Zekerheid zzp’er moet beter geregeld

Walter Lammerse

De miljoenennota 2019 was nog niet koud gepubliceerd of Walter Lammerse -beleidsadviseur sociale zekerheid bij Avéro Achmea-boog zich erover. Hij analyseerde de impact ervan voor Avéro Achmea, voor werkgevers, werknemers, zelfstandigen én voor adviseurs. Daags erna hield hij een betoog tijdens het VVP Event Inkomen.

VVP sprak hem over die impact; een gesprek specifiek over zzp’ers, het belang van goede verzekeringen voor deze groep en de rol die de overheid en de adviseur daarbij kunnen spelen. Eerst enkele belangrijke passages uit de begroting van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: “Rechten en zekerheden op de arbeidsmarkt zijn ongelijk verdeeld (..) Een zelfstandige kan zich bij een gelijk netto-inkomen goedkoper aanbieden dan werknemers door fiscale voordelen, zoals de zelfstandigenaftrek en de mkb-winstvrijstelling. Veel zelfstandigen hebben er bewust voor gekozen om te gaan ondernemen en leveren een belangrijke bijdrage aan de samenleving en de economie. Het zzp-schap moet echter wel goed geregeld worden. Het is niet de bedoeling dat mensen zich gedwongen voelen om als zzp’er te werken tegen lage tarieven of dat er oneerlijke concurrentie ontstaat tussen werkenden.”

En: “Daarnaast is het belangrijk dat zzp’ers zich kunnen verzekeren tegen bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid en daar een bewuste keuze over maken. Het kabinet is daarom met verzekeraars in gesprek om een beter verzekeringsaanbod te bevorderen. Zeker nu de arbeidsmarkt zo ingrijpend veranderd is, kunnen velen niet terugvallen op collectieve regelingen, en dat moet anders.”

Teleurstellend

Wij focussen ons op deze punten, want Avéro ziet hierin, vanuit haar maatschappelijke rol, een belangrijke taak voor zich weggelegd. Lammerse: “Het gaat buitengewoon goed met Nederland, dat ademt de hele sfeer van de miljoenennota uit, veel mensen profiteren daarvan. Anderzijds zijn er ook die buiten de boot vallen. We hebben een kleine miljoen mensen die arbeidsongeschikt zijn, nog eens 450 duizend mensen in de bijstand, 350 duizend werklozen en 250 duizend Wajonggerechtigden. Mensen die niet of deels kunnen participeren, maar die wel hard nodig zijn. Het kabinet is, via Actieplan Perspectief, in gesprek met werkgevers, werknemers, gemeenten, UWV en onderwijs om een geharmoniseerd regionaal pakket van instrumenten en voorzieningen te ontwikkelen voor deze populatie met een afstand tot de arbeidsmarkt. Concreter wordt het op dit moment niet, dat vind ik teleurstellend. Dat geldt ook voor de loondoorbetalingsperiode bij ziekte en het inkorten van de WGA-risicoperiode voor werkgevers. Ten opzichte van het Regeerakkoord zien we daar een soort van terugtrekkende beweging ontstaan.

“Dan heeft van de circa 1,2 miljoen zzp’ers in dit land slechts een derde een fatsoenlijke regeling voor arbeidsongeschiktheid getroffen, dat is ook een groot aandachtspunt. Daar zou dit kabinet echt iets aan moeten doen, mede gezien in het licht van de economische hoogconjunctuur. Los van het feit dat je de ondernemer alle vrijheid moet geven, kan het niet zo zijn dat hij bij arbeidsongeschiktheid terug moet vallen op de bijstand, met alle gevolgen van dien. Dat zou niet mogen in dit land, daar zou beleid op moeten worden gemaakt, maar dat staat niet in de Prinsjesdagstukken. Wij maken ons daar, vanuit onze rol, sterk voor.”

Zelfstandigenaftrek aanwenden

Een duidelijk standpunt, maar veel zzp’ers zijn dit toch niet uit vrije wil en moeten concurreren met lage tarieven? Aan het eind van de maand moet er ruimte zijn voor een pensioen of AOV. Hoe kijken jullie daar tegenaan? Lammerse: “Die tijd is eigenlijk wel voorbij, twee op de vijf werkgevers heeft problemen om mensen te vinden, dus voor veel zzp’ers gelden goede tarieven. Daarnaast lopen de fiscale faciliteiten van werknemers en zzp’ers uiteen. Voor vaste werknemers gelden ook allerlei verplichtingen, terwijl de zelfstandige bijvoorbeeld de zelfstandigenaftrek die hij geniet, zóu kunnen aanwenden om een AOV en pensioen te regelen. Maar dat gebeurt eigenlijk nauwelijks. Daardoor kunnen zzp’ers concurreren met werknemers op basis van een fiscaal regime. Beide ontwikkelingen vind ik zeer zorgelijk.”

Fiscaal sturen

Het probleem is duidelijk, waar ligt de oplossing? Lammerse: “Je zou de zelfstandigenaftrek afhankelijk kunnen maken van het hebben van goede regelingen, daar is die aftrek namelijk voor bedoeld. Dat kan gewoon via de belastingdienst worden geregeld. En, een arbeidsongeschiktheidsregeling hoeft ook niet duur te zijn. De zzp’er kan bijvoorbeeld kiezen voor een wachttijd van een jaar, of voor het criterium passende arbeid in plaats van beroepsarbeidsongeschiktheid, zoals bij vaste werknemers ook gebruikelijk is. Waar het vooral om gaat is dat de zelfstandige in ieder geval íets regelt. Zet daarvoor bijvoorbeeld de fiscale ruimte in, om de zelfstandige meer te sturen erover na de denken en er iets mee te doen. Die voorwaarde kan de overheid creëren.”

Walter Lammerse: ‘Je zou de zelfstandigenaftrek afhankelijk kunnen maken van het hebben van goede regelingen’

Dat klinkt als preken voor eigen parochie, jullie bieden immers die producten aan. Lammerse: “Dat lijkt zo, maar wij vinden het echt belangrijk dat alle zelfstandigen hun zaken goed regelen. Zeker die zzp’er die in een schijnzelfstandigheid werken, maar niet de zekerheid hebben die vaste werknemers wel hebben. Daar zit veel ongelijkheid.”

Adviseur moet bewust maken

Klinkt logisch, maar voor veel zelfstandigen is dit onbekend terrein, bovendien denken ze dat het veel geld kost. Hoe krijg je hen zo ver daar eens goed over na te denken? “Daar ligt een belangrijke rol voor adviseurs. Die moet de ondernemer bewust maken en helpen de juiste keuzes te maken. Dat hoeft geen maximale dekking te zijn. Om dit te stimuleren zouden de kosten van het adviesgesprek ook fiscaal aftrekbaar moeten zijn. We kennen nu een transparant model, geen provisie, de advieskosten zijn inzichtelijk, maar die kunnen een drempel opwerpen.”

Terug naar de adviseur, hoe bereikt hij al die zelfstandigen met dit verhaal en wat zou hij kunnen doen? Lammerse: “De adviseur kan zich in deze complexe markt gaan specialiseren als inkomensspecialist. Met bijbehorend netwerk en vakkennis. Zoek vooral de samenwerking met accountants of de administrateur van de zzp’er. Zorg voor maatadvies om betaalbaarheid en verzekeringsdekking in de pas te laten lopen. Spreek de klant niet alleen als er iets verandert in wet-en regelgeving, maar blijf continue proactief in gesprek.”

Reactie toevoegen

 
Editie
Meer over
Leiderschap in de  nieuwe financiële  wereld

Leiderschap in de nieuwe financiële wereld

De financiële sector is al jaren in transformatie. Of het nu van binnenuit komt of van buitenaf wordt opgelegd, iedereen is overtuigd dat de nieuwe financiële...

Leiderschap

Leiderschap

Leiderschap kent vele vormen en gedaanten. Voor de een is een leider een visionair, een aanjager, een doener, iemand die het goede voorbeeld geeft. Voor een ander...

Samen werken met  focus op mens en resultaat

Samen werken met focus op mens en resultaat

“Een leider geeft kaders aan en zorgt binnen die kaders voor dialoog en cocreatie met een focus op mens en resultaat.” Dat is de visie van Wendy van...

‘Loslaten is de hoop opgeven op een beter verleden’

‘Loslaten is de hoop opgeven op een beter verleden’

“Je kunt pas verder wanneer je niet het verleden maar het heden als uitgangspositie neemt voor de toekomst”, aldus auteur, inspirator en spreker Jaap...

Leiderschap vereist richtingsbesef en moed

Leiderschap vereist richtingsbesef en moed

“We gaan niet meer bereiken door nog meer te managen. Leiderschap is gevraagd. En leiderschap is niet hetzelfde als management.” Aldus leiderschapstrainer...

Initiatiefgroep Volmachtbeloning heft zichzelf op: volmachtbeloningsmodel niet haalbaar

Initiatiefgroep Volmachtbeloning heft zichzelf op: volmachtbeloningsmodel niet haalbaar

De initiatiefgroep Volmachtbeloning heeft zichzelf opgeheven. Er is een uitontwikkeld beloningsmodel, maar invoering ervan vindt niet plaats. Volgens de initiatiefgroep,...

Leiderschapslessen uit Rotterdam

Leiderschapslessen uit Rotterdam

“Een leider geeft kaders aan en zorgt binnen die kaders voor dialoog en co-creatie met een focus op mens en resultaat.” Dat is de visie van Wendy van...

Samenwerking Avéro Achmea en Universiteit Twente

Samenwerking Avéro Achmea en Universiteit Twente

Avéro Achmea en Universiteit Twente bieden vanaf mei 2016 de premaster Risicomanagement aan voor ervaren adviseurs die zich willen ontwikkelen tot risicomanager....

Avéro Achmea kiest voor thema Leiderschap

Avéro Achmea kiest voor thema Leiderschap

Avéro Achmea kiest dit jaar voor het thema Leiderschap. Op 25 mei 2016 vindt in dit kader het symposium De Waarde van Advies plaats. Het is het vierde achtereenvolgende...

"adviesmarkt verzuimt nieuwe klanten aan te trekken"

"adviesmarkt verzuimt nieuwe klanten aan te trekken"

“Volgens mij verzuimt de hele markt in het verkrijgen van nieuwe klanten om de krimp op te vangen”, aldus Tom van der Geer (VKG) tijdens een rondetafelfsessie...