Van kolen tot chocolade
Eind maart brak er een heuse biedingenstrijd uit op de kolencentrale van Nuon aan de Hemweg te Amsterdam. Als eerste bood duurzame energie-marktplaats Vandebron één miljoen euro en zette hiervoor de slogan: ‘Wij willen #hemweg’ in. Volgens Vandebron kan Nuon het geld gebruiken voor een goede regeling voor de medewerkers van de centrale. “De kolencentrale aan de ring van Amsterdam is van de vijf actieve centrales, de oudste en meest vervuilende van Nederland. Jaarlijks stoot de kolencentrale 4,5 megaton aan CO2 uit, wat gelijk staat aan de uitstoot van 1,3 miljoen auto’s. Hiermee zorgt de centrale voor een verslechtering van de Amsterdamse luchtkwaliteit, die regel-matig beneden de Europese norm valt”, aldus Vandebron.
Nuon maakte in decem-ber 2016 bekend de centrale alleen te willen sluiten op kosten van de overheid. “Mocht de overheid niet meebeta-len, dan is de kans groot dat de kolencentrale wordt verkocht aan een partij die door kan blij-ven stoken tot 2034.
Maar op dit moment gebeurt er nog helemaal niets. De kolencentrale zorgt voor sterke vervuiling van de stad, de lucht en de natuur. Bovendien is zo’n rokende pijp geen gezicht. Alle partijen, ook consumenten, willen dat de centrale sluit. Daarom nemen wij het initiatief de centrale dit jaar nog te sluiten”, aldus Aart van Veller, mede-oprichter van Vandebron.
Vandebron kreeg snel bijval van de gemeente. De gemeente heeft het bod verdubbeld waardoor Nuon om tafel wil. Wethouder Abdeluheb Choho van D66 reageerde op Facebook: “Het drastisch terugbrengen van de CO2-uit-stoot en andere luchtvervuiling is goed voor het klimaat en de gezond
heid van Amsterdammers. Ook ik ben daarom altijd voorstander geweest van het sluiten van de kolencentrale, met oog voor de belangen van de werknemers van de centrale. Daarom wil ik het bod van Vandebron matchen, en ook een miljoen euro vrijmaken om bij te dragen aan de sluiting. Een voorstel over de dekking hiervan en de voorwaarden zal ik voorleggen aan de gemeenteraad. Bovendien doe ik een oproep aan de rijksoverheid om hun verantwoordelijkheid te nemen, want doortastend klimaatbeleid en gezonde lucht is in het belang van iedereen.”
Ook Triodos Bank en stichting Doen meldden zich met financiële ondersteuning waarmee de kolen-centrale kon worden opgekocht én gesloten. Chocoladeproducent Tony’s Chocolonely had al wel een nieuwe bestemming voor ogen en meldde zich eveneens met een bedrag van 1 miljoen euro. “We hebben namelijk een hele mooie bestemming voor de plek: een chocoladefabriek.”
Steeds vaker zetten bedrijven en personen middelen in om een bijdrage te leveren aan
een gezondere wereld. Daarbij staat niet het eigenbelang centraal, maar het algemene belang. De groene revolutie bij Shell is hier een voorbeeld van. Ook deze actie van Vandebron en Tony’s Chocolonely, twee bedrijven die zijn opgericht om de wereld beter te maken en daar zeer succesvol in zijn, laten zien dat de invloed van betekenisvolle bedrijven toeneemt.
Nuon geeft zich overigens niet snel gewonnen en claimt dat de kolencentrale maar liefst 250 miljoen euro waard is. Daarbij gaat Nuon ervan uit de centrale tot 2034 open zou blijven, dat er geen kolenbelastingen komt en dat de energie- en kolenmarkt niet instort. Hoogst onzekere aannames.
Hoe dan ook, het voorbeeld is wellicht inspirerend voor de financiële sector.
Natuurlijk zijn veel verzekeraars en banken bezig om hun eigen kantoren duurzamer te maken. De invloed van de sector kan veel verder gaan.
Natuurlijk hebben verzekeraars en banken een keuze als het gaat om fatsoenlijke investeren en beleggen of niet. Een volgende keuze is: hoever ga je hierin? Vind je dat je al goed bezig bent als je niet meer investeert in clusterbommen of wil je alleen nog investeren in ondernemingen en bedrijven die van betekenis zijn voor de wereld? Is het niet vreemd dat Triodos Bank en ASN Bank nog worden weggezet als kleine banken voor de happy few met uitgangspunten die door de grote banken als onrealistisch worden bestempeld? Terwijl de invloed van de grootbanken of verzekeraars juist veel verder kan reiken.
Maak als financiële sector veel meer duidelijk dat je daadwerkelijk wilt bijdragen aan duurzaamheid en een circulaire economie. Niet alleen in de marge (alle grote financiële instellingen doen immers al heel veel op het gebied van duurzaamheid), maar veel meer als speerpunt in je bedrijfsvoering. De missie van Triodos is bijvoorbeeld om het geld van hun klanten te laten werken aan positieve maatschappelijke, ecologische en culturele veranderingen met als doel: een bijdrage leveren aan een samenleving waarin de levenskwaliteit wordt bevorderd en menselijke waardigheid centraal staat. Gezien alle uitdagingen waar we in deze wereld voor staan, zou het van realisme getuigen als alle financiële instellingen hun daden en gedragingen aan deze missie zouden spiegelen. En ja, dat heeft verregaande consequenties op alle vlakken. Want wat is het alternatief? Dat we afwachten tot we in de ogen van de samenleving zijn verworden tot een oude kolencentrale waar nieuwlichters op bieden om van de puinhopen nog iets bruikbaars te maken.