VEH: lage rente meenemen of toch niet?

Michel Ligtlee: ‘Uitdaging is de onbewust onbekwamen te bereiken.’

“Het lijkt erop dat iedereen nog moet wennen aan de nieuwe realiteit en niet voorbereid was op een snelle stijging van de hypotheekrente”, aldus Michel Ligtlee, beleidsadviseur Vereniging Eigen Huis in een blog voor VVP.

“De afgelopen jaren hebben veel huizenbezitters kunnen profiteren van extreem lage hypotheekrentes. Door te verhuizen of de hypotheek over te sluiten hebben velen van hen een rente  tussen de 1 en 2 procent, die vaak nog jaren doorloopt. Sinds begin dit jaar is de gemiddelde hypotheekrente snel opgelopen en op dit moment ligt het NHG tarief voor een 10 jarige rentevaste periode al rond de 3,5 procent. Huiseigenaren die verhuizen naar een volgende woning willen dan ook graag hun lage rente meeverhuizen naar de volgende woning. De meeste geldverstrekkers kennen ook een verhuisregeling of meeneemregeling. Als adviseur moet je op bijbehorende voorwaarden letten, af en toe wat puzzelen met op- en afslagen om op het juiste tarief uit te komen en wat langer wachten op het bindend aanbod omdat de processen niet op orde zijn. Zo let je op de termijnen waarbinnen de rente meegenomen kan worden, is de volgende hypotheek met of zonder NHG, etc. Het lijkt erop dat iedereen nog moet wennen aan de nieuwe realiteit en niet voorbereid was op een snelle stijging van de hypotheekrente.

Met een beetje goede wil en geduld komt het op dit moment in veel gevallen wel goed met het meenemen van de lage rente naar de volgende woning. Dit blijkt ook uit de vele reacties van adviseurs op onder andere LinkedIn, naar aanleiding van het bericht van Vereniging Eigen Huis over de verhuisregeling. In het bericht vragen wij aandacht voor de problemen, die kunnen ontstaan als de resterende termijn van de lage rente korter is dan 10 jaar en er voor het verkrijgen van de nieuwe hypotheek voor dit leningdeel dus getoetst moet worden met de toetsrente van 5 procent. Als de klant al tegen zijn maximale leenruimte zit, kan dit problemen opleveren bij het meenemen van de lage hypotheekrente. Sterker nog het kan zelf noodzakelijk zijn om de lage rente op te geven om de hypotheek rond te krijgen! Wij zien dit al in concrete gevallen gebeuren tot grote frustratie van de adviseur en de klant.

In een situatie waarin een van onze leden nog 7,5 jaar te gaan heeft in zijn huidige rentevaste periode met een rente van 1 procent, krijgt hij de benodigde hypotheek niet rond als getoetst wordt met een rente van 5 procent. Door te kiezen voor de huidige 10 jaar vaste rente van 3,5 procent krijgt hij de hypotheek wel rond. Het is buitengewoon lastig uit te leggen aan klanten dat een hypotheek met een hogere rente en een aanzienlijk hogere maandlast wel past en een hypotheek met de lage rente en dus ook lagere maandlast niet! Deze klant staat dus voor een lastige keuze. Heeft hij nog eigen geld om de hypotheek te verlagen, geeft hij zijn lage rente op, gaat de verhuizing nog door, etc. Vraagstukken waar hij geen rekening mee heeft gehouden, omdat hij ervan uitgegaan is dat de lage rente meegenomen kan worden. De meeste klanten zullen deze verwachting ook hebben en als adviseur moet je dan uitleggen dat dat toch niet altijd mogelijk is. Nu kun je denken dat zijn toch uitzonderingssituaties. Maar is dat zo en blijft dat ook zo? Nu zal het nog incidenteel voor komen, maar wat gebeurt er al de rente verder stijgt en daardoor mogelijk ook de toetsrente stijgt, de leennormen per 1 januari strenger worden door stijgende vaste lasten en steeds meer klanten een resterende rentevaste periode korter dan 10 jaar hebben? Wij verwachten dat steeds meer huiseigenaren met dit vraagstuk te maken gaan krijgen en teleurgesteld gaan worden.  

De oplossing is wat ons betreft eenvoudig. Wij roepen geldverstrekkers op om op korte termijn mogelijkheden te bieden om de resterende rentevaste periode te verlengen naar een nieuwe periode van 10 jaar of langer. Dat kan bijvoorbeeld door de rente te middelen met de dagrente of in plaats van een boete een bonus te berekenen en deze uit te smeren over de nieuwe looptijd. De lage contractrente vertegenwoordigt een waarde (bonus) en deze kan op dezelfde manier berekend worden als de boete bij oversluiten naar een lagere rente. Er zijn geldverstrekkers, waaronder de ING, die al een oplossing bieden om de looptijd te verlengen. Geldverstrekkers merken op dit moment zelf ook in toenemende dat zij vragen ontvangen over de meeneemregeling en de mogelijke gevolgen.

Het aanpassen van de toetsrente door de toezichthouders is wat ons betreft niet de oplossing. Deze rente is in het leven geroepen om te toetsen of de hypotheeklasten over 10 jaar nog steeds betaalbaar zijn als de klant kiest voor een rentevaste periode korter dan 10 jaar. De betaalbaarheid van de hypotheek nu en in de toekomst is dan ook een belangrijk uitgangspunt. De oplossing voor het geschetste probleem moet en kan van de geldverstrekkers komen. Als het niet snel wordt opgelost, wordt een klein probleem, zoals we vaker in Nederland zien, vanzelf een groot probleem. Vereniging Eigen Huis is dan ook van mening dat geldverstrekkers er alles aan moeten doen om het voor klanten mogelijk te maken om de lage rente mee te nemen naar de volgende woning. In de tussentijd moeten adviseurs en klanten goed opletten met de verhuisregeling en bijbehorende voorwaarden om teleurstellingen te voorkomen.”

  

Reactie toevoegen

 

Reacties

Albert van der Poll - Van der Poll Financiële Diensten 20 september 2022

Het lijkt wel nobel: die arme klant met een langere tijd veel lagere rente dan toch proberen te helpen de lage rente mee te nemen in een situatie met een 5% toetsrente. Logisch ook toch? Het is toch bizar en niet uit te leggen dat hogere lasten wel tot een acceptabele hypotheek leiden. In de laatste alinea staat dan netjes omschreven dat deze toets in het leven is geroepen om de klant te beschermen tegen te hoge woonlasten aan het eind van de rentevaste periode, en dat we dit natuurlijk willen handhaven. Dat is voor een doorstromer geen wezenlijk ander risico dan voor een starter, sterker nog in het voorbeeld van 7,5 jaar kan dat ongewenste scenario zich zelfs binnen 10 jaar voordoen. Is het dan logisch hiervoor een uitzondering te willen maken gezien het beoogde doel van de 10 jaars 5% toets? Het lastige van wetten- en regels is dat ze telkens weer leiden tot ongewenste en moeilijk uit te leggen uitkomsten, en dat we daar dan weer allerlei reparaties op uitvoeren.

Rolph de Vries - RDVA 19 september 2022

Goed stuk Middelen is volgens mij in de praktijk nergens mogelijk bij hogere marktrente en dat staat niet duidelijk in algemene vwd. Vooral met verhogen voor verduurzamen is dit erg vervelend

Serie Actief Klantbeheer, deel 4: klant gaat gewoon naar een andere adviseur

Serie Actief Klantbeheer, deel 4: klant gaat gewoon naar een andere adviseur

"Als je geen band opbouwt met jouw klant gaat hij gewoon op zoek naar een nieuwe adviseur", aldus Michel Ligtlee, beleidsadviseur Vereniging Eigen Huis in deel...

Serie Actief Klantbeheer, deel 3: het belang van ‘Ken je klant’

Serie Actief Klantbeheer, deel 3: het belang van ‘Ken je klant’

"Geldverstrekkers zijn tegenwoordig erg actief als het gaat om het begrip ‘Know Your Customer’. Dit heeft alles te maken met de verantwoordelijkheid...

Klimaatrisico’s op de korte termijn beperkt voor financiële stabiliteit

Klimaatrisico’s op de korte termijn beperkt voor financiële stabiliteit

De directe klimaatrisico’s zijn voor de Nederlandse financiële sector op de korte termijn (de komende vijf jaar) beperkt. Aldus het CPB in zijn Risicorapportage...

Waarom spaarrente maar niet stijgt

Waarom spaarrente maar niet stijgt

Het rentepercentage dat momenteel over spaarrekeningen wordt vergoed, kruipt steeds dichter naar nul procent. Per half september bedraagt het gemiddelde nog maar...

Vooral bedrijven kwetsbaar bij stijgende rente

Vooral bedrijven kwetsbaar bij stijgende rente

Vooral voor niet-financiële bedrijven komt de schuldhoudbaarheid in gevaar bij stijgende rentes, aldus DNB. Huishoudens zijn beter bestand tegen een rentetoename,...

AFM: "We gaan binnenkort naar een hogere rente"

AFM: "We gaan binnenkort naar een hogere rente"

Be prepared, we gaan van een lagere naar een hogere rente. Aldus AFM-bestuurder Gerben Everts in zijn speech voor het Dufas Investment Management Forum. Everts:...

De Hypotheekshop: dalende trend rente lijkt doorbroken

De Hypotheekshop: dalende trend rente lijkt doorbroken

De dalende trend van de rente lijkt doorbroken, meent De Hypotheekshop. De adviesketen: "De economie in grote delen van de wereld draait goed. Dat kwam afgelopen...

De Hypotheekshop noteert stijging rente

De Hypotheekshop noteert stijging rente

De Hypotheekshop verwacht dat na Rabobank en Munt meer geldverstrekkers de rente verhogen. De Hypotheekshop: "Veel beleggers verwachten dat de Europese Centrale...

Aanhoudend lage rente risico voor sector

Aanhoudend lage rente risico voor sector

Een aanhoudend lage rente vormt één van de belangrijkste risico’s voor de Nederlandse financiële sector. Dit blijkt uit het Overzicht Financiële...

Triodos verlaagt rente bij internetsparen naar nul

Triodos verlaagt rente bij internetsparen naar nul

Triodos Bank verlaagt de rente bij internetsparen op 3 april naar nul procent.   Nu was die rente al niet hoog meer (0,10 procent) en in bepaalde gevallen...