Consument wil advies maar shopt niet
(door Colinda Rosenbrand, OvFD)
De evaluatie van het provisieverbod legt de vinger op de zere plekken en biedt een goede basis voor vervolgstappen die belangrijke zorgpunten weg moeten nemen. Een kleine bloemlezing.
Een groot deel van de consumenten is zich er niet van bewust, dat een directe aanbieder over het algemeen zijn eigen producten verkoopt; één op de tien klanten denkt dat aanbieders doorgaans producten van alle aanbieders vergelijken. Wellicht een dure misvatting als je als klant de laagste hypotheekrente ambieert. Zeker ook omdat consumenten de verschillende vormen van dienstverlening nauwelijks vergelijken. Ze oriënteren zich beperkt op de adviesmarkt, shoppen minder en kiezen daarmee al in een vroeg stadium voor een financiële dienstverlener. De consument kiest dus (onbewust) voor een minder passend advies.
Des te belangrijker is, dat volledig transparant wordt wanneer een financiële dienstverlener onafhankelijk is en op basis van welke wettelijke voorwaarden. Een uitgebreide vergelijking van producten is dan wel het minste dat een consument mag verwachten. Positieve bijkomstigheid is dat onafhankelijkheid de advieskwaliteit ten goede komt, want als het assortiment waaruit gekozen kan worden groter is, leidt dit tot een beter passend product. Ook een belangrijke bijkomstigheid, omdat de advieskwaliteit wel is verbeterd, maar alleen in termen van de wettelijke procesvereisten. Het is daarbij de vraag of klanten daadwerkelijk beter af zijn in termen van passende adviezen en producten. Alleen daadwerkelijk onafhankelijk advies kan de advieskwaliteit zodanig verbeteren, dat de consument echt waar voor zijn geld krijgt.
Zowel adviseurs als aanbieders hebben problemen met het bestaande kostprijsmodel. Intermediairs vinden dat aanbieders de kosten van advies en nazorg in de prijs van het product versleutelen en die kosten zodoende onzichtbaar maken. Aanbieders achten een jaarlijkse controle nodeloos kostprijsverhogend. De OvFD vindt dat beide standpunten onderzocht moeten worden.
De minister richt zich nu eenzijdig op de bezwaren van aanbieders en baseert zich daarbij op een aanbeveling van Actal. Hij kan zich voorstellen dat een jaarlijkse controle onevenredige lasten meebrengt. Actal noemt echter twee mogelijkheden om de regeldruk te verminderen. Zo kan ook de dvd-generator worden verbeterd, waardoor aanbieders minder tijd kwijt zijn. De OvFD denkt dat een objectivering van het kostprijsmodel tot lagere lasten kan leiden omdat de controle voor accountants dan gemakkelijker wordt. Bekijk dus ook alle opties!
Adviseurs zijn er ook nog niet goed in geslaagd om een stabiel verdienmodel voor nazorg te ontwikkelen. Een lastige opgave als een directe aanbieder de nazorg ‘gratis’ via zijn product biedt, terwijl het intermediair een prijs in rekening moet brengen. Geen gelijk speelveld, dus over een oplossing moet worden gesproken.
De minister concludeert dat er geen problemen zijn met de toegankelijkheid van advies. Consumenten kunnen advies wel betalen, maar zijn ‘alleen’ niet bereid om te betalen. Alleen de financiële drempel telt en alle andere drempels vallen buiten het bestek van het rapport, terwijl die juist zo belangrijk zijn.
De adviesbehoefte bij consumenten is groot, maar consumenten shoppen niet. Ze zien dus ook niet waar de kwaliteit en/of prijs van een product beter is. Tegelijkertijd zien we een significante verschuiving naar goedkopere alternatieven en bestaat ongevraagd advies nog maar nauwelijks. De toegankelijkheid blijkt dus beperkt. Nader onderzoek is dus noodzakelijk.
De post contractuele zorgplicht blijkt onduidelijk. Een gevolg van het provisieverbod is naar onze mening, dat klanten advieskosten willen voorkomen door zelf ‘gratis’wijzigingen uit te voeren, rechtstreeks bij de aanbieder. Ze krijgen daartoe ook steeds meer mogelijkheden via digitale omgevingen. Feit is echter dat aanbieders het onderliggende advies niet kennen en de klant de financiële impact niet altijd kan overzien. Wij zien inmiddels de eerste problemen en dat is ongetwijfeld nog maar het topje van de (toekomstige) ijsberg!
‘Wij zien de eerste problemen, ongetwijfeld het topje van de ijsberg’
Onduidelijk is waar de zorgplicht ligt als de klant zelf gaat wijzigen. Gaat die dan van de adviseur naar de aanbieder of is de consument zelf verantwoordelijk? Relevant is ook of de klant advies krijgt van de intermediaire aanbieder of niet. Is hem dat duidelijk? Indien execution only, dan geldt dus ook de kennis- en ervaringstoets? Indien advies, dan toch ook uitsluitend op basis van een klantprofiel? En hoe zit het met het kostprijsmodel? Advies over wijzigingen is ook niet gratis. Kortom; meer duidelijkheid en een gelijk speelveld is dringend vereist.
Reactie toevoegen
Editie
Brancheorganisaties juichen verlenging pe-plus toe
De brancheorganisaties Adfiz, CFD, NVF, NVGA en OvFD juichen het toe dat minister Dijsselbloem de twee PE-moties van de Tweede Kamer gaat uitvoeren. De brancheorganisaties...
Brancheorganisaties: belangrijke lobbyresultaten peplus
De Tweede Kamer heeft een motie ingediend die vraagt om verlening van de overgangsperiode PEplus-examens tot 1 januari 2017. Tevens is er een motie ingediend voor...
Klantbelang waarborgen bij bankroet adviseur
"Een klant die te maken krijgt met een faillissement van zijn adviseur mag niet tussen wal en schip vallen." Dit zeggen Leo de Boer (Verbond van Verzekeraars),...
OvFD pleit voor Onafhankelijkheidslabel
De OvFD heeft in samenwerking met Adviesbureau Fred de Jong een voorstel opgesteld om te komen tot een Onafhankelijkheidslabel voor financieel advieskantoren. Dit...
Communicatiebureau Artica heeft in opdracht van de OvFD twee video’s - een uitgebreide- en een social media versie – ontwikkeld, die onafhankelijke adviseurs...
Ovfd-filmpje promoot onafhankelijk advies
De OvFD roept adviseurs op het filmpje dat de organisatie heeft gemaakt om onafhankelijk advies te promoten massaal in te zetten. Het filmpje is vanaf woensdag –...
Examens sluiten niet aan op praktijk
Adviseurs vinden de vragen van de examens die ze momenteel verplicht moeten afleggen niet aansluiten op de beroepskwalificaties en evenmin op de praktijk. Dat melden...
Discussie markttoegang blijft buiten SWO
In een 'feedback statement' reageren Adfiz, OvFD en het Verbond van Verzekeraars op de inbreng van intermediairs, aanbieders en andere marktpartijen die hebben deelgenomen...
CFD en odin: basismodel swo is gemiste kans
"Het gevoel dringt zich op dat Adfiz en OvFD met enige verkramptheid van iets ouds nieuws proberen te maken. Dat een elementaire vraag als de vrije toegang...
Adfiz, OvFD en Verbond van Verzekeraars hebben overeenstemming bereikt over een Refertemodel voor de Samenwerkingsovereenkomst (SWO) en nodigen stakeholders uit...