Kifid: botsen regels AVG en antiwitwassen (Wwft)?
(Kifid-uitspraak GC 2021-0879) Veel consumenten klagen over de zogenoemde identificatieplicht van financiële instellingen. De Geschillencommissie wijst een klacht van een consument tegen DeGiro af. "DeGiro hoeft geen genoegen te nemen met een ID-bewijs waarop de pasfoto en het gedeelte met de machinaal leesbare identiteitsgegevens onzichtbaar zijn gemaakt. Werkt de klant daar niet aan mee, dan mag DeGiro de beleggingsrekening blokkeren."
Voor de beoordeling van deze en soortgelijke klachten heeft de Geschillencommissie van Kifid te maken met zowel de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) als met de wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft). Het uitgangspunt is dat een financiële dienstverlener alleen persoonsgegevens mag verwerken als daarvoor een reden is te vinden in de AVG. Zo staat er in de AVG dat de verwerking van persoonsgegevens is toegestaan als dit noodzakelijk is om te voldoen aan een wettelijke verplichting. In deze zaak heeft DeGiro zo’n wettelijke verplichting: volgens de Wwft moet de financiële dienstverlener de identiteit van nieuwe en bestaande klanten controleren. De wet laat daarbij ruimte aan de financiële dienstverlener om zelf te bepalen hoe hij dat doet. Weigert een klant medewerking, dan mag de financiële dienstverlener geen transacties voor die klant uitvoeren.
In de klacht van de consument tegen DeGiro heeft de Geschillencommissie zich gebogen over de vraag wat ‘noodzakelijk’ is. Is het noodzakelijk, om te voldoen aan het klantenonderzoek van de Wwft, dat DeGiro een kopie van een ID-bewijs opvraagt waarop de pasfoto en de zone met ‘door de computer in te lezen gegevens’ (mrz) zichtbaar zijn? Voor het antwoord op deze vraag is gekeken naar zowel de bewoording in de wet, als naar wat hierover in de Memorie van toelichting bij de Wwft is te vinden en in relevante leidraden van toezichthouders.
Zo blijkt uit de memorie van toelichting bij de Wwft dat de wetgever financiële instellingen de ruimte wilde geven om zelf te bepalen hoe zij het klantenonderzoek willen doen. De wetgever is uitgegaan van een klantenonderzoek dat risicogericht is. Afhankelijk van de ingeschatte risico’s bij bepaalde klanten en producten kan het klantenonderzoek verschillen. Aangezien financiële instellingen eigen beleid mogen maken voor hun klantenonderzoek, kan de manier waarop een financiële instelling vraagt om (her)identificatie van een klant per instelling dus verschillend zijn.
Over hoe de privacywetgeving en de Wwft zich tot elkaar verhouden is meer te vinden in de algemene leidraad bij de Wwft en in de memorie van toelichting. Zo verwijst de leidraad naar een publicatie van de Autoriteit Persoonsgegevens, waarin staat dat banken en andere financiële dienstverleners een kopie van een identiteitsbewijs mogen maken omdat zij op grond van de Wwft de identiteit van hun klant moeten vaststellen.
Alles afwegend en kijkend naar zowel de AVG als naar de Wwft oordeelt de Geschillencommissie dat DeGiro van de consument een kopie van zijn ID-bewijs met zichtbare pasfoto en machinaal leesbare identiteitsgegevens (mrz) mag verlangen. Voor DeGiro is dit noodzakelijk om te voldoen aan het wettelijk verplichte klantenonderzoek. Wanneer de financiële instelling een kopie van het ID-bewijs zonder pasfoto en machinaal leesbare identiteitsgegevens zou accepteren, zou haar klantenonderzoek minder effectief zijn.
Reactie toevoegen
Meer over
Kifid: verweer gevolmachtigde te laat, klacht gedeeltelijk toegewezen
(Kifid-uitspraak GC 2025-0173, bindend) De consument heeft op vakantie in de Dominicaanse Republiek hartklachten gekregen waarvoor hij een arts heeft bezocht. De...
Kifid: Centraal Beheer verzaakte zorgplicht
(Kifid-tussenuitspraak GC 2025-0162A, bindend) Centraal Beheer heeft in een klachtzaak als bemiddelaar of adviseur niet voldaan aan de zorg die redelijkerwijs verwacht...
Kifid: roekeloos rijden niet bewezen, bumperkleven wel
(Kifid-uitspraak 2025-0093) De auto van de consument is betrokken geweest bij een aanrijding met twee andere voertuigen. Volgens de consument is de tegenpartij...
Kifid: beëindiing klantrelatie door Rabobank onaanvaardbaar
(Kifid-uitspraak GC 2025-0072) De Rabobank verdenkt een consument van het plegen van hypotheekfraude en registreert de persoonsgegevens van de consument voor de...
Carola le Poole versterkt Geschillencommissie Kifid
Carola le Poole wordt per 1 februari benoemd tot lid van de Geschillencommissie. Zij vervult deze functie als nevenfunctie. De leden van de Geschillencommissie...
Kifid: geen reactie, geen renteherziening
(Kifid-uitspraak GC 2025-0006) Consumenten hebben in 2019 van Florius een renteherzieningsaanbod ontvangen, waarop ze niet hebben gereageerd. Hierop heeft Florius...
Kifid: hypotheekverstrekker hoeft risico-opslag niet uit zichzelf te verlagen
(Kifid-uitspraak GC 2024-1071) Wanneer een woning meer waard wordt, verandert de verhouding tussen de hoogte van de hypothecaire lening en de waarde van de woning....
(Kifid-uitspraak GC 2024-1062) Een consument is haar ring verloren bij het zwemmen in zee. Centraal Beheer wijst de claim af omdat zij niet de normale voorzichtigheid...
Kifid: consument maakt terecht bezwaar tegen BKR-registratie
(Kifid-uitspraak GC 2024-0999) De consument maakt bezwaar tegen de BKR-registratie (achterstandscode A) op haar naam in het CKI en vordert verwijdering daarvan. Wat...
Kifid: langere wachttijden garage; geen recht op langer vervangend vervoer
(Kifid-uitspraak GC 2024-1000) De consument heeft een eenzijdige aanrijding gehad. De vaststelling van de schade op basis van totaal verlies heeft vier weken geduurd....