De markt van juridische dienstverlening

wegwijzers ARAG 2021

(Uit ARAG-special 'Vertrouwen op het recht') Het recht krijgt een steeds grotere rol in ons sociale en maatschappelijke leven. De samenleving juridiseert. Op steeds meer terreinen vindt regulering door de overheid plaats, complexer en gedetailleerder. Het belang van recht en regels wordt steeds groter, met als doel dat de samenleving ook rechtvaardiger wordt. Maar de complexiteit van wet en regelgeving maakt ook dat er steeds meer spanning en verwarring ontstaat bij consumenten en bedrijven. Toegang tot het recht wordt daarom ook steeds belangrijker.

Juist die regulering en complexiteit zorgt ervoor dat het recht meer en meer het terrein wordt van juridisch experts. Er bestaan verschillende rollen binnen de juridische dienstverlening. Zo is er onderscheid tussen een juridisch medewerker, een meester in de rechten (in de volksmond jurist genoemd) en een advocaat. Maar wat is nu precies het verschil tussen een jurist en een advocaat? En hoe belangrijk is dat verschil eigenlijk? Iedere advocaat is jurist, maar zeker niet iedere juridisch medewerker is ook meester in de rechten of advocaat. Ze doen veelal wel hetzelfde werk.

Bij wie moet je zijn?

Wil je advies, hulp bij onderhandelingen, moeten er documenten zoals contracten en algemene voorwaarden geschreven of gecontroleerd worden of heb je een geschil met een schade van minder dan 25.000 euro? Dan heb je de keuze. En eigenlijk zou je dan niet moeten kijken naar het specifieke beroep of de titel, maar moet je afgaan op de kennis en ervaring en het specialisme van de persoon die je in wilt schakelen. Niet elke jurist of advocaat heeft van elk rechtsgebied evenveel kennis. Voor zaken boven de 25.000 euro geldt dat enkel een advocaat mag procederen. Dit wordt het procesmonopolie genoemd. Maar dat geldt dan weer niet voor arbeids- en bestuursrechtszaken. Daar mag een jurist die geen advocaat is ook in optreden.

Alle juristen mogen procederen bij de kantonrechter (vorderingen tot 25.000 euro), maar alleen advocaten mogen procederen bij de rechtbank en daar in hoger beroep gaan. Dat advocaten mogen procederen, wil overigens nog niet zeggen dat ze dit ook veel doen. Over het algemeen procederen advocaten niet veel en maken ze dus weinig gebruik van hun procesmonopolie. En daarmee eigenlijk ook niet van het feit dat ze advocaat zijn, naast jurist.

Beste beoordeling

Het predicaat advocaat zegt weinig over de kwaliteit, maar vooral iets over de bevoegdheid. Uit onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Veiligheid en Justitie is gebleken dat de rechtshulp door rechtsbijstandsverzekeraars in het algemeen genomen de beste beoordeling krijgt van klanten en juridisch professionals. Volgens de onderzoekers doorstaan rechtsbijstandsverzekeraars ‘met glans’ de vergelijking met advocaten die rechtstreeks door een partij worden ingeschakeld (november 2016).

Experiment

Het College van Afgevaardigden van de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) heeft ingestemd met een experiment waarbij het vanaf 1 januari 2021 voor advocaten in dienstbetrekking bij rechtsbijstandverzekeraars en schaderegelingskantoren wordt toegestaan om voor niet-verzekerden op te treden. Tot nu toe mogen alleen juristen daarvoor ingezet worden.

Met het experiment, dat vijf jaar gaat duren, wil de NOvA meer kennis en ervaring opdoen over een mogelijk structurele wijziging van de regelgeving voor alternatieve praktijkstructuren in de advocatuur.

De voorwaarden die door de NOvA gesteld worden, lijken echter zodanig te zijn, dat het voor rechtsbijstandsverzekeraars vrijwel onmogelijk is om hiervan gebruik te maken. Het Verbond van Verzekeraars gaat namens de rechtsbijstandsverzekeraars in overleg met de NOvA.

Uurtarief advocaat

Het tarief van een advocaat ligt hoger dan dat van een jurist. Het gemiddeld uurtarief van een advocaat bedroeg in 2020 222 euro (Bron: Kleos Benchmark Advocatuur 2020). Heb je geen rechtsbijstandverzekering en

Jurist

Een jurist is iemand die met succes een universitaire studie Rechtsgeleerdheid (bachelor en master) heeft afgerond of een HBO studie Rechten. Alleen na voltooiing van de universitaire studie mag de titel meester in de rechten (mr.) gebruikt worden. De titel jurist is geen beschermde titel, iedereen mag deze voeren. Het is dus belangrijk om te kijken naar de geschiktheid van de jurist die u op het oog heeft. Meester in de rechten is wel een beschermde titel. Een jurist is niet altijd een advocaat.

Advocaat

Een advocaat volgt na een rechtenstudie ook de driejarige Beroepsopleiding Advocatuur (BA). Tijdens die drie jaar is de meester in de rechten advocaat-stagiair en moet hij diverse tentamens afleggen en werken onder begeleiding van een patroon; Een ervaren advocaat die na toestemming van de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) juristen mag begeleiden. Vanaf het moment dat een jurist als advocaat beëdigd is, mag hij de beschermde titel van advocaat voeren. Advocaten zijn verplicht lid van de NOvA. Zij moeten zich houden aan de Advocatenwet en de door de NOvA gestelde eisen. Een advocaat is ook altijd jurist.

Bij wie moet je zijn?

Ga je naar een advocaat? Het tarief en de tijd die aan de zaak wordt besteed kan afhangen van de ervaring van de advocaat of jurist en de complexiteit van de zaak. Bij spoedkwesties en ‘specialistische zaken’ kan de advocaat een opslag rekenen. Vaak moet je om een geschil aan te tonen (bijvoorbeeld bij een geschil met een aannemer) een deskundige inschakelen. Deze kosten kunnen hoog zijn en komen in eerste instantie voor eigen rekening. Komt de zaak voor de rechter, houd dan ook nog rekening met bijvoorbeeld griffierechten (kosten voor behandeling van de zaak door de rechter) en de kosten voor eventuele deskundigen. De hoogte hiervan hangt onder andere af van het soort zaak en de hoogte van de vordering. En als je de zaak verliest, kan de rechter je ook nog veroordelen in de kosten van de tegenpartij.

Groei van de sector

Door de juridisering van de samenleving groeit de branche voor juridische dienstverlening. De totale markt groeit en bedraagt nu circa 5,9 miljard euro. Daarvan is 750 miljoen euro verzekerde rechtsbijstand. Op 1 januari 2020 stonden 17.830 advocaten op het tableau ingeschreven. Ten opzichte van vorig jaar (17.784) betekent dat een lichte stijging van 0,26 procent. De beperkte groei van het aantal advocaten zet daarmee door, maar zwakt ten opzichte van vorig jaar (0,63 procent) iets verder af (Bron: Advocatenorde).

Aanbieders rechtsbijstand

De markt van rechtsbijstandverzekeringen bestaat uit zo’n 26 verschillende aanbieders. De drie grootste (ARAG, DAS en Achmea) hebben samen een marktaandeel van 88 procent. Wanneer je kijkt naar de afnemers van rechtsbijstandverzekeringen zien we dat zo’n 2,5 miljoen Nederlandse huishoudens en zo’n 200.000 MKB bedrijven een rechtsbijstandverzekering hebben afgesloten.

De penetratiegraad in de particuliere markt is met zo’n vijftig procent al jaren stabiel. Voor zakelijk blijft het een lastige markt. Van de bedrijven is slechts één op de vijf in het bezit van een rechtsbijstandsverzekering, voor klein MKB bedrijven (twee tot negen werknemers) ligt dat iets hoger op 33 procent, bij ZZP’ers is dat slechts 17 procent.

Branchevreemde partijen

Binnen de totale juridische dienstverlening zie je, naast bijvoorbeeld advocatenkantoren en juridisch dienstverleners, steeds meer branchevreemde partijen toetreden. Denk hierbij aan grote accountantskantoren, legal tech startups en buitenlandse kantoren. Sinds 2010 zijn bijvoorbeeld zo’n zeventig startups ontstaan in de markt van legal services. Daarnaast ontwikkelen advocatenkantoren ook abonnementenservices voor de zakelijke markt en krijgen daarmee een ander verdienmodel.

Impact covid-19

De COVID-19 pandemie zorgt voor een wereldwijde crisis en recessie. Meer dan ooit krijgen mensen te maken met juridische geschillen. Discussies over reizen en vouchers, toegenomen irritatie over geluidsoverlast door buren, verbouwingen en problemen door het enorm toegenomen online aankoopgedrag. En zakelijk ontstaan er veel juridische vragen over bijvoorbeeld de NOW en TOZO, het doorbetalen van personeel of de huur van een bedrijfspand.

Met name deze periode toont onomstotelijk aan hoe belangrijk goede juridische hulp is. Voor zowel consumenten als ondernemers. Door deze pandemie hebben we ondervonden dat heel veel ook online kan. We zien dat de zelfredzaamheid van mensen toeneemt. Informatie wordt vaker online ingewonnen en er worden veel online aankopen gedaan, inclusief de aankoop van verzekeringen. Er is steeds meer behoefte aan hulp on demand en de nieuwe generatie wil het liefst alleen betalen voor direct gebruik van diensten.

Kortom, de wereld van de juridische dienstverlening is volop in ontwikkeling. En wat het mooie is: door de enorme diversiteit in het aanbod van juridische dienstverlening, kan iedereen op de door hem of haar gewenste manier toegang krijgen tot het recht!

Partner van dit artikel

Reactie toevoegen

 
Geerts winnaar VVP Advies Award categorie Particulier Advies

Geerts winnaar VVP Advies Award categorie Particulier Advies

Geerts Financiële Dienstverleners is de winnaar geworden van de Advies Award in de categorie Particulier Advies. Tomas Geerts en team nemen de award in ontvangst...

L&B Groep winnaar VVP Advies Award categorie Zakelijk Advies

L&B Groep winnaar VVP Advies Award categorie Zakelijk Advies

L&B Groep is de winnaar geworden van de VVP Advies Award 2022 in de categorie Zakelijk Advies. Bertjan Scheepbouwer neemt, geflankeerd door Kees Boer en Rogier...

Juffrouw Polis wint Starterspijs VVP Advies Award 2022

Juffrouw Polis wint Starterspijs VVP Advies Award 2022

Juffrouw Polis heeft de startersprijs gewonnen van de VVP Advies Award 2022. Ilse Bosland neemt de award in ontvangst uit handen van jurylid Bob Klijn (Söderberg...

Finenzo Deventer winnaar Advies Award categorie Digitale Innovatie

Finenzo Deventer winnaar Advies Award categorie Digitale Innovatie

Finenzo Deventer is de winnaar geworden van de Advies Award in de categorie Digitale Innovatie. Jan Willem Smit neemt de award in ontvangst uit handen van jurylid...

Recht en maatschappij centraal op congres 60 jaar ARAG

Recht en maatschappij centraal op congres 60 jaar ARAG

Hoe komen we tot een inclusieve en rechtvaardige samenleving? Welke rol speelt toegang tot het recht daarbij? Over deze en andere vragen spraken Prinses Laurentien...

Passagiers hebben recht om ticketprijs direct op luchtvaartmaatschappij te verhalen

Passagiers hebben recht om ticketprijs direct op luchtvaartmaatschappij te verhalen

Door een uitspraak van de Rechtbank Den Haag is het voor passagiers vanaf nu mogelijk om de ticketprijs van een geannuleerde vlucht direct op de luchtvaartmaatschappij...

ARAG viert jubileumjaar met nieuwe verzekeringsproducten

ARAG viert jubileumjaar met nieuwe verzekeringsproducten

ARAG, dat dit jaar 60 jaar is geworden, heeft drie nieuwe particuliere rechtsbijstandverzekeringen geïntroduceerd, te sluiten vanaf 7 juni. Deze producten vervangen...

Bokhorst: nominatie VVP Advies Award is erkenning voor manier van werken

Bokhorst: nominatie VVP Advies Award is erkenning voor manier van werken

"Fantastisch om op deze manier als kantoor waardering te krijgen voor onze manier van werken", zegt Marnix Bokhorst van Bokhorst Verzekeringen, genomineerd in...

Jury VVP Advies Award 2022: dit zijn de meest klantgerichte kantoren van Nederland

Jury VVP Advies Award 2022: dit zijn de meest klantgerichte kantoren van Nederland

De jury van de VVP Advies Award 2022 heeft de namen bekend gemaakt van de meest klantgerichte advieskantoren van Nederland in de categorieën Particulier Advies,...

ARAG: Documenten Service voor ondernemers

ARAG: Documenten Service voor ondernemers

ARAG is gestart met de Documenten Service voor ondernemers. Een ondernemer die slechts een enkele keer een juridisch document nodig heeft, kan deze per stuk afnemen....