‘Klasse’ maatgevend voor consistent toepassen van op- en afslagen
Wanneer consumenten tussentijds hun hypotheek oversluiten of rentetarief aanpassen, vraagt de bank een vergoeding voor haar financiële nadeel. Voor de berekening van deze zogenoemde boeterente houden banken zich aan de Leidraad van de AFM. Deze stelt onder meer dat op- en afslagen in de contractrente en de vergelijkingsrente consistent moeten worden toegepast. Volgens de Geschillencommissie van Kifid betekent dit dat de klasse waarop de hoogte van de op- en afslagen is gebaseerd consistent moet worden toegepast. De hoogte van de op- en afslagen in de contractrente en de vergelijkingsrente zou hierdoor kunnen afwijken. Dit blijkt uit twee woensdag gepubliceerde uitspraken (2019-549 en 2019-550). De Geschillencommissie geeft hiermee een nadere uitleg aan de Leidraad van de AFM, die op het punt van het consistent toepassen van op- en afslagen door banken verschillend wordt uitgelegd.
De Geschillencommissie heeft zich onlangs opnieuw uitgesproken over klachten van consumenten over de in rekening gebrachte boeterente. Beide consumenten hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid de rente op hun aflossingsvrije hypotheek tussentijds te wijzigen. Zij vinden dat hun bank, respectievelijk ING en Van Lanschot, voor de tussentijdse rentewijziging een te hoge vergoeding in rekening heeft gebracht.
Beide banken gaan voor de berekening van de vergoeding bij een tussentijdse rentewijziging uit van de AFM-Leidraad. In beginsel is deze Leidraad alleen van toepassing bij daadwerkelijk vervroegd aflossen en niet bij een tussentijdse rentewijziging. Beide banken hebben voor de berekening van de vergoeding bij tussentijdse rentewijziging de Leidraad echter wel gebruikt en onderschreven. Daarom heeft de Geschillencommissie beide klachten aan de hand van de Leidraad beoordeeld. In de kern komt het erop neer dat de bank geen hogere vergoeding in rekening mag brengen dan haar financiële nadeel.
Verschil in uitleg
De Leidraad stelt dat banken voor een boeterenteberekening op- en afslagen consistent moeten toepassen. De praktijk leert dat dit door consumenten en banken verschillend wordt uitgelegd. Van Lanschot gaat voor zijn berekening uit van het consistent toepassen van de hoogte van op- en afslagen. Zij laten de op- en afslagen buiten beschouwing. Het opslag- of afslagpercentage in de contractrente en de vergelijkingsrente zijn dan gelijk.
ING gaat voor de boeterenteberekening uit van het consistent toepassen van de klasse waarop een op- of afslag is gebaseerd. Wanneer bij het afsluiten van de hypotheek sprake was van een LTV-klassse (Loan-to-Value klasse) van 100 procent met een daarbij behorende opslag van 0,2 procent, dan wordt dit percentage meegenomen in de contractrente. Voor de vergelijkingsrente wordt gerekend met de hoogte van de opslag zoals die geldt voor de LTV-klasse van 100 procent ten tijde van de tussentijdse rentewijziging (fictieve aflossing). Dus als op dat moment bij een LTV-klasse van 100 procent gerekend wordt met 0,3 procent opslag, dan wordt in de vergelijkingsrente ook gerekend met 0,3 procent. Het opslag- of afslagpercentage in de contractrente kan anders zijn dan in de vergelijkingsrente, omdat de klasse het uitgangspunt is voor consistente toepassing.
‘Klasse’ is maatgevend
Mede in het licht van het AFM-rapport 'Uitkomsten onderzoek naar de vergoeding voor vervroegde aflossing van de hypotheek' concludeert de Geschillencommissie dat bij de berekening van de vergoeding voor vervroegde aflossing de vergelijkingsrente gebaseerd moet zijn op dezelfde klasse als waarop de contractrente is gebaseerd. Hiermee volgt de Geschillencommissie de wijze waarop ING de Leidraad heeft toegepast en komt zij terug op het standpunt uit eerdere uitspraken.
Voor de consument met een tussentijdse rentewijziging bij Van Lanschot betekent dit dat de bank een nieuwe boeterenteberekening moet maken, zo blijkt uit uitspraak GC 2019-550. De bank moet bij de herberekening uitgaan van een vergelijkingsrente die is gebaseerd op de standaardrente, zoals die op het moment van oversluiten gold vermeerderd met een productopslag van op dat moment 0,2 procent. Voor de consument met een tussentijdse rentewijziging bij ING heeft de bank de boeterente op de juiste manier berekend, zo blijkt uit uitspraak GC 2019-549.
De Geschillencommissie oordeelt dat het belang van beide zaken het rechtvaardigt dat voor zowel consumenten als voor betrokken banken de mogelijkheid voor beroep bij Kifid openstaat.
Reactie toevoegen
Meer over
Hypotheekadviseur voerde onvoldoende regie
(Kifid-uitspraak GC 2024-0118) De consumenten hebben de adviseur ingeschakeld voor advies en bemiddeling inzake het oversluiten van hun bestaande hypothecaire geldlening....
Toezegging van dekking weegt zwaarder dan voorwaarden
(Kifid-uitspraak GC 2024-0109) De Geschillencommissie oordeelt dat de verzekeringsvoorwaarden geen recht geven op dekking, maar dat de consument uit het telefoongesprek...
Consumenten wisten niet dat zij overeenkomst tot opdracht ondertekenden
(Kifid-uitspraak GC 2024-0111) Met toepassing van de wettelijke bewijsregels oordeelt de Geschillencommissie dat de adviseur onvoldoende heeft bewezen dat de consumenten...
Geheugenverlies klager wil er bij Geschillencommissie niet in
(Kifid-uitspraak GC 2024-0106) Met de verzekeraar is de Geschillencommissie van oordeel dat de consument heeft geprobeerd de verzekeraar opzettelijk te misleiden...
Volgende verzekeraar struikelt over 'duurzame informatiedrager'
(Kifid-uitspraak GC 2024-0101) De Geschillencommissie heeft ambtshalve getoetst aan de Richtlijn betreffende verkoop op afstand van financiële diensten aan...
Commissie van Beroep laat verzekeraar tuinschade alsnog vergoeden
(Kifid-uitspraak CvB 2024-0007) De consument heeft twee akkoordverklaringen ondertekend, voor schade aan de inboedel en voor schade aan opstal en tuin. Daarna heeft...
Kifid: registratie van persoonsgegevens niet standaard acht jaar
De Commissie van Beroep van Kifid oordeelt in een dinsdag gepubliceerde uitspraak dat de bank bij registratie van persoonsgegevens niet standaard mag uitgaan van...
(Kifid-uitspraak GC 2024-.0061) De consument is betrokken geweest bij een aanrijding met een scooterrijder. Hij is van mening dat de scooterrijder, verzekerde van...
(Kifid-uitspraak GC 2024-0062) Consument is het niet eens met het feit dat zijn ex-echtgenote een overlijdensrisicoverzekering op zijn leven heeft gesloten. Hij...
Hypotheekadviseur bewaakte tijdlijnen onvoldoende
(Kifid-uitspraak GC 2024- 0053) De consument heeft de adviseur ingeschakeld voor advies over en bemiddeling bij het oversluiten van zijn hypotheek en het verkrijgen...