Denkend aan advies zie ik kansen en bedreigingen

Jurjen Oosterbaan NIEUW 2018
(Jurjen Oosterbaan in VVP 3, 2023) De redactie van VVP gaat altijd uit van het goede van de mens. Dus wanneer zij kiezen voor het thema ‘De waarde van advies’ dan weet je waaraan de redactie denkt: voorbeelden en visies waaruit blijkt dat de mensen in de samenleving groot belang hebben bij deskundige en integere adviezen op financieel gebied. De vraag ‘wat is de waarde van advies?’, kan je ook anders benaderen.

Bijvoorbeeld vanuit het perspectief van een fabrikant van elektronica die het hart van hartpatiënten kan ondersteunen. Die fabrikant heeft er harde euro’s voor over wanneer cardiologen actief dat product adviseren. Zelfs aan patiënten die dit niet nodig hebben. Het ‘goede’ advies is kwetsbaar. Is het mogelijk om zonder dat iedereen meteen weer in de verdediging schiet, te kijken of wij dat advies weerbaarder kunnen maken? Dat is de essentie van deze bijdrage aan deze special van VVP.

Consolidatie door ICT

De consolidatie van financieel advieskantoren krijgt veel aandacht. Opvallend is dat een andere consolidatieslag die gelijktijdig binnen onze sector plaatsvindt minder in beeld lijkt te komen. Het gaat om de ICT-bedrijven die de backoffice, CRM en adviespakketten van de kantoren verzorgen. In korte tijd zijn veel van deze bedrijven met elkaar samengegaan. Het einde van deze ontwikkeling lijkt nog niet in zicht.

Bij consolidatie van financieel advieskantoren gaat het nog steeds om een beperkt aantal kantoren dat hiermee direct te maken krijgt. Kantoren die in alle vrijheid kiezen om onderdeel van deze consolidatie te worden. Bij de consolidatie van ICT-bedrijven ligt dit anders. Vrijwel alle, meer dan 6.000 advieskantoren, hebben of krijgen met deze consolidatie te maken. Deze advieskantoren hebben geen directe invloed op de vraag of en zo ja met welk andere ICT-leverancier ‘hun’ leverancier samengaat. Afhankelijk van de contractvoorwaarden kunnen deze kantoren hun samenwerking met hun ICT-leverancier beëindigen wanneer de uitkomst hen niet bevalt. Dat zal niet altijd kunnen. Bijvoorbeeld wanneer alleen de aandelen worden overgedragen. Maar ook wanneer opzegging wel mogelijk is zal gelden dat elke ondernemer het wisselen van het ICT systeem als ingrijpend ervaart.

De consolidatie binnen de ICT in onze sector is een logische ontwikkeling. Door consolidatie in de adviesmarkt daalt het aantal potentiële klanten voor ICT-bedrijven. De noodzakelijke investeringen om een ICTdienst veilig, innovatief en tegen beperkte kosten aan te bieden vereist een bepaalde schaal.

Gesteld dat het beeld zou worden dat er bijvoorbeeld uiteindelijk nog maar vier relevante aanbieders overblijven, betekent dit dan iets voor het advies? Dat ICT iets kan betekenen voor het advies was voor de beroepsgroep in 1975 aanleiding ANVA, Automatiseringssysteem Nederlandse Vereniging van Assurantieadviseurs en financieel dienstverleners, op te richten. De oprichting had geen economisch motief en was primair een reactie van de beroepsgroep op de introductie van een automatiseringssysteem door een aanbieder. Het gevoelen was dat ICT toegang geeft tot het advies. Advies geeft vervolgens toegang tot productie. Beheers je de ICT, dan kan je sturing geven aan het advies. De gedachte van de initiatiefnemers van ANVA was vervolgens dat wil je advies onafhankelijk houden, dan moet je ook de ICT onafhankelijk houden. De vraag is of in een markt waarin het aantal ICT-partijen snel consolideert er reden is om na te denken of de kaders voor kwalitatief goed en onafhankelijk advies voldoende gewaarborgd zijn wanneer er nog maar een zeer beperkt aantal partijen de ICT van financieel advieskantoren verzorgt.

Schaalvergroting

Wie het recent genomen besluit over de door de AFM aan een financiële onderneming opgelegde boete van 2,5 miljoen euro doorleest, krijgt een beeld van een grote onderneming met meer dan 100 miljoen euro omzet, waarin vanuit een intensieve onderlinge betrokkenheid de hoedanigheden van aanbieder, gevolmachtigde, bemiddelaar en adviseur nauw met elkaar verweven zijn geraakt. Een verwevenheid waarbij de waarde van het advies niet meer op alle momenten centraal lijkt te staan.

Het gaat mij hier niet om de onderneming in kwestie. Wel om de ontwikkeling waarbij een beperkt aantal zeer grote entiteiten ontstaat waardoor de verschillende hoedanigheden die wij binnen onze branche kennen, materieel bijvoorbeeld op het gebied van locatie van waaruit de werkzaamheden plaatsvinden, de bestuurders en de medewerkers die het werk uitvoeren, sterk verweven worden. Verschillende hoedanigheden die binnen onze sector juist bedoeld zijn om elkaar in het belang van de klant ‘in balans’ te houden en juist daarom ook gescheiden gehouden worden.

Door deze schaalgrootte wordt ook de fysieke afstand tussen de ‘mensen’ van de onderneming en de mens als ‘klant’ groter. Schaalvergroting en het ‘verdatariseren’ van klanten ligt op de loer. Schaalvergroting is een economisch gegeven. De praktijken die in het boetebesluit van de AFM worden behandeld, zijn, ieder op zich, mogelijk niet uniek voor dit specifieke bedrijf. Gegeven de zichtbare verwevenheid van hoedanigheden rechtvaardigt de ontwikkeling van schaalvergroting de vraag of er aanleiding is om nieuwe kaders te stellen, waardoor de waarde van advies zoals de redactie van VVP bedoelt ook voor de toekomst gewaarborgd blijft.

VVP Advies Award

Op 11 oktober aanstaande is het weer zover. Dankzij het verkennende werk van 36 bedrijfsgenoten die veel financieel advieskantoren in hun dagelijks werk zien (spotters) is er een lijst opgesteld van advieskantoren waar wij als sector trots op zijn. Uit een longlist van ruim 200 kantoren stelt de jury, in samenspraak met de spotters, een top 3 per categorie samen. Er zijn in totaal zeven categorieën: zes categorieën die meedingen naar de VVP Advies Award 2023 en de aparte categorie Starters. Vervolgens doet de jury onderzoek naar deze kantoren. Via een halve finale in september waaraan de winnaars van zes categorieën meedoen, leidt dit tot drie finalisten en dit zijn volgens de winnaars van de Advies Award 2023. Vervolgens bepalen de online kijkers wie de publieksprijs krijgt. Sinds 2019 vindt dit evenement plaats. Aanbieders werken graag mee en kantoren zijn terecht alleen al trots op een plaats bij de 21 genomineerde kantoren. Een mooi en waardevol initiatief waarbij de waarde van het advies centraal staat.

Je voelt als lezer waarschijnlijk dat er na zo een inleiding (die welgemeend is) een maar aankomt. Inderdaad die komt er.

Als de spotters hun werk goed hebben gedaan, dan zijn de 21 geselecteerde kantoren het neusje van de zalm binnen onze sector. Van elk kantoor op deze lijst moeten wij als sector iets kunnen leren. Van de uiteindelijke winnaar heel veel. Maar ook van nummer 21 veel. Want achter nummer 21 zijn er nog meer dan 6.000 collega’s die deze erelijst niet gehaald hebben. Het initiatief bestaat sinds 2019. Dit jaar vindt dus het lustrum plaats. Over de duim gerekend hebben wij het dan over ruim 100 kantoren waarvan wij veel kunnen leren. Ik heb gezocht. VVP is primair uitgever. Uitgevers geven boeken en tijdschriften uit. Je zou toch verwachten dat er een fantastisch werk is te maken met voorbeelden en tips hoe deze kantoren ‘het’ doen. Ik heb dat boek niet kunnen ontdekken en vrees dat het nog niet bestaat.

Dat is jammer. Het initiatief is mooi. Maar het zou zoveel mooier zijn wanneer de vele onderscheidende dingen die deze kantoren doen ook per thema en branche bij elkaar worden gebracht zodat wij als branche met elkaar een stap verder kunnen zetten op het pad van de waarde van advies. Wellicht een idee voor een jubileumuitgave in dit jubileumjaar van de VVP Advies Award?

Reactie toevoegen

 
De waarde van vertrouwen

De waarde van vertrouwen

Consumenten worden gedwongen meer eigen verantwoordelijkheid te nemen voor hun financiële toekomst. Veel consumenten hebben dit nooit geleerd en kunnen dit...

Geef de mens de ruimte

Geef de mens de ruimte

"Verzekeringen is mensenwerk. Laat dat zo blijven. Ook in 2018!" Dit bepleit Jurjen Oosterbaan Martinius van Bureau DFO in een blog op het New Financial Forum. Oosterbaan...

Gratis advies

Gratis advies

Ik vermoed dat een aantal lezers bij het lezen van deze titel al beginnen te hyperventileren: Advies is niet gratis! U heeft ongelijk. Wacht nog even met reageren...

Gratis advies bestaat wel!

Gratis advies bestaat wel!

"Ik vermoed dat een aantal lezers bij het lezen van deze titel al beginnen te hyperventileren: advies is niet gratis! U heeft ongelijk. Wacht nog even met reageren...

"Opmerking Consumentenbond was onder haar niveau"

"Opmerking Consumentenbond was onder haar niveau"

Jurjen Oosterbaan, directeur Bureau DFO, haalt op Impact-TV hard uit naar de Consumentenbond. Aanleiding vormt de recente bewering van de bond dat banken klanten...

Veel potentie bij bereidheid tot vernieuwing

Veel potentie bij bereidheid tot vernieuwing

Financieel adviseurs maken gebruik van diverse dienstverleners. Denk aan softwareleveranciers, service providers en opleiders. Deze toeleveranciers worden geschaard...

Koper assurantieportefeuille zoekt rendement

Koper assurantieportefeuille zoekt rendement

Uit onderzoek van Bureau DFO onder financieel adviseurs blijkt dat de belangstelling voor assurantieportefeuilles nog altijd groot is. Ook de waarde die de markt...

"We maken de sector saai door er te weinig over te praten"

"We maken de sector saai door er te weinig over te praten"

De sector is niet saai. We maken het saai door er niet over te praten, aldus Jurjen Oosterbaan van Bureau DFO. "Het dienend zijn aan de samenleving vraagt om...

Spiegel van de samenleving

Spiegel van de samenleving

De sector is niet saai. We maken het saai door er niet over te praten, betoogt Jurjen Oosterbaan in zijn recente blog op het New Financial Forum. De blog op het...

"Beste financiële software van Adviesbox, Klik & Sluit en Online pro"

"Beste financiële software van Adviesbox, Klik & Sluit en Online pro"

De financiële software van Adviesbox, Klik & Sluit en Online Pro worden het hoogst gewaardeerd door het intermediair, zo blijkt uit het onderzoeksrapport...