Voorbij de illusie van geld en economie
Voor een serie artikelen over de terugkeer van de mens in de financiële sector is VVP op zoek naar de niet-gevestigde orde, de zogeheten ‘crazy ones’. Jaap Hiddinga is een van de innovators die doen wat anderen nog voor onmogelijk houden. Hij studeerde kwantumfysica en chemie. Hij kreeg in 1993 een ‘openbaring’ die zijn leven en denken totaal veranderde. Hiddinga is een schrijver en geeft consulten aan particulieren en bedrijven. Over hoe we kunnen leven, werken en ondernemen vanuit de hoogste natuur van de mens. Hoe we ego en materialisme kunnen beteugelen door het innerlijke kompas van de mens ruim baan te geven.
De illusie van geld en economie achter ons laten is volgens Hiddinga betrekkelijk eenvoudig. “Het vraagt slechts dat we eerlijk kijken naar wat is en naar wat we denken te zijn vanuit alle vooringenomen gedachten, maatschappelijke en spirituele dogma’s en andere aardse wetten met hun regels en culturele patronen, alsook alles wat de mens zelf in hoogmoed en ijdelheid bedenkt. In die stap realiseren we ons dat we volledig vrij kunnen zijn, ook in het leven en werken op aarde, en als we vanuit die vrijheid het licht en de liefde kunnen laten stromen, zonder verwachtingen en vrij van ego, dan kan alles ten goede veranderen.”
Meten en vergelijken
Hiddinga: “Geld is een mooi voorbeeld om te laten zien hoe geconditioneerd het denken van de mens is. Van oorsprong was geld slechts een vorm van ruilhandel of een collectief samenwerken in een gemeenschap waardoor iedereen genoeg te eten, kleding en onderdak had. Men had verder niets nodig. Ook nu nog zijn er kleine groepen mensen die zo leven, zonder geld. Naarmate de gemeenschappen groter en complexer werden, was het al snel duidelijk dat ruilhandel niet meer zo eenvoudig was. De een vond dat zijn of haar koe meer waard was dan de eieren of het brood van de ander. Mensen gingen vergelijken en meten. Ego is daar dol op. De mens ging zijn eigen producten en diensten al gauw meer waard achten dan de producten en diensten van de ander. Stapje voor stapje werden er stukjes metaal (meestal goud, zilver of brons) toegekend aan de producten en ‘service’ die men verkocht. Een koe kon bijvoorbeeld tien stukjes metaal opleveren, terwijl een brood maar één stukje waard was. De afgelopen millennia zijn we niet meer voorbij het meten en vergelijken gekomen.
“Overal in de wereld zie je op dit moment initiatieven van mensen en organisaties om zich te onttrekken aan de onvriendelijke kanten van het kapitalisme en het in ternationale geldstelsel. Men wil onafhankelijk, duurzaam en op een menselijke manier werken. Als een van de oplossingen daarvoor wordt het reguliere geld, de euro, afgeschaft. Men wil een soort ruilhandel beginnen en wat doet men? Men maakt eigen geld. De Gelre, De Findhorn Eko, de Bitcoin en noem maar op. De Schotse Findhorn gemeenschap drukt bijvoorbeeld briefjes met de Findhorn in waarden van 1 tot 20 eko en binnen die gemeenschap kun je daar dan mee betalen en/of ruilen. Men is trots dat men buiten het gewone geldverkeer staat en als je daar als buitenstaander binnenkomt kun je deze briefjes kopen met normaal geld. Tien pond kost het om een briefje van 10 eko te kopen. Opmerkelijk is dat hierbij linke winst gemaakt wordt. Eén op de vijf eko-briefjes wordt namelijk nooit gebruikt. Ze worden meegenomen als souvenir of mensen raken ze kwijt.”
Angst en ego
Veel van dit soort initiatieven om tot vernieuwing te komen in het inanciële systeem zijn gebaseerd op een positieve intentie om bij te dragen aan een andere manier van leven, werken en handelen. “Hierbij zijn we kennelijk niet in staat om buiten de gangbare ideeën te denken”, constateert Hiddinga. “Ons ego blijft de leiding houden. Angst blijft regeren. We blijven meten en vergelijken. Het is moeilijk om hieraan voorbij te komen. Onze angst om niets te eten te hebben, geen baan, geen huisvesting en niet te kunnen doen wat we zelf willen, houdt werkelijke vooruitgang tegen. Die angst zorgt er voor dat we een zo groot mogelijke hoeveelheid waarde willen verzamelen om ons veilig te voelen. Onze samenleving is immers zo georganiseerd dat het onmogelijk is geworden om een bepaalde levensstandaard te hebben zonder geld. Vreemd eigenlijk... Het is alleen de mens die moet betalen om op deze planeet te wonen. Elke andere levensvorm leeft hier volkomen vrij.”
Volgens Hiddinga ligt de sleutel voor echte transformatie in de mens zelf. “Geld is gewoon geld. Een bank is gewoon een gebouw waarin cijfers en waarden worden verhandeld. Het is de mens die bepaalt hoe we omgaan met het geld, de bank of het inanciële advies. Zolang er een bepaalde vorm van ethiek en eerlijkheid te vinden is, blijkt dat zelf het huidige inanciële systeem redelijk in balans kan zijn. Zodra deze ethiek verzwakt of zelfs helemaal verdwijnt, raakt het systeem ook in onbalans.”
Volgens Hiddinga draait de economie op een illusie van waarde die eigenlijk niet echt bestaat. “Het is niet het systeem zelf, maar het geloof in het systeem dat de boel overeind houdt. Zodra het geloof afkabbelt, valt het systeem onderuit.”
Gerecycled geld
Tijdens een gesprek met een kennis over milieu en duurzaamheid, kreeg Hiddinga enkele balpennen cadeau. Het waren van die typische goedkope pennen die hooguit een kwartje kosten. Maar ach, pennen komen altijd wel van pas. De man lachte echter en zei: “Kijk eens goed naar die pen, wat vind je ervan?” Hiddinga keek nu aandachtig en was verbaasd. De pen bleek namelijk gemaakt te zijn van gerecycled geld, hergebruikt bankpapier. De man legde uit dat de meeste bankbiljetten maar een paar jaar meegaan en dan worden vermalen en vermengd met resine (een soort kunsthars, red.) om er op die manier gebruiksvoorwerpen van te maken. “Ik vroeg hem hoeveel geld er dan in zou zitten en hij legde uit dat het tenminste acht briefjes van 10 Britse ponden waren, 80 pond dus (op dit moment 110 euro, red.). Tijdens het recyclen gaat de waarde van het materiaal van 110 euro naar een kwartje. Het illustreert de illusie over de waarde van geld.”
Hiddinga: “Als ik tijdens een lezing acht briefjes van 10 pond op tafel leg en daarnaast de pen, dan kijken mensen gretig naar de bankbiljetten. De pen wordt alleen als iets grappigs beschouwd. Het laat zien hoe wij als mensen in ons denken geconditioneerd zijn als het gaat om het zien van bankbiljetten en muntstukken, terwijl het om niets anders gaat dan bedrukt papier en stukjes metaal. We menen werkelijk te verhongeren als we geen pakken gekleurde papierstroken en stapels metalen schijfjes bezitten.
“We ontlenen er onze vermeende zekerheden aan. Ons pensioen. Onze gezondheid. Onze relaties. Onze bedrijven en organisaties. Onze samenleving als geheel. We hebben de natuurwetten, de wetten van het Goddelijke, vervangen door onze eigen dromen. Het is een geloof in illusies. Inmiddels is het tastbare geld vooral verworden tot getallen in computers van banken. Getallen op een scherm bepalen of mensen wel of niet te eten hebben, of gezondheidszorg mogelijk is. Hoe groter het getal op het scherm, hoe veiliger de mens zich voelt. Doordat men de kwaliteit van leven in onze samenleving heeft toevertrouwd aan een elektronisch systeem en men de hoogmoed heeft om te denken dat men dit kan beheersen, is dat juist het zwakste deel in de schakel geworden.”
Innerlijk kompas
Werkelijke vernieuwing van onze samenleving is volgens Hiddinga pas mogelijk als we onze angsten – de angst om niet te overleven, de angst om arm te worden, de angst om ziek te worden en de angst om dood te gaan – niet langer hoeven te bezweren door het vergaren van voldoende spaargeld om vooral geen problemen te hebben. Het is wat Hiddinga betreft tijd om deze illusies te leren doorzien. Het investeren in pensioenfondsen om onze toekomst veilig te stellen of het verzekeren tegen allerlei vormen van verlies komt voort uit ons denken dat wij de kwaliteit van ons leven zelf kunnen beheersen. Het ontkent de invloed van het hogere, de liefde, het geestelijke, de inspiratie, de hoogste natuur van de mens.
“Voor een werkelijke ommekeer in ons denken, doen en laten, ligt de sleutel in het opnieuw herkennen, erkennen en een plaats geven van ons innerlijke gevoel. Echte vernieuwing voor de langere termijn zal plaatsvinden zodra mensen heel goed naar het innerlijke gevoel leren luisteren. En durven te gaan vertrouwen op dat innerlijke kompas. Bij elke beslissing in ons leven – en zelfs bij elke gedachte of actie – kan elk mens in zichzelf voelen, bijvoorbeeld in de maag of in de borststreek, of het kloppend is of niet. We hebben onze innerlijke egoadviseur vrijwel onbeperkte ruimte gegeven. Nu mogen we leren om de stem van ons ego te gaan beteugelen en ruimte te geven aan de stem van onze intuïtie en inspiratie.
“Je weet van jezelf – als je iets doet of als je iets koopt – of het juist is, of misschien te veel of te weinig is. Ethisch handelen kun je gewoon zelf voelen. Daar heb je geen uitgebreide checklists of protocollen voor nodig. Wel de moed om naar die innerlijke stem te luisteren en erop te durven vertrouwen en het te uiten met je
naasten. Zolang we over dat innerlijke gevoel heen blijven gaan, om welke reden dan ook, kom je weer bij ons denken uit. We denken altijd naar onszelf toe, we luisteren te weinig naar het innerlijke kompas. Ons denken beschikt dan wellicht over veel kennis en aanzien, maar ons innerlijke kompas gaat over ‘weten’. Dat gaat meestal ver voorbij het verstand. Het weet wat kloppend is voor ons, en tegelijkertijd voor alle mensen om ons heen. Is ons denken vervuld van angst, controle en beheersing van mensen en omstandigheden, ons innerlijk kompas koerst op vertrouwen, holisme en vrijheid.”
Reactie toevoegen
Editie
Meer over
Tijdschrift bres in aantal boekhandels uitverkocht
Het tijdschrijft BRES, dat een holistisch perspectief biedt op de wereld van het geld, is in een aantal boekhandels inmiddels uitverkocht. Het tijdschrift is al...