Machine learning mag bij vaststellen doel en aard zakelijke relatie

Witwassen via Pixabay

Machine learning mag woren gebruikt om binnen het ‘regular user profile’ doel en beoogde aard van de zakelijke relatie vast te stellen. Aldus het College van Beroep voor het bedrijfsleven in hoger beroep in een zaak waarin bunq een aanwijzing van DNB aanvocht.

Het college is van oordeel dat DNB “niet duidelijk heeft gemaakt waarom de door bunq via data-analyse en statistisch onderzoek verkregen informatie ontoereikend is om voor particuliere klanten die een betaalrekening willen openen en die vallen binnen het ‘regular user profile’ het doel en de beoogde aard van de zakelijke relatie vast te stellen. Op de zitting van het College heeft bunq in aanvulling op en ter toelichting van haar werkwijze uiteengezet dat bunq bij het (digitaal) openen van een betaalrekening via de app, waartoe de particulier onder meer persoonsgegevens moet verstrekken, al veel informatie genereert over de particulier. Op basis van die informatie beoordeelt bunq aan de hand van de toelatingseisen zoals weergegeven in haar ‘Acceptance policy’ van 13 mei 2019 of de particuliere klant wordt geaccepteerd, geweigerd of dat er nadere vragen worden gesteld. Aan nieuw geaccepteerde particuliere klanten die binnen het ‘regular user profile’ vallen kent bunq dat profiel toe, met als ‘account purpose’ ‘standard payment account’.

“Bunq heeft dat ‘regular user profile’ vastgesteld op basis van een analyse van data van haar legitieme particuliere klanten en het gebruik van de betaalrekening door particuliere klanten. Daarbij gaat het om particuliere klanten tussen de achttien en 60 jaar met als land van verblijf Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk, Italië, Spanje of Frankrijk, die de rekening gebruiken als ‘standard payment account’, met een maandelijks uitgaand transactievolume van 10.000 euro, een maximum saldo van 10.000 euro en een maandelijks aantal betalingen tot 150. Bunq heeft onweersproken aangevoerd dat statistisch gezien een overgrote meerderheid van haar particuliere klanten binnen dit profiel valt en de betaalrekening op vergelijkbare wijze gebruikt, terwijl zij op basis van statistisch onderzoek heeft vastgesteld dat de kans op fraude bij deze klanten kleiner is dan klanten die niet binnen dat profiel vallen en aan wie zij om die reden ook een hoger risico toekent. Op de zitting van het College heeft bunq bovendien nog benadrukt dat de ‘standard payment account’ een tamelijk beperkte rekening is waarmee onder meer geen internationale transacties (buiten de Europese Unie) kunnen worden gedaan. Dat, zoals de rechtbank DNB volgend heeft overwogen, het toekennen van een ‘standard payment account’ niettemin op een beredeneerde aanname berust, maakt op zich zelf genomen niet duidelijk waarom bunq op basis van deze informatie niet in staat was eventuele risico’s die de dienstverlening aan de particuliere klanten die vallen binnen het ‘regular user profile’ oplevert, in te schatten. Dat bunq in het ‘purpose and nature-document’ naast een ‘standard payment account’ ook een ‘secundary payment account’ en een ‘savings account’ noemt, neemt niet weg dat statistisch gezien een overgrote meerderheid van haar particuliere klanten binnen het ‘regular user profile’ valt en de betaalrekening op vergelijkbare wijze gebruikt en zij op grond daarvan het doel en de beoogde aard van de zakelijke relatie vaststelt als ‘standard payment account’. Het College deelt dan ook niet het oordeel van de rechtbank dat bunq het doel en de beoogde aard van de zakelijke relatie pas vaststelt aan de hand van het transactiegedrag ná het aangaan van de relatie. Daaraan doet dus niet af dat bunq ná het toekennen van het ‘regular user profile’ vervolgens mede aan de hand van het transactiegedrag monitort of dat profiel bijstelling behoeft en zo nodig aanvullende vragen stelt”.

Ali Niknam, oprichter en CEO van bunq: “Wij pleiten al jaren voor een antiwitwasbeleid dat moderne technologie, zoals kunstmatige intelligentie, gebruikt om risico’s efficiënter aan te pakken. Waar DNB stond op het toepassen van eenzijdige zelfrapportage van rekeninghouders - een systeem dat rust op de eerlijkheid van witwassers - pleit bunq voor het gebruik van onder andere machine learning om witwaspraktijken tegen te gaan. Vandaag hebben wij gelijk gekregen.”

Reactie toevoegen

 
Meer over
Acht jaar IVR-registratie mag bij klant die niet meewerkt aan Wwft-onderzoek

Acht jaar IVR-registratie mag bij klant die niet meewerkt aan Wwft-onderzoek

(Kifid-uitspraak GC 2021-0793) In het kader van het Wwft-cliëntenonderzoek heeft Aegon de consument gevraagd om informatie te verstrekken over de opbouw van...

Internetconsultatie Algemene leidraad Wwft

Internetconsultatie Algemene leidraad Wwft

Het ministerie van Financiën is de internetconsultatie gestart van de Algemene leidraad Wwft. De leidraad biedt instellingen guidance bij de toepassing van...

ABN Amro betaalt 480 miljoen euro vanwege ernstige tekortkomingen bij het bestrijden van witwassen

ABN Amro betaalt 480 miljoen euro vanwege ernstige tekortkomingen bij het bestrijden van witwassen

ABN Amro heeft een door het Openbaar Ministerie (OM) aangeboden transactie van 480 miljoen euro geaccepteerd. Het OM verwijt de bank jarenlange en structurele overtreding...

Wiertsema (Adfiz): "Houd wet- en regelgeving proportioneel"

Wiertsema (Adfiz): "Houd wet- en regelgeving proportioneel"

Houd wet- en regelgeving proportioneel, schrijft Adfiz-directeur Enno Wiertsema in zijn nieuwe maandcolumn op de website van de adviseursorganisatie. Wiertsema:...

a.s.r. breidt hypotheekpropositie verder uit met partnership bunq

a.s.r. breidt hypotheekpropositie verder uit met partnership bunq

a.s.r. vermogensbeheer heeft een hypotheekportefeuille van 300 miljoen euro verstrekt aan bunq. Het betreft een portefeuille met verschillende typen hypotheken,...

Leidraad Wwft en Sanctiewet aangepast

Leidraad Wwft en Sanctiewet aangepast

De AFM heeft haar leidraad over de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en Sanctiewet aangepast. De AFM verwacht dat ondernemingen...

"Nog geen voorziening terugmeldplicht Wwft"

"Nog geen voorziening terugmeldplicht Wwft"

Twee weken na inwerkingtreding van het UBO-register op 27 september is er nog geen voorziening actief voor de zogeheten ‘terugmeldplicht' Wwft. “Op de...

Aan de slag met de Wwft

Aan de slag met de Wwft

(Door Adfiz) De aanpak van witwassen en crimineel geld staat hoog op de politieke agenda. Het is dan ook niet verwonderlijk dat nalevingstoezicht op de Wet ter...

Verzekeraars willen voor witwasonderzoek toegang tot externe persoonsregisters

Verzekeraars willen voor witwasonderzoek toegang tot externe persoonsregisters

Geef verzekeraars voor hun witwasonderzoeken toegang tot externe persoonsregisters. Daar pleit het Verbond van Verzekeraars wederom voor in zijn reactie op de consultatie...

Adviesaanvraag anti-witwas poortwachtersfunctie rammelt

Adviesaanvraag anti-witwas poortwachtersfunctie rammelt

De noodzaak voor het gebruik van het BSN of controle met gegevens uit de BRP door Wwft-instellingen onvoldoende, aldus de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in antwoord...