Eerlijk duurt het langst

beul

(Toon Berendsen in VVP 3, 2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars. VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet ze van commentaar in de rubriek ‘Actualiteit op de korrel’.

Het provisieverbod bestaat in 2023 tien jaar. We hebben geen financieel dienstverleners gezien die bij deze gelegenheid de vlag hebben uitgestoken… Ondertussen heeft de branche natuurlijk gewoon leren leven met het verbod, ze moest wel. En uiteindelijk is rechtstreekse beloning door de consument voor de meeste kantoren alleen maar een vooruitgang geweest, al is het maar omdat zij bewuster zijn gaan kijken naar de waarde van hun dienstverlening en daar ook veel actiever over zijn gaan communiceren. Zo zal het ook gaan als actieve provisietransparantie bij schadeverzekeringen eenmaal een feit is.

De Afdeling advies van de Raad van State laat het kabinet huiswerk inzake het transparantiedossier overdoen. Toen meenden wij wel even wat champagnekurken te horen knallen. Maar van uitstel komt in dit geval geen afstel, vermoeden wij. Sterker: het risico bestaat dat de minister denkt, als zij zich opnieuw in het dossier verdiept, dat een provisieverbod ook bij schadeverzekeringen zo’n gek idee nog niet is. Zorg in ieder geval dat u uw waarde van advies kent en weet over te brengen, dan zult u ook deze storm wel overleven.

In deze VVP het katern ‘De waarde van advies‘ met tips.

Vergelijkingskaart

De waarde van advies wordt ook expliciet gemaakt in het dienstverleningsdocument, sinds 1 april (met een overgangstermijn tot 1 oktober) vervangen door de vergelijkingskaart. Heeft u ‘m al gemaakt, die kaart?

Eén adviseur had alleen de titel vervangen. Onder het kopje vergelijkingskaart verscheen het oude dienstverleningsdocument. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Maar ja, op sommige sites zie je ook nog wel eens de Advieswijzer uit de Gedragscode Informatieverstrekking Dienstverlening Intermediair (GIDI) staan. Sommigen horen wel de klok luiden maar weten niet waar de klepel hangt.

De vergelijkingskaart komt er niet zomaar. Uit de evaluatie in 2017 van het provisieverbod (dat dit jaar dus het tweede lustrum viert) bleek dat de consument gestimuleerd moet worden om beloning en dienstverlening van financieel dienstverleners te vergelijken. Dus moet dat vergelijken zo makkelijk mogelijk worden gemaakt. De vergelijkingskaart zou meer uitnodigen tot vergelijken dan het dienstverleningsdocument. Wij wagen het te betwijfelen, maar goed. Wel een goede van die ene adviseur die op zijn site zijn vergelijkingskaart afzet tegen die van de grote banken. Op de vergelijkingskaart moet men immers nadrukkelijk aangeven of het advies op onafhankelijke basis is.

Bijzondere uitkomsten

Over dit laatste is veel te doen. Van onafhankelijk advies is sprake als tenminste een bepaald, door de AFM vastgesteld aantal aanbieders wordt vergeleken. Voorwaarde twee is dat niet uitsluitend producten van verbonden aanbieders worden vergeleken. Dat geeft toch wel bijzondere uitkomsten. Wij kwamen een vergelijkingskaart tegen van een onafhankelijke hypotheekadviseur die echter moet aangeven niet onafhankelijk te zijn als het gaat om verzekeringen bij de hypotheek. Zijn kaart leest: “Deze financiële dienstverlener voldoet niet aan deze voorwaarde (genoeg verzekeringen vergelijken, red.), omdat wij overlijdensrisicoverzekeringen van zeven aanbieders en betalingsbeschermers van drie aanbieders vergelijken.” De eis is minimaal negen orv-aanbieders en minimaal vier aanbieders van betalingsbeschermers.

Een toereikend aantal op de markt verkrijgbare producten die voldoende divers zijn wat type en aanbieder. Dat is op zich een prima uitgangspunt. Maar de vraag is of het AFM-richtpunt om circa 60 procent van het totaal aantal actieve aanbieders met relevant productaanbod in beschouwing te nemen bij alle soorten adviesvragen niet té is.

Miljoenenboete

Hoe u uw dienstverlening ook omschrijft, wees eerlijk. Wie, althans volgens de AFM, niet eerlijk was: CAK Dordrecht. De toezichthouder legde dit bedrijf (vooral bekend van de merken Promovendum en Besured) de niet malse boete op van 2,5 miljoen euro vanwege acht overtredingen. Zes hiervan betreffen artikel 4:19, tweede lid, Wft: “De door een financiële onderneming aan cliënten verstrekte of beschikbaar gestelde informatie, waaronder reclame-uitingen, ter zake van een financieel product, financiële dienst of nevendienst is correct, duidelijk en niet misleidend.”

Daarbij legt de AFM wel wat zout op slakken, bijvoorbeeld: “In een bericht met meerdere boodschappen moet ermee rekening worden gehouden dat een deel van deze boodschappen aan de aandacht van de ontvanger ontsnapt, hetgeen kan worden voorkomen door bijvoorbeeld (het belang van) de verschillende boodschappen duidelijk als zodanig aan te duiden.” Van de klant mag toch nog wel enig begrip van de materie worden verwacht. Of gaan we toe naar de situatie op de snelweg, waar aparte borden zijn neergezet om uit te leggen wat een rood kruis boven de weg betekent?

Maar zo onschuldig zijn sommige van de overtredingen door CAK Dordrecht natuurlijk niet, anders krijg je heus geen miljoenenboete opgelegd. CAK Dordrecht wast haar handen in onschuld, maar misschien moet het bedrijf ook de hand in eigen boezem steken.

Pe-examens

In het eerste jaar van de nieuwe PE-periode, 1 april 2022 – 1 april 2025, zijn 16.823 examens afgelegd. Ter vergelijking: in het laatste half jaar van de vorige periode waren dat er 62.850. Toont dat niet eigenlijk het failliet aan van het systeem? Permanente educatie zou toch eigenlijk, zoals de naam ook zegt, bij voortduring moeten plaatsvinden? Elke drie jaar op het laatst door een examenhoepel springen, heeft daar weinig mee te maken. PE is dan te veel een moetje, terwijl financieel dienstverleners juist gestimuleerd zouden moeten worden zich elke dag te ontwikkelen. Niet omdat het moet, maar omdat zij het bij hun vak vinden horen.

Het aantal initiële Wft-examens beliep in de periode april 2022-maart 2023 33.046 (slagingspercentage 50,9 procent). Het jaar ervoor was dat 30.503 (slagingspercentage 54,5 procent). Deze cijfers tonen niet echt veel meer instroom in de branche, terwijl die juist zo belangrijk is. Waarom lukt het toch maar niet om nieuw bloed te interesseren voor het vak van financieel dienstverlener? Een vak dat toch gewoon ontzettend leuk en relevant is!

WIA opgeblazen

Minister Van Gennip heeft iets meer contour gegeven aan de verplichte AOV voor zelfstandigen. Belangrijk is vooral dat zij de mogelijkheid van een opt-out serieus overweegt en onderzoekt. Goed nieuws voor de verzekeraars en adviseurs, want zonder zo’n opt-out zou heel wat handel verloren gaan. De opt-out gaat wel vergezeld van een stabiliteitsbijdrage - te innen door de private verzekeraars bij hun klanten - om de publieke premie als gevolg van de gedragseffecten te stabiliseren. Verzekeraars, aldus het Verbond tegenover VVP, staan daar niet afkerig tegenover. Ze zouden eens…

Het lijkt haast onmogelijk de verplichte AOV in te voeren zonder dat de capaciteitsproblemen bij UWV opgelost zijn. De Algemene Rekenkamer schreef onlangs zelfs dat “de WIA niet meer uitvoerbaar is, doordat het aantal verzekeringsartsen ondanks genomen maatregelen naar onze verwachting blijvend niet toereikend zal zijn.” Het probleem, aldus de Algemene Rekenkamer, “wordt nog urgenter nu kabinet en parlement overwegen om een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor ZZP’ers verplicht te stellen. Dat betekent nog meer vraag naar beoordelingen op arbeidsongeschiktheid”.

‘AFM-richtpunt advies op onafhankelijke basis is too much’

Er zijn inmiddels wat noodverbanden gelegd om de achterstand bij de sociaal-medische beoordelingen terug te dringen, maar het tekort aan verzekeringsartsen blijkt moeilijk aan te pakken. Dus rijst de vraag of het systeem niet anders moet, helemaal nu de Algemene Rekenkamer de WIA feitelijk heeft opgeblazen. Benieuwd of de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (Octas), die het kabinet begin 2024 adviseert over een stelsel voor langdurige ziekte en arbeidsongeschiktheid, de impasse weet te doorbreken. En of de verplichte AOV voor zelfstandigen dan niet toch ergens in een bureaulade verdwijnt.

Enorm beleggingsverlies

In vroeger tijden was de publicatie van het jaarverslag voor verzekeraars een moment om de (vak)pers uit te nodigen en een toelichting te geven in een al dan niet informele setting. Tegenwoordig worden jaarverslagen bijna altijd gepubliceerd zonder dat bijpraatmoment. Jammer eigenlijk, helemaal als het gaat om zo’n turbulent jaar als 2022. Verzekeraars hebben enorme beleggingsverliezen geleden, als gevolg van de ontplofte inflatie en rente en misschien nog wel meer de onrust die daardoor ontstond op de financiële markten.

Wat opvalt is dat ondanks de slechte beleggingsresultaten de solvabiliteit van veel maatschappijen is verbeterd. Dat komt doordat de beleggingsverliezen doorgaans ongerealiseerd zijn. En de stijging van de rente ondertussen is voor verzekeraars gunstig. En blijkbaar is het effect van de rentestijging groter dan van de toegenomen inflatie.

De vraag is wel wat die inflatie nog gaat aanrichten. Het lijkt erop dat prijzen structureel zijn gestegen. En wie gelooft dat medewerkers hun hard bevochten loonsverhoging van soms wel tien procent weer inleveren als de prijzen dalen? En iemand moet de rekening betalen. Dat zullen dan wel weer de polishouders worden. Maar let dus op: hang geen verhaal op dat de premie stijgt omdat het product is verbeterd als dat niet zo is, want dat kan u dus duur komen te staan. Eerlijk duurt het langst.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Wen er maar aan

Wen er maar aan

(Uit VVP 2-2024) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet ze van...

Verandering de enige constante

Verandering de enige constante

(Rubriek 'Actueel op de korrel' in VVP 1-2024) De enige constante in het leven, wordt wel eens gezegd, is verandering. Dus ja, verzet u niet en go with the flow....

Laat u niet aftroeven

Laat u niet aftroeven

(Uit VVP 6-2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet ze van...

Boeman of boezemvriend?

Boeman of boezemvriend?

(Uit VVP 5-2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars. VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet ze van...

Partir, c’est mourir un peu

Partir, c’est mourir un peu

(VVP-redacteur Toon Berendsen in de rubriek 'Actueel op de Korrel' in VVP 4, 2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars?...

Zelfwaardering in plaats van zelfontkenning

Zelfwaardering in plaats van zelfontkenning

(Redacteur Toon Berendsen in VVP 2) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten op...

Onafhankelijk… of toch niet?

Onafhankelijk… of toch niet?

(Toon Berendsen van VVP in VVP 1, 2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten...