‘Klasse’ maatgevend voor consistent toepassen van op- en afslagen

Appartementen via Pixabay blauw

Wanneer consumenten tussentijds hun hypotheek oversluiten of rentetarief aanpassen, vraagt de bank een vergoeding voor haar financiële nadeel. Voor de berekening van deze zogenoemde boeterente houden banken zich aan de Leidraad van de AFM. Deze stelt onder meer dat op- en afslagen in de contractrente en de vergelijkingsrente consistent moeten worden toegepast. Volgens de Geschillencommissie van Kifid betekent dit dat de klasse waarop de hoogte van de op- en afslagen is gebaseerd consistent moet worden toegepast. De hoogte van de op- en afslagen in de contractrente en de vergelijkingsrente zou hierdoor kunnen afwijken. Dit blijkt uit twee woensdag gepubliceerde uitspraken (2019-549 en 2019-550). De Geschillencommissie geeft hiermee een nadere uitleg aan de Leidraad van de AFM, die op het punt van het consistent toepassen van op- en afslagen door banken verschillend wordt uitgelegd.

De Geschillencommissie heeft zich onlangs opnieuw uitgesproken over klachten van consumenten over de in rekening gebrachte boeterente. Beide consumenten hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid de rente op hun aflossingsvrije hypotheek tussentijds te wijzigen. Zij vinden dat hun bank, respectievelijk ING en Van Lanschot, voor de tussentijdse rentewijziging een te hoge vergoeding in rekening heeft gebracht.

Beide banken gaan voor de berekening van de vergoeding bij een tussentijdse rentewijziging uit van de AFM-Leidraad. In beginsel is deze Leidraad alleen van toepassing bij daadwerkelijk vervroegd aflossen en niet bij een tussentijdse rentewijziging. Beide banken hebben voor de berekening van de vergoeding bij tussentijdse rentewijziging de Leidraad echter wel gebruikt en onderschreven. Daarom heeft de Geschillencommissie beide klachten aan de hand van de Leidraad beoordeeld. In de kern komt het erop neer dat de bank geen hogere vergoeding in rekening mag brengen dan haar financiële nadeel.

Verschil in uitleg

De Leidraad stelt dat banken voor een boeterenteberekening op- en afslagen consistent moeten toepassen. De praktijk leert dat dit door consumenten en banken verschillend wordt uitgelegd. Van Lanschot gaat voor zijn berekening uit van het consistent toepassen van de hoogte van op- en afslagen. Zij laten de op- en afslagen buiten beschouwing. Het opslag- of afslagpercentage in de contractrente en de vergelijkingsrente zijn dan gelijk.

ING gaat voor de boeterenteberekening uit van het consistent toepassen van de klasse waarop een op- of afslag is gebaseerd. Wanneer bij het afsluiten van de hypotheek sprake was van een LTV-klassse (Loan-to-Value klasse) van 100 procent met een daarbij behorende opslag van 0,2 procent, dan wordt dit percentage meegenomen in de contractrente. Voor de vergelijkingsrente wordt gerekend met de hoogte van de opslag zoals die geldt voor de LTV-klasse van 100 procent ten tijde van de tussentijdse rentewijziging (fictieve aflossing). Dus als op dat moment bij een LTV-klasse van 100 procent gerekend wordt met 0,3 procent opslag, dan wordt in de vergelijkingsrente ook gerekend met 0,3 procent. Het opslag- of afslagpercentage in de contractrente kan anders zijn dan in de vergelijkingsrente, omdat de klasse het uitgangspunt is voor consistente toepassing.

‘Klasse’ is maatgevend
Mede in het licht van het AFM-rapport 'Uitkomsten onderzoek naar de vergoeding voor vervroegde aflossing van de hypotheek' concludeert de Geschillencommissie dat bij de berekening van de vergoeding voor vervroegde aflossing de vergelijkingsrente gebaseerd moet zijn op dezelfde klasse als waarop de contractrente is gebaseerd. Hiermee volgt de Geschillencommissie de wijze waarop ING de Leidraad heeft toegepast en komt zij terug op het standpunt uit eerdere uitspraken.

Voor de consument met een tussentijdse rentewijziging bij Van Lanschot betekent dit dat de bank een nieuwe boeterenteberekening moet maken, zo blijkt uit uitspraak GC 2019-550. De bank moet bij de herberekening uitgaan van een vergelijkingsrente die is gebaseerd op de standaardrente, zoals die op het moment van oversluiten gold vermeerderd met een productopslag van op dat moment 0,2 procent. Voor de consument met een tussentijdse rentewijziging bij ING heeft de bank de boeterente op de juiste manier berekend, zo blijkt uit uitspraak GC 2019-549.

De Geschillencommissie oordeelt dat het belang van beide zaken het rechtvaardigt dat voor zowel consumenten als voor betrokken banken de mogelijkheid voor beroep bij Kifid openstaat.

 

Reactie toevoegen

 
Meer over
Kifid-directeur pleit voor meer financiële educatie op scholen

Kifid-directeur pleit voor meer financiële educatie op scholen

“In de klachten", aldus Kifid-directeur Eveline Ruinaard in het jaarverslag 2023, "gaat het vaak niet over de werking van producten maar veel meer over de...

Niet schuld adviseur dat geldverstrekker niet meewerkt

Niet schuld adviseur dat geldverstrekker niet meewerkt

(Kifid-uitspraak GC 2024-0302) De consument en haar (inmiddels overleden) echtgenoot hebben in het verleden via de adviseur een hypothecaire geldlening afgesloten....

Ken je vak! VVP 2-2024: leren van Kifid-uitspraken

Ken je vak! VVP 2-2024: leren van Kifid-uitspraken

(Uit Ken je vak! VVP 2-2024) Struikelen over eigen voeten niet onrechtmatig AVP – De Geschillencommissie overweegt dat een gedraging pas onrechtmatig...

Ken je vak! VVP 2-2024: leren van Kifid-uitspraken hypotheken

Ken je vak! VVP 2-2024: leren van Kifid-uitspraken hypotheken

(NVHP in Ken je vak! VVP 2-2024) Ingeschakelde buitenlandse adviseur is hulppersoon HYPOTHEKEN – Consumenten wensen in Duitsland een woning te kopen....

Kifid veegt vloer aan met klacht

Kifid veegt vloer aan met klacht

(Kifid-uitspraak GC 2024-0299) De consument is betrokken geweest bij een aanrijding met een veegmachine. Volgens de consument is de bestuurder van de veegmachine,...

Schade aan ruiten door cementsluier niet gedekt

Schade aan ruiten door cementsluier niet gedekt

(Kifid-uitspraak GC 2024-0291) Door een lekkage van het inpandige balkon is er cementsluier ontstaan op enkele ruiten van de woning van de consumenten. Hierdoor...

AFM: meerdere partijen op korrel in onderzoek naar overtredingen maatwerk bij hypotheken

AFM: meerdere partijen op korrel in onderzoek naar overtredingen maatwerk bij hypotheken

De AFM had bij het onderzoek naar overtreding van de regels inzake maatwerk bij hypotheken drie partijen op de korrel, niet alleen de Rabobank die eind vorig jaar...

Hypotheekadviseur had moeten wijzen op knelpunten

Hypotheekadviseur had moeten wijzen op knelpunten

(Kifid-uitspraak GC 2024-0268) De Geschillencommissie acht het voldoende aannemelijk dat de consument door de fout van de adviseur een gunstiger rente is misgelopen. Volgens...

Bank niet verplicht kleiner wonen te financieren

Bank niet verplicht kleiner wonen te financieren

(Kifid-einduitspraak GC 2023-0816B) De consumenten hebben schadevergoeding gevorderd omdat de aanvraag van hun hypothecaire geldlening is afgewezen. Zij wilden juist...

Voor eigen rekening...

Voor eigen rekening...

(Kifid-uitspraak GC 2024-0235) De consument heeft zich voor advies in verband met de mogelijke aankoop van een beleggingspand tot de adviseur gewend. Hierbij is...