Hét moment om door te pakken

Hergen Dutrieux

(Hergen Dutrieux, Viisi, in Ken je vak! in VVP 1-2021) De verkiezingen staan voor de deur en wederom komt de hypotheekrenteaftrek op de agenda. Voorheen een heet hangijzer waar partijen zich liever niet aan brandden, maar er komt steeds meer draagvlak voor afschaffing. Hopelijk pakt de politiek nu eindelijk door.

De hypotheekrenteaftrek is een verouderd principe. Hoe verouderd? Zeg maar gerust antiek. Voor de oorsprong van deze maatregel moeten we helemaal terug naar 1893, het jaar waarin de eerste inkomstenbelasting in Nederland werd geheven. Daarbij werd voortaan belasting geheven over het eigenwoningbezit (wat later het eigenwoningforfait werd). Tegenover die belasting stond dat eigenaren aftrekbare kosten mochten opvoeren, zoals de hypotheekrente. Dat de hypotheekrenteaftrek de staat meer kostte dan opleverde was jammer, maar dat kon nu eenmaal niet anders volgens de nieuwe inkomstenbelasting. En omdat eigenwoningbezit in die tijd alleen voor de elite was weggelegd, liep het niet gelijk in de papieren.

Inmiddels is eigenwoningbezit allang niet meer elitair. Per saldo is de hypotheekrenteaftrek alleen maar meer gaan kosten. In 2020 was het bedrag aan eigenwoningregelingen circa 7 miljard euro. Die regelingen afbouwen gaat de schatkist dus miljarden opleveren. Deze opbrengsten kunnen prima worden gebruikt worden om de woningmarkt structureel vooruit te helpen door meer te bouwen, met name betaalbare huur- en koopwoningen.

Minder is meer

Naast het directe financiële voordeel zijn er meer redenen om te stoppen met de ingewikkelde hypotheekrenteaftrek. De belastingdienst kan z’n tijd bijvoorbeeld heel wat nuttiger besteden. Wellicht verkleint dat de kans op een nieuw debacle als de toeslagenaffaire. Minder administratieve rompslomp voor de belastingdienst is een mooi voorbeeld van less is more. Ook de ingewikkelde bijleenregeling of de afbouw van de Wet Hillen kunnen we zo schrappen.

Moet de eigen woning dan belast worden in box 3? Wellicht op termijn. Voor nu zou je een uitzondering in box 3 kunnen maken voor de eigen woning, bijvoorbeeld met een hoge vrijstelling. Zo ontstaat er geen verkeerde stimulans om schulden aan te houden om daarmee de belastinggrondslag te verlagen.

Overigens merken wij nu al dat de hypotheekrenteaftrek geen doorslaggevende factor meer is voor aspirant-huizenkopers. Vooral de lage rente is bepalend in de keuze tussen huur of koop. Voor huisbezitters die nog wél een hogere rente betalen kan een afbouwregeling worden bedacht van pakweg tien jaar.

‘Het is alleen nog een politieke keuze’

Het afschaffen van deze regeling kan de prijsstijging van huizen in de toekomst bovendien helpen beteugelen, zodat op de lange termijn een gezondere prijsstelling van woningen in Nederland ontstaat. En dat zou goed zijn voor starters.

Hét moment

De hypotheekrenteaftrek is een verworvenheid die al jaren geen doel meer dient. Het échte doel zou moeten zijn: voor iedereen in Nederland een betaalbare woning. De hypotheekrenteaftrek past niet in dat streven. Sterker, de regeling heeft juist een averechtse werking op een gebalanceerde huizenmarkt. Met de verkiezingen voor de deur is dit hét moment om de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait overboord te gooien. Al jarenlang wordt vanuit verschillende richtingen gepleit voor afbouw. Het is dus nu alleen nog een politieke keuze.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Huiseigenaren met betaalpauze behouden renteaftrek

Huiseigenaren met betaalpauze behouden renteaftrek

Klanten met een annuïteiten- of lineaire hypotheek die vanwege de coronacrisis met hun hypotheekverstrekker een betaalpauze hebben afgesproken, krijgen meer...

Bredere beweging noodzakelijk

Bredere beweging noodzakelijk

(door Dick-Jan Abbringh, Purpose) In een artikel in de zomereditie 2019 van het New Financial Magazine over de lage verzekeringsgraad onder mensen met schulden...

Rabobank: hypotheekrenteaftrek verder afbouwen

Rabobank: hypotheekrenteaftrek verder afbouwen

Rabobank noemt verder afbouwen van de hypotheekrenteaftrek van belang om de woningmarktpositie van middeninkomens te verbeteren. Dit is een position paper opgesteld...

Belastingwijzigingen eigen woning 2020

Belastingwijzigingen eigen woning 2020

In 2020 wordt de hypotheekrenteaftrek geleidelijk verder afgebouwd als het inkomen meer is dan 68.507 euro. De aftrekbare kosten voor de eigen woning kunnen vanaf...

Sociaal experiment met lessen voor verzekeraars

Sociaal experiment met lessen voor verzekeraars

"Onlangs heb ik een experiment gedaan om te ondervinden hoe verzekeraars omgaan met mensen die hun premie (tijdelijk) niet kunnen betalen", aldus Dick-Jan Abbringh...

Onverzekerden groeiend probleem voor gemeenten

Onverzekerden groeiend probleem voor gemeenten

"Gemeenten vangen meestal de problemen op voor onverzekerden. Vooral burgers met schulden bezitten vaak geen schade- en uitvaartverzekeringen. Want door geldnood...

Verhoog verzekeringsgraad bij mensen met schulden!

Verhoog verzekeringsgraad bij mensen met schulden!

"Er zijn geen harde cijfers zijn, maar er zijn sterke aanwijzingen dat de verzekeringsgraad onder mensen met schulden daalt. Dit leidt tot onwenselijke en soms onmenselijke...

Eerste pilot met Vaste Lasten Pakket

Eerste pilot met Vaste Lasten Pakket

"Ons doel is om in maart 2019 voor de eerste Haagse huishoudens een Vaste Lasten Pakket te kunnen inregelen. In deze eerste pilotfase van zes maanden willen we uiteindelijk...

Hypotheekrenteaftrek blijft verplicht

Hypotheekrenteaftrek blijft verplicht

Het nieuwe kabinet maakt de hypotheekrenteaftrek niet optioneel. Dat schrijft de nieuwe staatssecretaris van Financiën Menno Snel. Met het afschaffen van de...

NVM voorziet weinig impact op woningmarkt versneld afbouwen hypotheekrenteaftrek

NVM voorziet weinig impact op woningmarkt versneld afbouwen hypotheekrenteaftrek

De NVM verwacht dat het stapsgewijs afbouwen van de hypotheekrenteaftrek, met fiscale compensaties via het eigenwoningforfait en verlaging van de inkomstenbelasting,...