Extra stijging aantal WIA-uitkeringen in 2021 vooral bij mensen zonder werkgever

Ziek Smiley via Pixabay

In 2021 was de stijging van het aantal mensen dat een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) kreeg toegekend hoger dan verwacht. UWV heeft onderzoek gedaan naar de oorzaken van deze extra instroom in de WIA. Uit de analyse blijkt dat de stijging van de instroom vooral te zien is bij mensen die geen werkgever meer hebben op het moment dat zij een aanvraag doen voor de WIA, bijvoorbeeld omdat ze werkloos waren toen ze ziek werden of hun tijdelijke contract afliep tijdens hun ziekte. Deze zogeheten vangnetters stromen dan vanuit de Ziektewet door naar de WIA.

Bijna de helft van de instroom in de WIA bestaat uit mensen die géén werkgever (meer) hebben, omdat ze bijvoorbeeld ziek werden vanuit de WW of hun tijdelijke contract afliep terwijl ze ziek waren. Zij doen daarom tijdens hun eerste twee jaar ziekte een beroep op het vangnet van de Ziektewet (ZW). UWV is dan verantwoordelijk voor het verstrekken van de ZW-uitkering en de re-integratie. De extra toename van 2.900 WIA-uitkeringen, die niet verklaarbaar is uit de bekende factoren, zit vooral (90 procent) bij deze groep: in 2021 stromen 2.600 meer vangnetters door naar de WIA dan verwacht.

UWV heeft de vangnetters die in 2019 ziek werden niet optimaal kunnen begeleiden, waardoor meer van hen de maximale ziekteduur bereikten en in 2021 een WIA-aanvraag indienden.

Meerdere oorzaken

Uit de analyse blijkt dat hiervoor meerdere oorzaken zijn aan te wijzen. Allereerst speelt een rol dat UWV in 2019 bezig was met het invoeren van een nieuwe werkwijze voor de begeleiding voor deze groep, waardoor de resultaten tijdelijk minder waren. Voor deze groep is het sowieso een stuk lastiger om te re-integreren, want ze hebben geen werkgever bij wie ze stap voor stap weer aan het werk kunnen gaan.

In het voorjaar van 2020 stak corona de kop op waardoor fysieke spreekuren niet mogelijk waren en sociaal-medische beoordelingen moesten worden uitgesteld. Vangnetters hadden het extra moeilijk, omdat de isolatie voor hen relatief groot was en omdat het tijdens de pandemie nog moeilijker was om voor hen een werkgever te vinden bij wie ze konden re-integreren. Deze Ziektewet-arbobegeleiding kwam in deze jaren verder onder druk te staan door het toenemende tekort aan beoordelingscapaciteit bij UWV.

Eerder bleek al dat de coronapandemie ook een aandeel heeft gehad in de extra WIA-instroom. Als gevolg van coronaklachten, bovenop hun bestaande aandoening, zijn in 2021 ongeveer 300 extra mensen in de WIA terecht gekomen. Sinds begin 2022 stromen de eerste mensen met long covid de WIA in.

Reactie toevoegen

 
RSC: afsluiten re-integratiespoor 1 miskent praktijk

RSC: afsluiten re-integratiespoor 1 miskent praktijk

Het Register Specialistisch Casemanagement (RSC) raadt met klem af werkgevers de mogelijkheid te geven om na het eerste ziektejaar re-integratiespoor 1 af te sluiten,...

RADI AOV: update kennisdocument verplichte AOV

RADI AOV: update kennisdocument verplichte AOV

RADI AOV heeft haar kennisdocument over de verplichte AOV voor zelfstandigen geactualiseerd. Deze 2.0 versie is een update van de 1.0 versie van juni 2023. Aan...

Internetconsultatie tijdelijke maatregel WIA-beoordelingen

Internetconsultatie tijdelijke maatregel WIA-beoordelingen

Minister Van Gennip is de internetconsultatie gestart van de tijdelijke maatregel ‘Praktisch beoordelen’. Dit houdt in dat alleen op basis van wat mensen...

Praktische oplossingen om WIA uitvoerbaar te houden

Praktische oplossingen om WIA uitvoerbaar te houden

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je vak! VVP 5-2023) De vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers wordt nog verlengd tot en met 31 december 2024....

Grote rol adviseur bij arbeidsongeschiktheid

Grote rol adviseur bij arbeidsongeschiktheid

(Uit VVP 4) Hoe groot de rol van de financieel adviseur ook ná het tot stand komen van de AOV kan zijn, maakte Annemieke Postema duidelijk in de kennissessie...

Daling verzuim onder zorgmedewerkers zet door

Daling verzuim onder zorgmedewerkers zet door

Het verzuimpercentage onder zorgmedewerkers over het derde kwartaal van 2023 komt uit op 6,9. Dat is een daling van 6,4 procent ten opzichte van 2022. Ook in het...

Onjuiste communicatie rond WIA Excedent kost werkgever bijna half miljoen

Onjuiste communicatie rond WIA Excedent kost werkgever bijna half miljoen

(Rechtspraak) Eiser mocht er op vertrouwen dat zijn werkgever een WIA Excedent verzekering had afgesloten. Aldus vernietigt het Gerechtshof Amsterdam eerder vonnis...

Ziekteverzuim: kostenpost én kans

Ziekteverzuim: kostenpost én kans

(Partner in Kennis Avéro Achmea in VVP 4, 2023) Het ziekteverzuim in Nederland stijgt. In 2022 kostte dat werkgevers maar liefst 27 miljard euro. Nooit...

Internetconsultatie wijziging van de re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar

Internetconsultatie wijziging van de re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar

Minister Van Gennip van SZW is de internetconsultatie gestart van het wetsvoorstel wijziging van de re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar. Het concept-wetsvoorstel...

Dure rekening

Dure rekening

(Angelo Wiegmans van Bedrijf Plus in VVP 4, 2023) Wijs als adviseur werkgevers op het belang om nieuwe werknemers te vragen naar een eventuele no-riskstatus. Doen,...