Maximum aan vergoeding externe rechtshulpverlener onder vuur

Het Verbond van Verzekeraars roept zijn leden op om nog een keer kritisch te kijken naar de voorlichting over de maximale vergoeding aan een externe rechtshulpverlener. Dit naar aanleiding van de Kassa-uitzending van zaterdag waarin twee klanten verontwaardigd waren over de vergoeding.

Het Verbond adviseert consumenten om zich bij de keuze van een rechtsbijstandsverzekering te verdiepen in kosten die rechtsbijstandsverzekeraars maximaal vergoeden als de consument zelf in het geval van een gerechtelijke of administratieve procedure een rechtshulpverlener wil kiezen. "Bij sommige verzekeraars is er keuze voor een hogere vergoeding van een externe rechtshulpverlener tegen een hogere premie."

Het Verbond: "Alleen als  een klant een eigen rechtshulpverlener kiest, geldt een kostenmaximum. Het maximum kan verschillen per verzekeraar omdat verzekeraars ook verschillen in hun premie en andere voorwaarden. Daarnaast maakt het uit of er voor jouw zaak echt een advocaat nodig is (procesmonopoliezaken). In zo’n geval liggen de vergoedingen door verzekeraars een stuk hoger dan wanneer de procedure door iedere rechtshulpverlener uitgevoerd kan worden."

Tientallen klachten

Kassa kreeg de afgelopen maanden "tientallen klachten over de rechtsbijstandverzekering. Rode draad in de klachten was dat de juristen van de verzekeraars verkeerde adviezen gaven. Als mensen dan naar een eigen advocaat stapten, en dat mag, dan bleek de vergoeding die deze advocaat kreeg veel te laag. Terwijl ze met hun advocaat wel wonnen bij de rechter of tuchtorgaan.

"Meer dan de helft van de Nederlanders (54 procent) heeft een rechtsbijstandverzekering. Als je ineens wilt of moet procederen, dan heb je recht om zelf een advocaat te kiezen. Maar in praktijk, zegt oud-advocaat Ton Steinz, wordt die vrije keuze belemmerd door verzekeraars, vooral omdat ze dusdanige lage bedragen beschikbaar stellen voor een advocaat, dat deze niet of niet goed kan procederen.

"Verzekeraars hechten aan dit historisch gegroeide naturamodel, dat erg doet denken aan wat in de zorgverzekering bestaat. Het leidt er immers toe dat de kosten in eigen hand worden gehouden. Allereerst kijken de juristen van de verzekeraar of de zaak niet zonder procedure is op te lossen, dat levert minder sores op en is goedkoper dan naar de rechter stappen. Als dat niet lukt en een procedure lijkt zinvol, dan voeren ze die bij voorkeur zelf want een externe advocaat is duur.

"Maar dit mag niet, stelt Steinz die zich al jaren met deze materie bezig houdt. Want in 2013 en 2016 stelde het Hof van Justitie van de Europese Unie het recht op de vrije advocatenkeuze wettelijk verplicht. En dat recht mag niet belemmerd worden door te lage vergoedingen. En dat is in Nederland de staande praktijk. Verzekeraars stellen echter dat als ze met meer externe advocaten zouden werken, de kosten te hoog worden. En dat kan ertoe leiden dat de premies omhoog moeten gaan."

Kostenmaxima essentieel

Volgens de verzekeraars zijn kostenmaxima essentieel. Het Verbond: "Rechtsbijstandsverzekeringen bieden voor een grote groep consumenten de mogelijkheid om tegen een redelijk tarief verzekerd te zijn van juridische bijstand bij conflicten en geschillen. Uitgangspunt hierbij is dat de eigen jurist of advocaat van de rechtsbijstandsuitvoerder rechtshulp verleent. Bij een gerechtelijke of administratieve procedure heeft de klant altijd het recht om te kiezen voor een eigen rechtshulpverlener. Een verzekeraar vergoedt de kosten dan tot een maximaal bedrag. Hierdoor blijft de verzekeringspremie betaalbaar en juridische bijstand voor een zo groot mogelijke groep consumenten toegankelijk."