“Ik ben een zondagskind en een bofkont”

1. 11 januari 2023, door Anno Bousema
2. 0 reacties

Jan (‘de Dons’), product developer & actuarial entrepreneur, is opgeleid als actuaris via de BUOAW (de buitenuniversitaire opleiding tot actuaris). Velen in de financiële en actuariële wereld kennen hem als bevlogen eigenaar van Donselaar Management & Advies (DMA), het adviesbureau dat hij zo’n kleine dertig jaar geleden oprichtte en samen met partner Sandra bestiert.

Ondernemen, innoveren, initiatieven ontplooien en entameren zit Jan van jongs af aan in het bloed. Hij kan niet anders, de man is niet te stoppen, zo sterk is zijn gedrevenheid, gevoed door een uitermate sterk ontwikkelde nieuwsgierigheid, exploratiedrang en positiviteit.

Zand en grind in maarn

Jan komt uit een boerengeslacht rondom Maarn in de provincie Utrecht. Dit kleine dorp, dat zelfs een eigen treinstation heeft, ligt in de buurt van Doorn op de Utrechtse Heuvelrug, pal aan de Rijksweg A12 tussen Utrecht en Arnhem. Zijn voorouders, zowel van moeders-als vaderzijde, waren allemaal boeren die de heidevelden rondom Maarn hebben afgeplagd en omgetoverd tot graslanden voor hun beesten. Koeien, varkens en kippen werden er gehouden in de gemengde bedrijven, een circulaire en organische bedrijfsvoering, in tegenstelling tot de meeste huidige monocultuur boerderijen. Jan breekt een lans voor het gemengde en kleinschalige boerenbedrijf, “We hadden dan zeker niet in de huidige stikstofcrisis gezeten. Maar ja, Mansholt en zijn discipelen: groot, groter, grootst.”

Rolmodel

Zijn vader was voor Jan een voorbeeld. Niet in de laatste plaats omdat hij zijn eigen koers bepaalde en zich niet veel aantrok van wat andere vonden, van regels en conventies. Jan kenschetst hem als een man met een rechte rug en recht voor zijn raap. Hij moest al met dertien jaar van school om te gaan helpen op de boerderij. Hij beschikte over een ondernemers- en pioniersgeest en praktisch boerenverstand. Door zijn rechte rug en integere houding nam hij zonder rekening te houden met

de financiële consequenties subiet afscheid van klanten die hem een streek leverden of oneerlijk waren: “Met jou doe ik geen zaken meer, basta.”

Juffrouw Groenhof

Jan had een zorgeloze en plezierige jeugd, ‘een heerlijke tijd’. Hij bezocht de plaatselijke Protestants Christelijke lagere school, waar juffrouw Groenhof zijn talenten al snel ontdekte en vond dat hij door zijn snelle vorderingen best een klas kon overslaan. Hij had de stof van haar combinatieklas 2/3 namelijk in een jaar onder de knie en was toen klaar voor de vierde klas. Hij voltooide de lagere school vervolgens rimpelloos, had veel tijd voor andere ook baldadige activiteiten. Later, toen hij de puberleeftijd bereikte, bezocht hij regelmatig de vele campings in de landelijke omgeving, waar hij vriendschappelijke banden opbouwde, met name met de meisjes uit de stad die daar kampeerden. ”Ik hielp hen met liefde graag in hun ontwikkeling en exploratie...”

Revius lyceum

Vanuit de dorpsschool waar Jan een klas mocht overslaan ging hij naar het Revius Lyceum in Doorn, waar hij HBS B ging doen. Voor zijn klasgenoten uit het deftige Doorn en Driebergen was hij een boertje van buut’n , maar zijn hoge intelligentie en extraverte persoonlijkheid dwongen al gauw respect af. Hij doorliep de HBS B (de wiskundige variant) met twee vingers in zijn neus, maakte nooit huiswerk, het ging allemaal vanzelf. Jan zoog de nieuwe kennis gulzig op, gedreven door zijn sterke nieuwsgierigheid, en ontdekte zo een veel grotere wereld dan Maarn. Jan had ook een groot tekentalent waardoor zijn moeder dacht dat hij wel naar de Kunstacademie zou gaan. Na de HBS was Jan voorbestemd om aan de TU in Delft of aan een Kunstacademie te gaan studeren. Maar Jan had koudwatervrees en dacht dat hij een universitaire studie wellicht niet zou aankunnen, hij koos daarom voor een andere, zijn eigen weg.

Concernactuaris op z’n 30ste

Op zestienjarige werd Jan uitgenodigd te solliciteren bij de Verenigde Verzekeringsmaatschappij, en werd meteen aangenomen. De langharige jongeling mocht met zijn mathematische brein beginnen op de wiskunde afdeling. Jan belandt in de offertegroep en maakt al snel pensioenberekeningen en offertes voor individuele klanten. En zo werd hij als zeventienjarige adviseur voor de leeuwen geworpen en mocht hij een ouder echtpaar, dat een pensioenpremie van 6.000 gulden per jaar zou betalen, overtuigen van de maatwerkofferte van de VVM die hij berekend had. Na de VVM maakte hij de overstap naar de Amro Bank, waar hij voor het pensioenfonds ging werken. Tegelijkertijd volgde hij de actuariële deeltijdopleiding Actuarieel Rekenaar en vervolgens de tweede fase Kandidaat Actuaris. Na vijf jaar stapte hij over naar de Zwolsche Algemeene, waar hij uiteindelijk tien jaar zou blijven. Bij de Zwolsche klom hij al snel op en toen na twee jaar de concernactuaris overleed stak Jan z’n vinger op, achtentwintig jaar oud. Zo mocht hij zich na het behalen van zijn diploma Actuaris op z’n dertigste concernactuaris van de Zwolsche Algemeene noemen.

Streven naar perfectie

Jan streeft in zijn creatieve oplossingen naar perfectie en maatschappelijk faire producten. Zo ontwikkelde hij al in 1982 een niet rokers tarief voor levensverzekeringen bij de Zwolsche Algemeene. Nu, veertig jaar later, ziet hij dat verzekeraars en ook herverzekeraars nog steeds geen adequaat gebruik maken van zijn inzichten en van de beschikbare data en feiten. Hij bepleit het opzetten van een database met relevante informatie voor de levensverzekeringsmarkt. Dit zou een prachtige en waardevolle taak voor het Actuarieel Genootschap kunnen zijn, om onafhankelijk data te verzamelen en ter beschikking te stellen aan de markt. Bij de Zwolsche Algemeene ontwikkelde hij voorts een prachtige beleggingspolis: het dynamisch investeringsplan , met een heel heldere en transparante opbouw, waarbij zowel de klant als de verzekeraar aan hun trekken kwamen. Hij vindt dit nog steeds zijn best ontwikkelde product ooit. Een faire polis, die vele malen beter en eerlijker dan de navolgende woekerpolissen was. “Wanneer de markt mijn systeem en product had overgenomen, waren we niet in de woekerpolisaffaire terecht gekomen, met alle gevolgen en problemen van dien, die tot de dag vandaag doorwerken.”

The communist

Jan maakte na tien jaar de overstap van de verzekeraar naar de advieswereld. Hij begint als senior consultant bij Leuven Actuarissen. Jan voelde zich als een vis in het water binnen de club en als adviseur van verzekeraars verkende hij stap voor stap alle actuariële verzekeringsdomeinen. Jan groeide door en werd na de verkoop van het bureau aan Tillinghast, partner en medeaandeelhouder. De overgang naar de Angelsaksische cultuur bevalt hem echter slecht. De Amerikaanse en Engelse traditioneel ingestelde partners noemden Jan the communist . Jan schopte namelijk als vrijzinnig linkse vogel tegen de systemen en mores van de organisatie aan en werd als te vernieuwend en recalcitrant ervaren. Jan stemde in die tijd altijd op de PPR (Politieke Partij Radicalen) en is sinds deze partij opging in GroenLinks, steeds een trouw aanhanger gebleven. Het waren vijf prachtige, dynamische en leerzame jaren, maar het was genoeg geweest, “Not my firm”.

Geen managementboek gelezen

Bij zijn vertrek had Jan een zwaar concurrentiebeding aan z’n broek hangen. Managing partner Gert Leuven ging daar echter redelijk soepel mee om, en zo kon Jan een vliegende start maken met zijn eigen adviesbureau. Hij had de overstap naar zelfstandigheid samen met Sandra besproken en de conclusie was: we gaan er samen voor want we vertrouwen op onze kwaliteiten! Donselaar Management & Advies (DMA) bestaat intussen bijna dertig jaar. Jan heeft nagenoeg alle verzekeraars in Nederland geadviseerd en ondersteund bij hun productontwikkeling en pricing, zijn specialiteit.

Hij ontwikkelde vaak bijzondere, en soms zelfs revolutionaire producten. De oorsprong daarvan lag steeds in zijn van nature nieuwsgierige levensinstelling, zijn gedrevenheid, oeverloze creativiteit en sociale bewogenheid. Zijn bureau is nooit groter geworden, hij wilde vooral niet managen. De vele managementboeken die hij kreeg heeft hij nooit gelezen, “Blijf vooral dicht bij jezelf, dan komt het wel goed.”

Kunst als ultieme fascinatie

Het is de markante museumdirecteur en kunstverteller Pierre Janssen die in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw het eerste kunstprogramma op de na tionale televisie presenteert, die Jans liefde voor kunst laat ontvlammen. Van huis uit kreeg hij dit nauwelijks mee, hij ontwikkelde deze voor hem ultieme fascinatie op eigen kracht. Kunst maakt dagelijks deel uit van zijn leven, zijn huis en tuin staan vol met kunst: beelden, schilderijen en andere kunstuitingen uit binnen- en buitenland. Jan maakte ook zelf verschillende, naar eigen zeggen museumwaardige objecten. Zijn favoriete kunst is - hoe kan het anders - vernieuwend, verrassend en disruptief: onder meer de stromingen Bauhaus, Dadaïsme (Marcel Duchamp en andere dadaïsten), Cobra en de Stijl. Vooral het werk van Mondriaan, met name het schilderij Victory Boogie Woogie , kan Jan tot tranen toe ontroeren.

Van boer tot bourgondiër

Jan, die van huis uit gewend was aan de Hollandsche pot, ontwikkelde zich later in z’n leven tot een ware culinaire fijnproever en smulpaap. Over zijn liefde voor de haute cuisine en de vele bezoeken aan toprestaurants kan hij in geuren en kleuren vertellen, de ene ervaring is nog mooier dan de andere. Ook hier ontdekte Jan als lekkerbek de vele in Nederland opkomende goede keukens gretig en systematisch, uiteraard altijd vergezeld door Sandra. Noem een willekeurig sterrestaurant en Jan en San hebben er meestal wel een of meer keer aan tafel gezeten. Vaak werd er een overnachting aan vastgeplakt om ook de goede wijnen te kunnen genieten.

Actuaris van het jaar

Toen Reinier Roosen in 2011 bij Jan en mij aanklopte om samen met hem na te denken over zijn idee om een Actuaris van het Jaar Prijs in het leven te roepen, ging Jan daar onmiddellijk op in. Al in de tijd dat hij in het bestuur van het Actuarieel Genootschap zat, bepleitte Jan een duidelijke, ook publieke positionering van de beroepsgroep en de beroepsbeoefenaar. Doel van de te lanceren Actuaris van het Jaar Prijs was de voor nagenoeg iedereen onbekende beroepsgroep van actuaris onder de aandacht te brengen, en dan met name de actuarissen die zich in het publieke domein verdienstelijk maken en aan de naamsbekendheid bijdragen. Het werd, mede dankzij de inzet van Jan, die in zijn grote netwerk zendingswerk voor de prijs verrichte, een groot succes.

Nederland, europa, de wereld

Jan heeft al van jongs af aan een fascinatie voor reizen, verre landen en het onbekende gehad. Toen hij de mogelijkheid kreeg zelf op ontdekkingsreis te gaan, stippelde hij samen met Sandra met wiskundige precisie prachtige reizen uit naar alle uithoeken van Nederland, Europa en de wereld. Zo vertelt hij trots dat hij alle Waddeneilanden (ook Rottumeroog) heeft bezocht. Hij in alle elf provincies van Nederland heeft overnacht, en samen met zijn gezin alle straten van het Monopolyspel heeft bezocht. Met de auto bereisde het gezin Europa, van de Noordkaap tot Malta, van Ierland tot de Baltische Staten en de Balkan. Waar zijn vader een veilige ANWB-route uitkoos voor een reisje over de Veluwe, verlegde Jan zijn grenzen en ging de hele wereld over: bijna alle landen van Europa, Noord-Amerika, China, Japan, India en Nepal, landen in Noord -en Zuidelijk Afrika, Australië, landen in Zuid-Amerika, de Galapagos eilanden en vele andere illustere oorden.

Zijn laatste reis

“Ik ben een zondagskind. Wat ik in mijn zeventig levensjaren heb mogen meemaken en ervaren is werkelijk fenomenaal, ik ben een grote bofkont. Mijn vrouw Sandra, waarmee ik al 35 jaar gelukkig samen ben en twee prachtige zonen heb, is a gift from heaven . Ik ben haar heel veel dank verschuldigd. En ik ben dol en trots op mijn vier geweldige zoons (twee uit een eerder huwelijk) en mijn vijf kleinzoons. Ja, inderdaad, allemaal jongens, de manlijke lijn is dominant bij de Donselaars... Zij zijn onderdeel van mij, ik van hen. Mijn leven gaat in deze mannen door. Zo Anno, dat was mijn verhaal, hoop dat je er iets van kunt maken.” Waarvan akte.

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen