Zelfstandige publiekrechtelijke zorgvuldigheidstoets door Kifid ongewenst

Olha Cherednychenko RUG

Het toepassen van een zelfstandige publiekrechtelijke zorgvuldigheidstoets door Kifid is niet bevorderlijk voor de materiële rechtvaardigheid tussen financiële dienstverleners en consumenten of kleinzakelijke ondernemers in individuele gevallen. Aldus een opinie geschreven in opdracht van Kifid.

Onderzoeksbureau SEO deed bij de meest recente Kifid-evaluatie in 2020 de aanbeveling ‘de toets aan het juridisch kader breder op te vatten door standaard te toetsen of een klant zorgvuldig is behandeld’.

Prof. dr. Cherednychenko (foto), hoogleraar Europees Privaatrecht en Rechtsvergelijking aan de Rijksuniversiteit Groningen, concludeert dat Kifid de publiekrechtelijke zorgvuldigheidstoets moet zien als onderdeel van de privaatrechtelijke zorgvuldigheidstoets. Het publiekrecht gaat over de verhouding tussen burgers en bedrijven; het richt zich niet op de individuele verhouding tussen een financiële dienstverlener en de klant. Daarnaast zou een zelfstandige publiekrechtelijke zorgvuldigheidstoets de rechtseenheid en rechtszekerheid niet ten goede komen. In tegenstelling tot het financieel toezichtrecht is het privaatrecht juist goed toegerust om het gebrek aan evenwicht tussen financiële dienstverleners en hun klanten het hoofd te bieden.”

Kifid gaat over de opinie in gesprek met de stakeholders waarmee zij regelmatig overlegt: vertegenwoordigers van consumentenorganisaties, financiële brancheorganisaties, toezichthouders en het ministerie van Financiën. Het is daarna aan Kifid om te bepalen hoe om te gaan met de aanbeveling de toets aan het juridisch kader breder op te vatten.

Geldend recht

Cherednychenko: “Uit de jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat financiële instellingen als professionele en bij uitstek deskundige financiële dienstverleners gehouden zijn tot een bijzondere zorgplicht jegens consumenten en MKB-ondernemers. Deze privaatrechtelijke open norm wordt onder meer ingekleurd door de publiekrechtelijke zorgplichten uit hoofde van de financiële toezichtregelgeving die hun oorsprong vinden in het privaatrecht. Naar geldend recht maakt de publiekrechtelijke zorgvuldigheidstoets dus deel uit van de privaatrechtelijke toets of een financiële instelling in strijd heeft gehandeld met de op haar in het privaatrecht rustende bijzondere zorgplicht en is niet op te vatten als een zelfstandige toets.

“Het invoeren van de zelfstandige publiekrechtelijke zorgvuldigheidstoets zou ertoe leiden dat Kifid de geschillen tussen private partijen niet langer primair overeenkomstig de daarvoor in de Nederlandse rechtsorde geldende regels van het privaatrecht zou beslechten. Zo’n koerswijziging ligt echter niet voor de hand. (…) De publiekrechtelijke zorgvuldigheidstoets moet dan ook door Kifid worden gezien als onderdeel van de privaatrechtelijke zorgvuldigheidstoets.”

“De oplossing van de door consumenten (tijdens de laatste evaluatie, red.) gesignaleerde problemen moet worden gezocht op procedureel vlak. Om ervoor te zorgen dat consumenten meer procedurele rechtvaardigheid bij de Geschillencommissie ervaren, zou meer gedaan kunnen worden om een inherente ongelijkheid tussen financiële dienstverleners en consumenten te compenseren in lijn met de desbetreffende aanbevelingen uit het SEO-rapport.”

Reactie toevoegen

 
Meer over
Struikelen over je eigen voeten is niet onrechtmatig

Struikelen over je eigen voeten is niet onrechtmatig

(Kifid-uitspraak GC 2024-0161) De Geschillencommissie overweegt dat een gedraging pas onrechtmatig is wanneer de mate van waarschijnlijkheid van schade zo groot...

Schending zorgplicht kost adviseur 20 mille

Schending zorgplicht kost adviseur 20 mille

(Kifid-uitspraak GC 2024-0152) De Geschillencommissie is van oordeel dat de adviseur bij het verzamelen van stukken voor de hypotheekaanvraag ten onrechte te veel...

Wens verzekeraar 'Vergeet ons niet' komt uit

Wens verzekeraar 'Vergeet ons niet' komt uit

(Kifid-uitspraak GC 2024-0145) Dat de verzekeraar de rechtsbijstandspolis toch verlengde, is zijn eigen schuld. De verzekering moet worden voortgezet. Aldus de Geschillencommissie,...

Kifid: alleen voorwaarden verstrekt via duurzame drager zijn rechtsgeldig

Kifid: alleen voorwaarden verstrekt via duurzame drager zijn rechtsgeldig

(Kifid- bindende uitspraak GC 2024-0125) Een verzekeraar (in dit geval Centraal Beheer) kan zich niet beroepen op een nieuwe voorwaarde in de verzekering als een...

Hypotheekadviseur deed onjuiste mededelingen

Hypotheekadviseur deed onjuiste mededelingen

(Kifid-uitspraak GC 2024-0141A) Naar aanleiding van adviezen en uitspraken van de adviseur ten aanzien van de hypothecaire geldlening heeft de consument een bod...

Schending zorgplicht kost ING 45 mille

Schending zorgplicht kost ING 45 mille

(Kifid-uitspraak GC 2023-0782B) Kifid laat ING 45.000 euro aan de consument vergoeden wegens schending van de zorgplicht als adviseur. Het is het eindoordeel in...

Vertraging bij aanvraag niet de schuld van hypotheekadviseur

Vertraging bij aanvraag niet de schuld van hypotheekadviseur

(Kifid-uitspraak GC 2024-0126) De consument heeft een hypothecaire geldlening aangevraagd voor een nieuwe woning. Haar echtgenoot heeft een onderneming die op dat...

Leren van Kifid-uitspraken Hypotheken VVP 1-2024

Leren van Kifid-uitspraken Hypotheken VVP 1-2024

(NVHP in Ken je vak! in VVP 1-2024) Kifid verwacht dat adviseur notities maakt DOSSIERVORMING - Wanneer er een discussie tussen een klant en een financieel...

Leren van Kifid-uitspraken VVP 1-2024

Leren van Kifid-uitspraken VVP 1-2024

(Uit Ken je vak! in VVP 1-2024) ‘mijnomgeving’ geen duurzame informatiedrager INFORMATIEVERSTREKKING – Kifid oordeelt geregeld dat informatie...

Hypotheekadviseur voerde onvoldoende regie

Hypotheekadviseur voerde onvoldoende regie

(Kifid-uitspraak GC 2024-0118) De consumenten hebben de adviseur ingeschakeld voor advies en bemiddeling inzake het oversluiten van hun bestaande hypothecaire geldlening....