"Invoering zorgplicht meest maatgevende verandering"

Merel en Docters

"De invoering van de zorgplicht is wat mij betreft de meest maatgevende verandering in de verhouding tussen producent en consument." Aldus voormalig AFM-voorzitter Arthur Docters van Leeuwen in het interview dat de huidige AFM-voorzitter Merel van Vroonhoven met hem deed wegens het 15-jarige bestaan van de toezichthouder.

Docters van Leeuwen: "We kregen een verzoekje van David Wright, de directeur van de Europese Commissie: ‘kunnen jullie niet iets voor de consument doen’? Dat was helemaal niet zo vanzelfsprekend en stuitte aanvankelijk op nogal wat weerstand in de Europese Commissie. Maar ik vond het belangrijk, dus ik heb het aangepakt. Dat werd de zorgplicht; de eis dat financiële dienstverleners in het belang van hun klanten handelen. De invoering daarvan in 2004 is wat mij betreft de meest maatgevende verandering in de verhouding tussen producent en consument. De financiële bijsluiter is daar een voorloper van. Ik vond dat die er moest komen. Vanwege de buitengewoon simpele gedachte dat op een potje jam ook staat wat erin zit. Het moest gewoon duidelijk zijn wat er in dat financiële product zit. Want mensen wisten dat vaak helemaal niet. Uit onderzoek bleek dat een derde van de mensen niet in staat is om uit te zoeken hoe zo’n gemengd financieel product werkt. Ook een derde is te goed van vertrouwen - ‘hij had zo’n keurige snor’ - en laat zich iets aansmeren zonder zich erin te verdiepen. De rest redt zich prima. Het is dus goed dat de zorgplicht er is. Alle rechtszaken die we nu zien rond de woekerpolissen baseren zich op het begrip zorgplicht. En tot grote schrik van de industrie breidt zich dat nog steeds verder uit.”

Wrakke wetgeving

Docters van Leeuwen verder: "Wij hadden iedere dinsdagochtend overleg over de belangrijke toezichtzaken. Met de medewerkers zelf, dus niet met het management dat ertussen zat. ‘Nee, jij doet het onderzoek, dus jij vertelt’. En dan namen wij als bestuur de beslissingen over het toezicht. Dat was echt een ritueel, waarbij ik vaak als advocaat van de duivel optrad. Als toezichthouder moet je ongelooflijk rechtlijnig zijn, de feiten zijn heilig. De eerste vraag was dan ook altijd: ‘wat is er precies gebeurd?’ Een moeilijke vraag vaak, want dat was niet altijd even duidelijk. De medewerker mocht niet zeggen ‘volgens mij’ of ‘ik weet het niet precies’. Hij of zij mocht alleen maar zeggen ‘het zit zus en zo’. Kon hij dat niet, dan kwam hij over een week maar terug, als hij het wel zeker wist. De tweede vraag was: ‘waar staat dat dat niet mag’? Ook geen makkelijke vraag met die wrakke wetgeving van toen. De derde vraag was: ‘waarom moeten we ingrijpen?’ Het moet allemaal glashelder zijn, want als er bij de rechter over geknokt wordt, moet iedereen in de rechtszaal kunnen begrijpen waar het over gaat. Ook de journalist, en uiteindelijk het publiek.”

 

Docters van Leeuwen leidde de AFM (voorheen STE) van 1998 tot 2007.

 

 

 

 

Reactie toevoegen

 
AFM en DNB schetsen uitgangspunten toezicht op AI

AFM en DNB schetsen uitgangspunten toezicht op AI

In een dinsdag verschenen rapport schetsen AFM en DNB uitgangs- en aandachtspunten te voor het vormgeven van het toezicht op artificiële intelligentie (AI)....

AI specifiek toezichtsthema DNB in 2024

AI specifiek toezichtsthema DNB in 2024

DNB betrekt in 2024 vier specifieke thema’s sectorbreed in het toezicht op verzekeraars: Duurzaamheid in Toezicht Verzekeraars, Hypotheken & Vastgoed Verzekeraars,...

DNB integreert duurzaamheidsrisico's verder in toezicht verzekeraars

DNB integreert duurzaamheidsrisico's verder in toezicht verzekeraars

DNB zal de duurzaamheidrisico’s bij verzekeraars (en pensioenfondsen) verder integreren in het toezicht. Aldus de toezichthouder in 'Toezicht in Beeld 2023'....

Verbond niet blij met consultatie DNB

Verbond niet blij met consultatie DNB

Amper een half jaar nadat verzekeraars moeten voldoen aan het DNB-beleid over de onafhankelijkheid van raad van commissarissen, wordt dit beleid alweer herzien....

Datagedreven toezicht versus dataminimalisatie

Datagedreven toezicht versus dataminimalisatie

Minister Kaag ziet vooralsnog geen privacyproblemen bij de intensivering van het datagedreven toezicht door AFM en DNB. Dat antwoordt zij op vragen van de vaste...

"AFM en DNB voldoende duidelijk over ontwikkeling toezichtkosten"

"AFM en DNB voldoende duidelijk over ontwikkeling toezichtkosten"

Minister Kaag meent dat AFM en DNB hun kostenontwikkeling voldoende duidelijk maken. “Aanvullende maatregelen acht ik op dit moment niet nodig”, aldus...

Digitalisering financiële diensten blijft speerpunt DNB-toezicht

Digitalisering financiële diensten blijft speerpunt DNB-toezicht

DNB zal instellingen in 2022 blijven uitdagen op hun strategie en de houdbaarheid van hun bedrijfsmodel, gegeven de digitalisering van financiële diensten....

Chris de Bruin:  "AFM zoekt spijkers op laag water"

Chris de Bruin: "AFM zoekt spijkers op laag water"

"De conclusie is dus dat de overheid kennelijk de ruimte heeft je onrecht aan te doen zonder dat je er iets tegen kunt ondernemen.” Aldus financieel adviseur...

De Brandaris van het financiële systeem?

De Brandaris van het financiële systeem?

DNB-directeur Frank Elderson omschreef vrijdag op Springtij Terschelling DNB als “de Brandaris van het financiële systeem”. Maar er ging ooit een...

AFM hervat uitvragen bij financiële ondernemingen per 1 juni

AFM hervat uitvragen bij financiële ondernemingen per 1 juni

De AFM hervat de uitvraag van gegevens bij financiële ondernemingen per 1 juni. "We herstarten eveneens zogeheten onderzoeken ter plaatse wanneer dat, alles...