Na evaluatie Conservatrix: weg vrij om DNB aansprakelijk te stellen?

1. 15 december 2021
2. 0 reacties

Maakt het dinsdag verschenen rapport van de Evaluatiecommissie Conservatrix de weg vrij om DNB aansprakelijk te stellen? De toezichthouder valt volgens het rapport meer te verwijten dan hij zelf lijkt te denken. Tegelijkertijd beschermt juist de juridisch-rigide opstelling die het rapport DNB verwijt, tegen aansprakelijkheid.

Het gaat met name om twee punten. Het eerste is de betrouwbaarheidstoetsing van de nieuwe eigenaar van Conservatrix, de Amerikaan Lindberg. Deze bleek achteraf toch niet zo heel betrouwbaar, hij belandde zelfs in de gevangenis.

In het feitenrelaas van DNB van afgelopen december, schrijft de toezichthouder: “Hoewel DNB over de toetsing van de UBO geen specifieke uitspraken doet, kan in het algemeen wel worden gezegd dat DNB bij een toetsing van een persoon in het buitenland een schriftelijke en mondelinge informatie-uitvraag doet bij de toezichthouder in het desbetreffende land. De aldus verkregen informatie, eventuele strafrechtelijke antecedenten daaronder begrepen, weegt DNB in haar besluitvorming mee. Nadien verkregen nieuwe informatie betrekt zij in het lopende toezicht.”

De Evaluatiecommissie vindt dat te makkelijk: “De betrouwbaarheidstoetsing van Lindberg in 2017 werd in de visie van De Nederlandsche Bank onverplicht uitgevoerd, omdat de afgifte van een verklaring van geen bezwaar niet vereist zou zijn in het kader van een overdracht. De Nederlandsche Bank kreeg desalniettemin al snel en – naar later bleek – op goede gronden argwaan over Lindberg. Een via de Nederlandse juridische adviseur ingeschakelde Amerikaanse adviseur kwam na een korte en marginale toets met de als geruststellend overgebrachte boodschap dat er met een aanzienlijke reeks van juridische geschillen waarin Lindberg was verwikkeld ‘niets abnormaals’ aan de hand was. Zonder dat er materieel iets veranderd was aan de eerdere zorgen werd een positief oordeel over de betrouwbaarheid van Lindberg opgesteld.”

De commissie geeft ook mee als aanbevelingen: “Bij betrouwbaarheidsonderzoeken en aanvullende informatie over de betrouwbaarheid niet zonder meer afgaan op de informatie van lokale toezichthouders en bij vermoedens over de betrouwbaarheid van bij financiële ondernemingen leidende personen niet volstaan met een algemene kijk op wat niet abnormaal zou zijn. Maak expliciet ruimte voor het inbrengen en wegen van niet-formele en niet-juridische informatie en inzichten.”

Herverzekering

Na de overname werd een herverzekering gesloten ten aanzien van een deel van de
portefeuille van Conservatrix met Colorado Bankers Life Insurance Company (CBL) uit de groep van Lindberg. Zo werd de solvabiliteit van Conservatrix opgekrikt. CBL kwam echter in de problemen. De curator begon moeilijk te doen over het herverzekeringscontract (uiteindelijk kwam er een schikking).

De Evaluatiecommissie vraagt zich af “of de economische voorwaarden van de herverzekering voor CBL niet te riskant waren, waarvoor uiteindelijk Conservatrix het gelag heeft moeten betalen. Kon CBL als betrekkelijk kleine partij wel geacht worden in staat te zijn het renterisico metterdaad te dragen? DNB heeft op deze vraag van de Evaluatiecommissie gereageerd door te suggereren dat CBL het renterisico op haar beurt had kunnen afdekken, hetgeen bij de Evaluatiecommissie vervolgens tot de vraag geleid heeft waarom DNB zulks niet als dwingend vertrekpunt aan de herverzekeringsconstructie heeft verbonden. Daarbij merkt de Evaluatiecommissie op dat de overeenkomst van herverzekering weliswaar was gesloten tussen CBL en Conservatrix, maar dat de uitgangspunten en randvoorwaarden door DNB met Lindberg waren onderhandeld in het kader van de overdracht.”

Retrocessie

CBL cedeerde een deel van de herverzekerde portefeuille aan een andere verzekeraar uit Lindbergs groep. “Deze transactie vereiste op basis van de geldende wet- en regelgeving geen goedkeuring van DNB”, aldus de toezichthouder in zijn feitenrelaas.

De Evaluatiecommissie: “De herverzekeringsovereenkomst bood de nieuwe eigenaar mogelijkheden om het herverzekeringsrisico onder te brengen bij weer een andere dochteronderneming van de nieuwe eigenaar op Barbados. Aan het onderpand, het zogenaamde collateral, waren voorwaarden gesteld die niet werden nagekomen. De nieuwe eigendomsstructuur van Conservatrix zou later effectief optreden van DNB ernstig bemoeilijken. Een houdstermaatschappij naar Nederlands recht werd de aandeelhouder, maar beschikte niet over activa. De uiteindelijke eigenaar had zich via twee vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid naar buitenlands recht (‘limiteds’), waarvan een in Delaware, ‘op afstand’ geplaatst. Hiermee werd de feitelijke afdwinging van de contractuele afspraken, zoals de bijstortverplichting, op zijn minst lastig.”

Juridische benadering leidend

De juridische benadering was leidend voor DNB, constateert de Evaluatiecommissie. “Alle stappen en besluiten”, aldus de commissie, “werden genomen na ampele afweging waarin de vraag naar de houdbaarheid bij een mogelijke toetsing door de rechter centraal stond. Op zich is deze benadering niet onbegrijpelijk en dat geldt ook voor de hierop gerichte inhuur en de hulp van externe adviseurs. Een en ander moet evenwel niet leiden tot een formalistische en rigide aanpak, waarin zwakke signalen onopgemerkt of althans zonder opvolging blijven.”

Het is zeker de maatschappelijke trend om verder te kijken dan alleen juridisch. Maar bij een aansprakelijkheidsstelling zal de rechter toch in de eerste plaats afgaan op de wet. Dat achteraf vragen kunnen worden gesteld bij bepaalde beslissingen, zoals de Evaluatiecommissie doet, maakt DNB nog niet juridisch aansprakelijk. Dan zou er ook een morele component in wet- en regelgeving moeten worden gefietst. Dat is nog een lastige, maar het kan absoluut geen kwaad om daar als sector eens over na te denken. Want een toezichthouder of financieel dienstverlener kan juridisch gelijk hebben, dat is niet per se hetzelfde als moreel gelijk hebben.

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen 

Meer over

• Evaluatiecommissie Conservatrix

Abonnement aanvragen