Afsluiting van spoor 1

1. 10 januari 2024, door Marjol Nikkels
2. 0 reacties

Uit onderzoek blijkt dat het voor kleine en middelgrote bedrijven moeilijk is een langdurig zieke werknemer te re-integreren. Vooral omdat er geen passend werk beschikbaar is. Ook is het voor hen lastig de uitval intern op te vangen of vervanging te regelen. Vandaar dat het kabinet hen tegemoet wil komen. De werknemer kan dan na het eerste ziektejaar niet meer terug-keren in zijn oude werk (spoor 1). De werkgever kan de zieke werknemer permanent vervangen en iemand anders aannemen. De zieke werknemer moet dan op zoek naar passend werk bij een andere werkgever (spoor 2). Ook als hij volledig hersteld is. De werknemer heeft alleen nog recht op terugkeer in zijn oude werk indien deze werkplek nog beschikbaar is. Het terugkeerrecht vervalt bij een structurele vervanging van de functie.

De werkgever houdt een loondoorbetalings-en re integratieverplichting voor 104 weken. Deze periode wordt niet ingekort als er tussentijds herstel plaatsvindt.

Grens

Afsluiten van spoor 1 is niet mogelijk voor grote werkgevers. Onderzoek wijst namelijk uit dat re-integratie in het eerste spoor bij grote werkgevers meer kans op succes heeft dan het tweede spoor. Daarom is gekozen dit wetsvoorstel alleen van toepassing te laten zijn op de kleine- en middelgrote werkgevers met een loonsom kleiner of gelijk aan 3.770.000 euro (grens 2024).

Een kleine werkgever heeft een loonsom kleiner of gelijk aan 25 keer het gemiddelde premieloon per werknemer (grens ligt in 2024 op 942.500 euro). Een middelgrote werkgever kent een loonsom groter dan 25 en kleiner of gelijk aan 100 keer het gemiddelde premieloon per werk - nemer (3.7770.000 euro).

Schriftelijke instemming

Werkgever en werknemer moeten gezamenlijk instemmen met afsluiten van eerste spoor. Het UWV geeft een oordeel als de werkgever en de werknemer gezamenlijk niet tot overeenstemming komen. De overheid wil duidelijkheid bij re-integratie voor de werkgever creëren en de werk gever de mogelijkheid bieden om na het eerste ziektejaar tot structurele vervanging van de zieke werknemer over te gaan. Bij afsluiting van spoor 1 en een duurzame vervanging van de werkplek hoeft de werkgever geen werkplek voor de zieke werknemer meer beschikbaar te houden.

De werknemer krijgt uiterlijk in de 52e ziekteweek een voorstel van de werkgever tot afsluiting van de eerste spoor. De werkgever dient de schriftelijke instemming uiterlijk aan het einde van het eerste ziektejaar te hebben ontvangen. Er is een bedenktermijn van veertien dagen van toepassing. De werknemer kan dan zonder opgaaf van redenen zijn instemming herroepen.

Gaat de werknemer niet akkoord en wil de werkgever toch het eer-ste spoor afsluiten? Dan moet de werkgever uiterlijk in de 42e ziek teweek aan het UWV toestemming vragen. Het UWV toetst op drie onderdelen:kan de werknemer inderdaad de bedongen arbeid niet uitvoeren (is er sprake van arbeidsongeschiktheid)? Waren de re-integratie-inspanningen in het eerste ziektejaar voldoende? Is de werknemer in staat om binnen dertien weken zijn eigen werk (eventueel in aangepaste vorm) te doen?

Bij de aanvraag van deze toestemming moet de werkgever een verklaring van de bedrijfsarts overleggen. Gaat het UWV niet akkoord of wordt de toestemming te laat aangevraagd, dan is het niet mogelijk het eerste spoor af te sluiten. Het UWV geeft geen toestemming indien de ziekte het gevolg is van een zwangerschap of bevalling.

Wijziging RIV-toets

Bij een afsluiting van spoor 1 bij het einde van het eerste ziektejaar wordt de RIV-toets gewijzigd bij de WIA-aanvraag. De RIV-toets beperkt zich dan tot een toets op de re-integratie-inspanningen in het tweede spoor in het tweede ziektejaar. Eventueel kan dan een loonsanctie volgen van maximaal 52 weken.

Vereenvoudigde ontslagprocedure

In geval van een afgesloten eerste spoor kan een kleine of middelgrote werkgever na afloop van het opzegverbod aan het om UWV om toestemming vragen om de arbeidsovereenkomst op te zeggen. Bij een kleine werkgever speelt herplaatsing geen rol meer bij het verstrekken van de ontslagvergunning. Bij de middelgrote werkgever toetst het UWV nog wel of er mogelijkheden tot herplaatsing van de werknemer zijn. Indien de werkgever of de werknemer meent dat ten onrechte geen of juist wel toestemming is verleend tot het afsluiten van het eerste spoor, dan kan de werkgever of werknemer zich wenden tot de civiele rechter. Er komt dus geen bezwaar en beroepsprocedure bij het UWV zelf.

Vraagtekens

Als deze wetgeving erdoor komt, is het de vraag waarom een werknemer vrijwillig in gaat stemmen en afstand gaat doen van zijn terugkeerrecht. De werknemer heeft immers geen belang bij het instemmen tot het af-sluiten van spoor 1. Werkgevers die wel spoor 1 willen afsluiten gaan hier - toe dan standaard uiterlijk in de 42e week toestemming vragen aan het UWV. En dit terwijl het UWV nu al niet de deskundigenoordelen en WIAaanvragen tijdig kan verwerken. Is het UWV dan wel in staat om dan uiterlijk binnen acht tot uiterlijk tien weken tot een oordeel te komen? Het UWV is nu al niet in staat om alle deskundigenoordelen uit te voeren en doet dit alleen nog maar indien er onenigheid is tussen werkgever en werknemer. Ook is er al een groot tekort aan verzekeringsartsen capaciteit die bij het deskundigenoordeel afsluiten spoor 1 ook een rol heeft bij de vraag of iemand nog arbeidsongeschikt is. Al met al is het dus zeer de vraag of dit wetsvoorstel de eindstreep gaat halen. We zullen de ontwikkelingen voor u blijven volgen.

Marjol Nikkels-Agema is vaktechnisch directeur bij CS Opleidingen.

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen 

Meer over

• Marjol Nikkels
• re-integratie
• CS Opleidingen