"integriteit valt niet te examineren"
Het PE-examen doet geen recht aan de financiële adviespraktijk, stelt Anja de Rooy-Kolkman, freelance juridisch adviseur en lid Raad van Advies CFD, in de nieuwe VVP (nummer 15).
De volledige column:
Andere controle
Gezien alles wat er is geschreven over PE-examens en de rol en positie van de AFM, valt op dat weinigen gelukkig lijken met hoe het nu geregeld is. Het is geen nee tegen Permanente Educatie, het is nee tegen de status van de examens. De roep om de 'Orde van Adviseurs' met een eigen tuchtsysteem lijkt actueler dan ooit.
Het gildensysteem in de middeleeuwen was zo gek nog niet. De beroepsstandaard werd hoog gehouden door het gilde. In een gilde werd
kennis en ervaring uitgewisseld. Nieuwe gildeleden werden opgeleid in het vak. Advocaten, accountants, notarissen en artsen kennen een zelfregulerend systeem van kwaliteitscontrole. Beroepsgenoten nemen elkaar de maat. Geen van deze professionals hoeft ieder jaar opnieuw examen te doen. De ambachtslieden onder het gildensysteem hoefden dat ook niet.
De concurrentie, gevoed door mond-tot-mondreclame en berichten via de sociale media, maakt dat financieel adviseurs bij de les moeten blijven. Dat doen zij ook. Via het werk zelf, via de vakpers en via bijscholing. Zij zoeken op wat zij niet weten, zij verdiepen zich in de nieuwste ontwikkelingen en sparren met de aanbieders van producten om blijvend goede kwaliteit te leveren.
Het klantgericht werken en de casusspecifieke omstandigheden maken dat juist het werk van de financieel adviseur zich in kwaliteit niet laat meten door het juist beantwoorden van hypothetische casusposities. Ook al zijn die casussen aan de praktijk ontleend, het gaat bij financiële dienstverlening niet om een standaardoplossing. De toegevoegde waarde van de financieel adviseur is de afstemming op de individuele situatie. Dat vraagt, na het behalen van het diploma, primair om werkervaring en heeft met steeds opnieuw afleggen van examens weinig van doen.
Bij mogelijke fouten lijkt controle door de beroepsgroep de meest voor de hand liggende vorm van correctie. Net zoals bij artsen, accountants, advocaten en notarissen kunnen daarnaast het civiele recht en het strafrecht een rol spelen. De financieel adviseur heeft ook een vergunning nodig. Dat is een vorm van preventieve controle. Daarnaast fungeert de AFM als waakhond. De AFM bepaalt echter zelf wat zij schadelijk vindt, waardoor willekeur op de loer ligt. De Algemene wet bestuursrecht (Awb) kent weliswaar het verbod van willekeur, maar de AFM laat zich daar als Zbo weinig aan gelegen liggen.
Een goede financieel adviseur heeft de focus op vakkundige en integere dienstverlening. Het verval van diploma's en het steeds opnieuw examen moeten doen zorgen ervoor dat de focus verlegd wordt naar vragen oefenen en punten scoren in plaats van verdieping zoeken en speuren naar de beste oplossingen voor concrete situaties. De weerzin tegen het PE-systeem kan er toe leiden dat de vergunning doelbewust wordt prijsgegeven. Er zijn zeer ervaren en integere dienstverleners die zonder vergunning en zonder doorlopend examens afleggen een goede boterham kunnen verdienen. Integriteit valt niet te examineren. Maar dat kwartje moet nog vallen.
Reactie toevoegen
Reacties
Willem van Spronsen - 9 september 2015
Duidelijk en helder wat Anja verwoord met een terugkoppeling naar het gildesysteem. Het systeem dat goed werkt binnen de advocatuur, dus waarom niet binnen de financiële dienstverlening zou een vraag op zich kunnen zijn. Daar moet denk ik wel wat mee gedaan worden. Minimaal met een ronde tafel discussie met afgevaardigden uit politiek Den Haag. Via een aanslag want zo heet het officieel ben je verplicht de AFM in stand te houden. De kosten van die aanslag zijn een letterlijke aanslag op je omzet, waarbij meerwaarde of toegevoegde waarde een discussiepunt op zich is. De vraag die bij betaling - al dan niet met tegenzin - opkomt is: wat doet men er eigenlijk voor en voegt het wat toe aan mij (onze beroepsgroep) en mijn (onze) klant. De AFM van haar kant omschrijft zichzelf als onafhankelijke gedragstoezichthouder die zich sterk maakt voor eerlijke en transparante financiële markten. De AFM maakt zich dus sterk, misschien wel in lengte van jaren of tot het moment dat ze wordt opgeheven, voor eerlijke en transparante financiële markten. Gemakkelijk geformuleerde beschuldigingen waarmee ze impliciet aangeeft dat de financiële markten niet ( op alle fronten) transparant en eerlijk zijn. Het bewijs daartoe wordt niet door haar geleverd, ook niet een plan van aanpak. Op grond van een soort eigen gemaakte ideologie geplaatst in een eigen perspectief ontleent de AFM dus, zolang haar dat wordt toegestaan, haar bestaansrecht.
Ronald de Bruyn - 9 september 2015
Een mooi geschreven stuk Mw de Rooy. Ikzelf en naar ik zeker weet vele van mijn collegae zijn het van harte met u eens. Nu echter nog de politiek en de AFM hiervan overtuigen!! Die leven namelijk nog steeds in de veronderstelling dat ze te maken hebben met een stel voormalige cowboys die dure (ambtelijke) adviesprocedures moeten uitleggen en toepassen indien hun klanten advies wensen! Een soort tuchtcollege in combinatie met bekendmaking van naam en toenaam bij geconstateerde moedwillige klantbenadeling met als sanctie het ontnemen van de vergunning is daarvoor ruim voldoende!
Frans Lampe - 9 september 2015
Het zou fijn zijn als dit soort columns bijvoorbeeld in het FD terecht komen. Ik ben het er volledig mee eens, maar het is preken voor eigen parochie.
Mark van den Broek - 9 september 2015
@ Albert,......onbegonnen werk.....
Patrick Betman - 9 september 2015
Perfect omschreven Anja, complimenten. De serieuze en ervaren adviseur weet dit natuurlijk al heel lang. Maar alleen de mensen die er over 'mogen' beslissen, en die sowieso niet uit de branche komen, snappen daar echt niets van. Nou, ik hoop van harte dat zij hier ook meelezen en er iets mee doen.
Werner Plücker - 9 september 2015
Hopelijk gaat de politiek dit eindelijk ook inzien. De controle is tot een doel op zich verworden en niet het middel om misstanden op te sporen en uit te bannen. Na 30 jaar werkzaam in de verzekeringsbranche, waarvan 25 jaar als onafhankelijk adviseur, dreigt het de praktijk te worden dat je, door de (door kosten en efficiency) gedwongen specialiaties, je een client wel over Inkomen en Vermogen mag adviseren, maar als die een vbraag stelt over een AVP je je collega erbij moet roepen..... Compleet van de zotte en doorgegeslagen. PE uiteraard en goed, de huidige systematiek hiervoor klopt echter geheel niet. De examensystematiek heeft het in zich dat de vragen geregeld achter lopen bij de actualiteit, of door de actualiteit zijn ingehaald. Van een vertrouwens-relatie met de client, zoals dat ook moet zijn en ook was in veruit de meeste gevallen, dreigt het huidige systeem een "disclaimer-systeem" te worden : "Als de regels maar correct zijn gevolg." Voor de branche en de clienten is de beste oplossing een jaarlijks PE-punten systeem obv de actualiteiten, bv. zoals de advocutuur deze hanteert.
Albert van der Poll - 9 september 2015
Een mooi betoog! Ronald de Bruyn raakt wat mij betreft de essentie: hoe overtuigen we de politiek in Nederland dat wij géén kwaliteitsarme omzetjagers zijn? Ik mocht recent nog een politicus als potentiële klant begroeten. De verbazing dat er een afspraak wordt gemaakt over werkwijze en beloning, de Dvd's, de onbekendheid met het provisieverbod!, de lichte verbijstering over aanwezige parate kennis en de bovengenoemde afstemming op de eigen situatie, de verbazing dat het heel anders gaat dan bij "de bank" Echt niet het flauwste idee. Politici denken blijkbaar dat er dan af en toe wel een "goeie" tussen zal zitten maar dat de overgrote meerderheid slechts met bizarre toezichtsmaatregelen, boetes, rechtszaken, PE examens en toetsen enigszins in het gareel is te houden. Zolang die gedachte overheerst, zal er geen kans zijn op een zelfregulerende vorm van toezicht. Iemand een idee?
Ed Kroll - 9 september 2015
Eindeijk iemand die snapt hoe het zit en hoe het behoort te werken..... Als zij dat bij CFD kenbaar kan maken en vervolgens de stap naar AFM kan maken.....wat zou dat mooi zijn, toch zou het een heel mooi stuk zijn om in een dagelijkse krant te laten zetten zodat heel Nederland het kan lezen en begrijpen, zo staat het geschreven zo is het en zo heurt het te zijn.
Armando Piers - 9 september 2015
Even wat heel anders en daar lees ik niet zoveel over in de commentaren, maar Anja zit in de Raad van Advies van CFD, de club die constant zijn nek uitsteekt voor het intermediair en als ik het goed begrepen heb van Herdink lift er heel veel intermediair braaf mee op zijn nieuwsbrieven, maar neemt maar een handje vol de moeite zijn bezieling geldelijk te ondersteunen. Kijk profiteren kunnen we allemaal, maar donateur worden heeft nog meer zin. Dus als je nog steeds niet overweegt de Nieuwsbrieven van CFD naar de spammap te slepen, wordt dan donateur en doe mee. Bij CFD worden spijkers met koppen geslagen, doneer € 25,- per maand, bespaar je de moeite van andere clubs en neem ook jezelf serieus! CFD....Daar moet je wat mee!
Dorus Tonijs - 9 september 2015
Beste Anja, eindelijk een commentaar wat hout snijdt en de werkelijkheid op perfecte wijze weergeeft. Inderdaad is het systeem losgeslagen van de realiteit en werkelijkheid. PE en vaktechnische ondersteuning prima maar na 35 jaren advisering denk ik dat ik zonder de verplichte examinering om punten te "scoren" nog steeds vakkundig en integer mijn relaties kan bedienen. Prima column Anja..... Dorus Tonijs