 21,2 procent wordt 20,8 procent. Ondertussen lopen de toezichtskosten...