Extra stijging aantal WIA-uitkeringen in 2021 vooral bij mensen zonder werkgever

Ziek Smiley via Pixabay

In 2021 was de stijging van het aantal mensen dat een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) kreeg toegekend hoger dan verwacht. UWV heeft onderzoek gedaan naar de oorzaken van deze extra instroom in de WIA. Uit de analyse blijkt dat de stijging van de instroom vooral te zien is bij mensen die geen werkgever meer hebben op het moment dat zij een aanvraag doen voor de WIA, bijvoorbeeld omdat ze werkloos waren toen ze ziek werden of hun tijdelijke contract afliep tijdens hun ziekte. Deze zogeheten vangnetters stromen dan vanuit de Ziektewet door naar de WIA.

Bijna de helft van de instroom in de WIA bestaat uit mensen die géén werkgever (meer) hebben, omdat ze bijvoorbeeld ziek werden vanuit de WW of hun tijdelijke contract afliep terwijl ze ziek waren. Zij doen daarom tijdens hun eerste twee jaar ziekte een beroep op het vangnet van de Ziektewet (ZW). UWV is dan verantwoordelijk voor het verstrekken van de ZW-uitkering en de re-integratie. De extra toename van 2.900 WIA-uitkeringen, die niet verklaarbaar is uit de bekende factoren, zit vooral (90 procent) bij deze groep: in 2021 stromen 2.600 meer vangnetters door naar de WIA dan verwacht.

UWV heeft de vangnetters die in 2019 ziek werden niet optimaal kunnen begeleiden, waardoor meer van hen de maximale ziekteduur bereikten en in 2021 een WIA-aanvraag indienden.

Meerdere oorzaken

Uit de analyse blijkt dat hiervoor meerdere oorzaken zijn aan te wijzen. Allereerst speelt een rol dat UWV in 2019 bezig was met het invoeren van een nieuwe werkwijze voor de begeleiding voor deze groep, waardoor de resultaten tijdelijk minder waren. Voor deze groep is het sowieso een stuk lastiger om te re-integreren, want ze hebben geen werkgever bij wie ze stap voor stap weer aan het werk kunnen gaan.

In het voorjaar van 2020 stak corona de kop op waardoor fysieke spreekuren niet mogelijk waren en sociaal-medische beoordelingen moesten worden uitgesteld. Vangnetters hadden het extra moeilijk, omdat de isolatie voor hen relatief groot was en omdat het tijdens de pandemie nog moeilijker was om voor hen een werkgever te vinden bij wie ze konden re-integreren. Deze Ziektewet-arbobegeleiding kwam in deze jaren verder onder druk te staan door het toenemende tekort aan beoordelingscapaciteit bij UWV.

Eerder bleek al dat de coronapandemie ook een aandeel heeft gehad in de extra WIA-instroom. Als gevolg van coronaklachten, bovenop hun bestaande aandoening, zijn in 2021 ongeveer 300 extra mensen in de WIA terecht gekomen. Sinds begin 2022 stromen de eerste mensen met long covid de WIA in.

Reactie toevoegen

 
Werkwijzer Inrichting Verzuimbeleid gepresenteerd

Werkwijzer Inrichting Verzuimbeleid gepresenteerd

Tijdens het Register Specialistisch Casemanagement (RSC) Jaarcongres 2023 zijn Standpunt en Werkwijzer Inrichting Verzuimbeleid gepresenteerd. Standpunt en werkwijzer...

Tijdelijke subsidieregeling ontwikkeladvies STAP voortgezet

Tijdelijke subsidieregeling ontwikkeladvies STAP voortgezet

Minister Van Gennip zet de Tijdelijke subsidieregeling ontwikkeladvies STAP voort in 2023 en 2024. Met de regeling over 2023 en 2024 wordt zoveel mogelijk voortgeborduurd...

Meeste risico op WIA vanwege PCS in zorg & welzijn en onderwijs

Meeste risico op WIA vanwege PCS in zorg & welzijn en onderwijs

In de bedrijfstakken zorg & welzijn en onderwijs leiden langdurige klachten na corona, het postcovidsyndroom (PCS), significant vaker tot een aanvraag voor een...

Handhaving op wet DBA komt terug

Handhaving op wet DBA komt terug

(Marjol Nikkels van CS Opleidingen in katern Ken je vak! in VVP 1, 2023) Op 16 december 2022 is de langverwachte brief van minister van Gennip verschenen om de juridische...

FNV: evenwichtig pakket

FNV: evenwichtig pakket

Een evenwichtig pakket. Zo betitelt de FNV de maandag door minister Van Gennip aangekondigde maatregelen. FNV-voorzitter Tuur Elzinga: “We zijn blij dat het...

VVP Event Inkomen met Janthony Wielink

VVP Event Inkomen met Janthony Wielink

VVP organiseert op dinsdagmiddag 12 september 2023 voor de vijfde keer het VVP Event Inkomen, dit keer in DUS in Utrecht. Met inkomensexpert Janthony Wielink...

IOW toch nog keer verlengd

IOW toch nog keer verlengd

Het kabinet kiest ervoor de Wet inkomensvoorziening oudere werklozen met nog één keer vier jaren te verlengen. Van Gennip: "De arbeidsparticipatie...

Verplichte aov zelfstandigen: opt-out en stabiliteitsbijdrage

Verplichte aov zelfstandigen: opt-out en stabiliteitsbijdrage

Het kabinet verkent de mogelijkheid van een geclausuleerde mogelijkheid om als zelfstandige uit de straks verplichte publieke arbeidsongeschiktheidsverzekering te...

Minister trekt wetsvoorstel RIV-toets door arbeidsdeskundigen in

Minister trekt wetsvoorstel RIV-toets door arbeidsdeskundigen in

Minister Van Gennip kondigt aan het het wetsvoorstel RIV-toets UWV door arbeidsdeskundigen in te zullen trekken. De minister: "Het kabinet de onafhankelijke commissie...

Eerder duidelijkheid over re-integratie langdurig zieke werknemers

Eerder duidelijkheid over re-integratie langdurig zieke werknemers

Kleine werkgevers kunnen na één jaar ziekte van een medewerker duidelijkheid krijgen over de vraag of ze een medewerker structureel kunnen laten vervangen....