Investeren in de kracht van Nederland

Arnoud Boot

Dit najaar publiceerde de WRR het baanbrekende rapport ‘Samenleving en financiële sector in evenwicht’. Het accent ligt niet op de zoveelste maatregelen om de financiële sector ‘terug in het hok’ te krijgen, maar op aanbevelingen voor de reële economie. “Investeren in de kracht van Nederland is de opdracht waar we voor staan. Op alle sociaaleconomische terreinen is er een wereld te winnen”, zegt Arnoud Boot, de hoofdauteur van het WRR-rapport in een interview met VVP.

Zijn eerste reactie toen de WRR hem drie jaar geleden benaderde om raadslid te worden was ‘liever niet’. De hoogleraar Corporate Finance en Financiële Markten aan de UvA was op dat moment al Kroonlid voor de SER, voorzitter van de Bankraad DNB, lid van de commissie Kapitaalmarkt van AFM en hij had nog ruim twintig andere nevenfuncties. “Er is één ding dat geschreven moet worden: een studie over het maatschappelijk perspectief van de financiële sector”, vertelde Boot de onderzoekers aan het Buitenhof. “We hebben het idee dat de sector zelf een probleem is. Dat is best mogelijk maar de meeste problemen komen voort uit de samenleving. De WRR heeft geloofwaardigheid op het gebied van de samenleving. Het was zinvol om het rapport in de context van de WRR te schrijven.”


Timing kan niet beter
Bij de keuze van zijn onderzoeksthema’s houdt Boot bewust rekening met timing en opportuniteit. “Ik vraag me altijd eerst af of er in de politieke verhoudingen van dat moment wel openingen zijn om iets te doen met de analyse of visie die ik lanceer”, zei hij in een eerder interview.Boot realiseerde zich dat het formuleren van ‘maatregel 158 tegen de financiële sector’ niet zo heel zinvol was. Hoewel de politieke voedingsbodem uiterst vruchtbaar is voor bank bashing. “Het perspectief moest verschuiven naar wat we in de samenleving anders moeten doen.” Met een schuin oog kijkt hij ook naar de komende kabinetsformatie in 2017. “Dit rapport is wel bedoeld om invloed te hebben. In zoverre heeft politieke opportuniteit meegespeeld. De timing had niet veel beter gekund.”


Financiële sector moet minder dominant

In het WRR-rapport stelt Boot voor om aan twee kanten te werken.Door de weerbaarheid van de financiële sector te versterken kan de sector weer een bijdrage leveren aan de reële economie. Aan de andere kant zal je de afhankelijkheid en de dominantie van de financiële sector voor de samenleving moeten verminderen. “Mijn verhaal gaat over hele simpele dingen. Hoe moet je over het pensioenstelsel nadenken? Als de verdiencapaciteit van de economie goed is, kunnen mensen goed met pensioen. We hebben in Nederland alles teruggebracht tot een berg geld, maar het pensioenstelsel gaat in de eerste plaats over de reële economie.”

 

Kiemen voor zelfrijzend bakmeel

Je kunt de financiële sector wel de zwartepiet geven maar de kiemen voor het zelfrijzend bakmeel van de sector liggen in het sociaaleconomisch veld, vindt Boot. “Kijk naar de huidige woekerpolissen. Het probleem was tien keer kleiner geweest als er geen suggestie van een fiscaal sausje was geweest. En ook de hypotheekproblemen waren tien keer kleiner zonder al het fiscaal gerommel. Sinds de jaren negentig hebben we gedereguleerd zonder de juiste randvoorwaarden in te bouwen. En nu zijn we daar opnieuw mee bezig.”


Geen versoepeling leennormen

Op sociaaleconomisch gebied kan Nederland heel veel ondernemen zonder dat we last hebben van Brussel en Frankfurt, constateert de WRR. “Bij de meeste aanbevelingen in het rapport kun je met weinig aarzeling aan de slag. Natuurlijk zijn er gevestigde belangen en kun je geen ijzer met handen breken. Kijk naar de woningmarkt. De vrije huurmarkt waar wij voor pleiten, is er niet van vandaag op morgen. Een verandering van de woningvoorraad kost tijd. Uiteraard snap ik dat er parlementaire druk is om de leennormen te versoepelen. Mijn reactie daarop: als je leennormen versoepelt haal je de druk van de ketel, waardoor je de minister niet meer voldoende aanspreekt om tot een vrije huurmarkt te komen. Je moet de druk maximaal houden en niet via het makkelijke ventiel van soepele leennormen de situatie bestendigen. In de tussentijd kun je mensen die tussen wal en schip vallen inventariseren. Overgangsproblemen zal je moeten adresseren, maar niet via een generieke maatregel.”


Inhoud VVP 8

Het uitgebreide interview met Arnoud Boot is te lezen in VVP 8 dat vandaag verschijnt. Verder in dit nummer:

 

- Adviseur van de maand Robert van Twillert: Wie vangt je op als jou wat overkomt?

- Column Michael Mackaaij: Breng ONVZ-besluit voor de rechter!

- Collectief opdrachtgeverschap: Lagere hypotheeklasten, leukere woning

- Local Hero: Hans Juch (John P. de Wit Assurantiën, Stellendam)

- Eline Rugebregt (28) is de mentor van Jos Baeten (57): "Geen trucje voor de bühne"

- Het Vuur van... Edwin Lasschuijt, adviesburo Driessen & Huntink

- VVP Ondernemerspanel: Bob Klijn schetst de contouren van het kantoor van nu

- Opinie Edwin Herdink (CFD): Discussie over provisieverbod is verspilde energie

- De visie van Björn Bierhaalder: Laat als adviseur oude gewoonten en wetmatigheden los

- Mark Simons (VDSD) proeft "bezeten maar beheerst enthousiasme" bij zijn voorbeeldondernemer Ron Wijling

- Column Martin Koot: A great way to fly...

- Ralph van Dam over innovatie: Doe mee met PSD2

- Verslag van inspiratiedag VLPN: Er is altijd een oplossing

- Column MoneyView: Pensioenfondsen voelen zich te verheven voor een oordeel

- Rubriek Love It: weetjes, wijsheden en bijkomstigheden

 

Meer lezen? Word abonnee!

Reactie toevoegen

 
Dijsselbloem: goed dat debat wordt verbreed

Dijsselbloem: goed dat debat wordt verbreed

"De belangrijkste meerwaarde van het rapport van de WRR is dat het debat over financiële sector en samenleving wordt verbreed." Dit zei Jeroen Dijsselbloem...

Nvb: innovatieve financiële sector biedt ook kansen

Nvb: innovatieve financiële sector biedt ook kansen

De financiële instellingen hebben de lessen uit de kredietcrisis al goed opgepakt en de blootstelling aan financiële risico's beperkt. Anno 2016 is het...

Financiële sector moet minder dominant

Financiële sector moet minder dominant

De Nederlandse economie en samenleving is sinds de jaren tachtig sterk afhankelijk van de financiële sector. De positie van huishoudens, het mkb, grote bedrijven...

Wrr pleit voor robuuster financieel systeem

Wrr pleit voor robuuster financieel systeem

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) presenteert op 12 oktober het rapport 'Samenleving en financiële sector in evenwicht'. In dit rapport...

"Overheid overschat financiële zelfredzaamheid"

"Overheid overschat financiële zelfredzaamheid"

Problematische schulden ontstaan mede doordat de overheid te hoge verwachtingen heeft van de financiële zelfredzaamheid van burgers. Voor veel mensen zijn de...

Groene amsterdammer ontrafelt 'verzekeringsmaffia'

Groene amsterdammer ontrafelt 'verzekeringsmaffia'

Dit jaar is het tien jaar geleden dat het begrip ‘woekerpolis’ werd geïntroduceerd en nog altijd sleept de affaire voort. In de Groene Amsterdammer reconstrueert...

Oeso: "aftrek hypotheekrente verder beperken"

Oeso: "aftrek hypotheekrente verder beperken"

"Nederland doet er verstandig aan de hypotheekrenteaftrek verder af te bouwen." Dit zegt plaatsvervangend secretaris-generaal Stefan Kapferer van de Oeso...

"analyse van Arnoud Boot over spaarhypotheek rammelt"

"analyse van Arnoud Boot over spaarhypotheek rammelt"

De analyse van Arnoud Boot over spaarhypotheken rammelt aan alle kanten, zegt het Verbond van Verzekeraars. "Op het fundament van een volstrekt onjuist beeld...