Een ezel stoot zich in het gemeen…

Al sinds 1993 doet moneyview onderzoek naar financiële (retail)producten en probeert ze die producten vergelijkbaar en transparant te maken. In die 23 jaar zijn er wat dit betreft grote stappen voorwaarts gemaakt. Sinds een jaar richten we ons vizier ook op de pensioenfondsen, onder de noemer van The Pension Rating Agency (TPRA). Het is alsof je twintig jaar terug in de tijd gaat, waarbij de parallellen verbluffend zijn. Daarvan hier een voorbeeld.

Zoals bekend verkeren veel pensioenfondsen in financieel zwaar weer. Door historisch lage rentestanden moeten de pensioenfondsen nu meer geld aanhouden om hun verplichtingen te kunnen dekken en is de dekkingsgraad van de meeste fondsen de afgelopen jaren flink onderuit gegaan. De definitie van de dekkingsgraad is nu echter gewijzigd en vanaf dit jaar worden opeens potjes meegenomen in de dekkingsgraad die hier niet thuishoren. Vooral met de voorziening voor risico deelnemers – de zogenoemde (beschikbare) premieregeling – wordt een oneerlijke truc uitgevoerd door deze in de dekkingsgraad op te nemen.

De premieregeling bij pensioenfondsen werkt doorgaans namelijk zo: een deelnemer kan (meer) pensioen bijsparen via een aparte optie voor deelnemers die met extra spaarcentjes wel wat meer risico willen lopen in de hoop op een hoger rendement. Het pensioenfonds fungeert hier als een beleggingsfonds. De deelnemer koopt geen vaste pensioenaanspraken in, maar hoopt dat het fonds dit geld goed belegt opdat het ingelegde vermogen meer waard wordt. In deze regeling geeft het fonds geen garanties. Het overige vermogen van het fonds wordt niet aangewend om dit extra pensioen op peil te houden, mochten de beleggingen verlies lijden. Daar staat tegenover dat het bijgespaarde vermogen ook niet wordt aangewend om in financieel noodweer de verplichte voorzieningen uit de uitkeringsregeling voor risico fonds te financieren, die vaak het leeuwendeel uitmaken van de voorzieningen die fondsen op hun balans hebben staan. Tenminste, zo werkte het altijd.

Nu worden ineens schijnbaar de schotten tussen deze potjes weggenomen. Dat kan twee dingen betekenen. Ofwel de dekking van de pensioenverplichtingen wordt kunstmatig en verkeerd gepresenteerd óf het vermogen in de premieregeling kan vanaf nu – tegen alle bestaande afspraken in – toch wél worden aangewend om de pensioenen uit de uitkeringsregeling te financieren.

Dit laatste is nauwelijks voorstelbaar. Het zou immers betekenen dat de bijspaarders wél de lasten krijgen van de collectiviteit, terwijl zij er nooit de lusten van kregen. Een dergelijke vorm van oplichting wordt vast niet gepikt door de bijspaarders. Deelnemers aan de premieregeling kunnen wellicht overgehaald worden om hun bijspaarpotje beschikbaar te stellen als hun pensioenaanspraken in de uitkeringsregeling (die zij vrijwel altijd ook hebben) daardoor niet gekort hoeven te worden. Maar de effectiviteit van een dergelijke noodgreep is zeer twijfelachtig. Bovendien wordt van deze deelnemers dan meer gevraagd (namelijk: dubbel risico) dan van alle anderen, ten bate van de gehele collectiviteit. Dat is op zijn minst een hele ‘bijzondere’ vorm van solidariteit…

Wat blijft er dan over? Dat dit een oneigenlijke rekenkundige manier is om de dekkingsgraad van fondsen dichter bij de 100 te brengen. Voor noodlijdende fondsen betekent dit dat onvermijdelijke kortingen misschien nog iets langer kunnen worden uitgesteld, met risico op meer financiële averij voor het fonds. En voor vele andere fondsen waarbij de dekkingsgraad nog steeds (ruim) boven de 100 ligt, betekent het dat de kans op indexeren de komende jaren onterecht weer iets kleiner is geworden.

We kennen intussen allemaal de verhalen over verzekeraars die hun beloftes niet na zijn gekomen, wat tot een enorme vertrouwensbreuk heeft geleid. Het zou een kleine ramp zijn als onze pensioenfondsen hetzelfde onzalige pad inslaan. Fondsbestuurders maar vooral de politiek staan derhalve voor de schone taak zich niet twee maal aan dezelfde steen te stoten.

‘Fondsen gedwongen om op een oneigenlijke manier de dekkingsgraad dichter bij de 100 te brengen’

Reacties op deze column zijn welkom op support@moneyview.nl

Reactie toevoegen

 
Editie
Meer over
MoneyView: keuzeopties AO-criteria nemen af

MoneyView: keuzeopties AO-criteria nemen af

Gangbare arbeid als criterium voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen is van de markt verdwenen, zo blijkt uit onderzoek door MoneyView. Bij gangbare arbeid geldt...

Oud en nieuw

Oud en nieuw

(Martin Koot, MoneyView, in VVP 06-2022) MoneyView en ik vieren in 2023 allebei ons dertigjarig jubileum. Deze mijlpaal maakt dat ik, bij wijze van uitzondering,...

Stijging spaarrentetarief zet door in 2023

Stijging spaarrentetarief zet door in 2023

"Voor het eerst in jaren zien we een stijgende lijn van het gemiddelde spaarrentetarief bij dagelijks opvraagbare spaarrekeningen (DOS). Hoewel de gemiddelde spaarrente...

ORV-premie in 20 jaar gemiddeld 65 procent goedkoper geworden

ORV-premie in 20 jaar gemiddeld 65 procent goedkoper geworden

Zowel de hoogste als de laagste ORV-premie zijn meer dan zestien procent lager dan een jaar eerder. De gemiddelde premie is in een jaar tijd met meer dan acht procent...

Claimen (kleine) schade aan motorfiets onvoordelig

Claimen (kleine) schade aan motorfiets onvoordelig

Zeker bij relatief kleine schades aan de motorfiets kan het aan te bevelen zijn om níet te claimen. Dat stelt MoneyView in haar Special Item Tweewielerverzekeringen....

Impliciete uitsluiting

Impliciete uitsluiting

(Martin Koot, MoneyView, in VVP 5) Met de regelmaat van de klok buigen verzekeraars zich over de vraag of, dan wel hoe ze hun premies beter kunnen afstellen op...

Verzekeringslijfrentes verslaan banksparen

Verzekeringslijfrentes verslaan banksparen

In een jaar tijd is het marktbeeld voor uitkerende lijfrentes volledig omgeslagen ten gunste van de verzekerde varianten, zo blijkt uit onderzoek door MoneyView....

Rendement op vertrouwen of vertrouwen op rendement?

Rendement op vertrouwen of vertrouwen op rendement?

(Pepijn van Kleef, MoneyView, in VVP 4-2022) Naar aanleiding van een presentatie die wij moesten geven op het mede door VVP georganiseerde VIPIinnovatie Congres...

Florius krijgt weer maximaal aantal sterren van MoneyView

Florius krijgt weer maximaal aantal sterren van MoneyView

Florius heeft voor het vijfde jaar op rij de maximale score van MoneyView gekregen voor haar Profijt twaalf Hypotheek. Dit product scoort ook nu weer voor alle drie...

Spaarrentes schieten omhoog

Spaarrentes schieten omhoog

Momenteel ligt de gemiddelde rentevergoeding op een dagelijks opvraagbare spaarrekening (DOS) bij een saldo van 10.000 net boven 0,20 procent. Daarmee ligt de gemiddelde...