Extra stijging aantal WIA-uitkeringen in 2021 vooral bij mensen zonder werkgever

Ziek Smiley via Pixabay

In 2021 was de stijging van het aantal mensen dat een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) kreeg toegekend hoger dan verwacht. UWV heeft onderzoek gedaan naar de oorzaken van deze extra instroom in de WIA. Uit de analyse blijkt dat de stijging van de instroom vooral te zien is bij mensen die geen werkgever meer hebben op het moment dat zij een aanvraag doen voor de WIA, bijvoorbeeld omdat ze werkloos waren toen ze ziek werden of hun tijdelijke contract afliep tijdens hun ziekte. Deze zogeheten vangnetters stromen dan vanuit de Ziektewet door naar de WIA.

Bijna de helft van de instroom in de WIA bestaat uit mensen die géén werkgever (meer) hebben, omdat ze bijvoorbeeld ziek werden vanuit de WW of hun tijdelijke contract afliep terwijl ze ziek waren. Zij doen daarom tijdens hun eerste twee jaar ziekte een beroep op het vangnet van de Ziektewet (ZW). UWV is dan verantwoordelijk voor het verstrekken van de ZW-uitkering en de re-integratie. De extra toename van 2.900 WIA-uitkeringen, die niet verklaarbaar is uit de bekende factoren, zit vooral (90 procent) bij deze groep: in 2021 stromen 2.600 meer vangnetters door naar de WIA dan verwacht.

UWV heeft de vangnetters die in 2019 ziek werden niet optimaal kunnen begeleiden, waardoor meer van hen de maximale ziekteduur bereikten en in 2021 een WIA-aanvraag indienden.

Meerdere oorzaken

Uit de analyse blijkt dat hiervoor meerdere oorzaken zijn aan te wijzen. Allereerst speelt een rol dat UWV in 2019 bezig was met het invoeren van een nieuwe werkwijze voor de begeleiding voor deze groep, waardoor de resultaten tijdelijk minder waren. Voor deze groep is het sowieso een stuk lastiger om te re-integreren, want ze hebben geen werkgever bij wie ze stap voor stap weer aan het werk kunnen gaan.

In het voorjaar van 2020 stak corona de kop op waardoor fysieke spreekuren niet mogelijk waren en sociaal-medische beoordelingen moesten worden uitgesteld. Vangnetters hadden het extra moeilijk, omdat de isolatie voor hen relatief groot was en omdat het tijdens de pandemie nog moeilijker was om voor hen een werkgever te vinden bij wie ze konden re-integreren. Deze Ziektewet-arbobegeleiding kwam in deze jaren verder onder druk te staan door het toenemende tekort aan beoordelingscapaciteit bij UWV.

Eerder bleek al dat de coronapandemie ook een aandeel heeft gehad in de extra WIA-instroom. Als gevolg van coronaklachten, bovenop hun bestaande aandoening, zijn in 2021 ongeveer 300 extra mensen in de WIA terecht gekomen. Sinds begin 2022 stromen de eerste mensen met long covid de WIA in.

Reactie toevoegen

 
Verplichte AOV? Verplicht advies!

Verplichte AOV? Verplicht advies!

(Annemieke Postema van AOVDdokter in VVP 4, 2023) Wel of geen verplichte AOV voor zelfstandigen? Of er in dit dossier een volgend hoofdstuk komt, is aan het nieuwe...

Nieuwe en tijdelijke vermogenstoetsuitzonderingen

Nieuwe en tijdelijke vermogenstoetsuitzonderingen

Bij ministeriële regeling wordt geregeld dat de volgende tegemoetkomingen kunnen worden uitgezonderd van de vermogenstoets voor toeslagen vanaf 2024: de tegemoetkomingen...

Minimumloon omhoog en invoering uniform uurloon per 1 januari 2024

Minimumloon omhoog en invoering uniform uurloon per 1 januari 2024

Op 1 januari 2024 gaat het wettelijk minimumloon omhoog met 3,75 procent. Het wettelijk bruto minimumuurloon voor werknemers van 21 jaar en ouder bedraagt dan 13,27...

Evolutie in plaats van revolutie

Evolutie in plaats van revolutie

(Verslag VVP Event Inkomen in VVP 4) De sociale zekerheid ontwikkelt zich op details, maar werkelijke verandering – voorzover nodig – laat op zich...

Extra maatregel om achterstanden bij sociaal-medische beoordelingen aan te pakken

Extra maatregel om achterstanden bij sociaal-medische beoordelingen aan te pakken

SZW neemt een extra tijdelijke maatregel om de UWV-achterstanden bij sociaal-medische beoordelingen terug te dringen. Deze maatregel houdt in dat voor mensen die...

Internetconsultatie Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden

Internetconsultatie Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden

De regels voor het werken met werknemers en zelfstandigen worden verduidelijkt. Hierdoor weten werkenden en werkgevenden sneller of een klus door een zelfstandige...

a.s.r. lanceert dekking WIA Excedent Bovenwettelijk

a.s.r. lanceert dekking WIA Excedent Bovenwettelijk

Naast WIA Excedent biedt a.s.r. nu ook WIA Excedent Bovenwettelijk aan. Deze dekking is specifiek voor alleen de medewerkers die meer verdienen dan het maximum WIA-loon....

Quantum Leben komt met Verzuim-ontzorgverzekering

Quantum Leben komt met Verzuim-ontzorgverzekering

Quantum Leben heeft een MKB Verzuim-ontzorgverzekering.gelanceerd. "Quantum Leben is een relatief nieuwe aanbieder in de collectieve inkomensmarkt. De introductie...

FNV woedend over wegstemmen thuiswerkwet

FNV woedend over wegstemmen thuiswerkwet

De FNV is "woedend" dat de 'Wet Werken Waar je Wilt' niet door de Eerste Kamer is gekomen. De FNV: "De wet naar een voorstel van D66 en GroenLinks lag volledig in...

Aof-premie gemiddeld 7,25 procent in 2024

Aof-premie gemiddeld 7,25 procent in 2024

De Aof-premie bedraagt gemiddeld 7,25 procent in 2024. Sinds 2022 kent de Aof-premie twee verschillende tarieven: een tarief voor kleine werkgevers (tot 25 maal...