Hét moment om door te pakken
(Hergen Dutrieux, Viisi, in Ken je vak! in VVP 1-2021) De verkiezingen staan voor de deur en wederom komt de hypotheekrenteaftrek op de agenda. Voorheen een heet hangijzer waar partijen zich liever niet aan brandden, maar er komt steeds meer draagvlak voor afschaffing. Hopelijk pakt de politiek nu eindelijk door.
De hypotheekrenteaftrek is een verouderd principe. Hoe verouderd? Zeg maar gerust antiek. Voor de oorsprong van deze maatregel moeten we helemaal terug naar 1893, het jaar waarin de eerste inkomstenbelasting in Nederland werd geheven. Daarbij werd voortaan belasting geheven over het eigenwoningbezit (wat later het eigenwoningforfait werd). Tegenover die belasting stond dat eigenaren aftrekbare kosten mochten opvoeren, zoals de hypotheekrente. Dat de hypotheekrenteaftrek de staat meer kostte dan opleverde was jammer, maar dat kon nu eenmaal niet anders volgens de nieuwe inkomstenbelasting. En omdat eigenwoningbezit in die tijd alleen voor de elite was weggelegd, liep het niet gelijk in de papieren.
Inmiddels is eigenwoningbezit allang niet meer elitair. Per saldo is de hypotheekrenteaftrek alleen maar meer gaan kosten. In 2020 was het bedrag aan eigenwoningregelingen circa 7 miljard euro. Die regelingen afbouwen gaat de schatkist dus miljarden opleveren. Deze opbrengsten kunnen prima worden gebruikt worden om de woningmarkt structureel vooruit te helpen door meer te bouwen, met name betaalbare huur- en koopwoningen.
Minder is meer
Naast het directe financiële voordeel zijn er meer redenen om te stoppen met de ingewikkelde hypotheekrenteaftrek. De belastingdienst kan z’n tijd bijvoorbeeld heel wat nuttiger besteden. Wellicht verkleint dat de kans op een nieuw debacle als de toeslagenaffaire. Minder administratieve rompslomp voor de belastingdienst is een mooi voorbeeld van less is more. Ook de ingewikkelde bijleenregeling of de afbouw van de Wet Hillen kunnen we zo schrappen.
Moet de eigen woning dan belast worden in box 3? Wellicht op termijn. Voor nu zou je een uitzondering in box 3 kunnen maken voor de eigen woning, bijvoorbeeld met een hoge vrijstelling. Zo ontstaat er geen verkeerde stimulans om schulden aan te houden om daarmee de belastinggrondslag te verlagen.
Overigens merken wij nu al dat de hypotheekrenteaftrek geen doorslaggevende factor meer is voor aspirant-huizenkopers. Vooral de lage rente is bepalend in de keuze tussen huur of koop. Voor huisbezitters die nog wél een hogere rente betalen kan een afbouwregeling worden bedacht van pakweg tien jaar.
‘Het is alleen nog een politieke keuze’
Het afschaffen van deze regeling kan de prijsstijging van huizen in de toekomst bovendien helpen beteugelen, zodat op de lange termijn een gezondere prijsstelling van woningen in Nederland ontstaat. En dat zou goed zijn voor starters.
Hét moment
De hypotheekrenteaftrek is een verworvenheid die al jaren geen doel meer dient. Het échte doel zou moeten zijn: voor iedereen in Nederland een betaalbare woning. De hypotheekrenteaftrek past niet in dat streven. Sterker, de regeling heeft juist een averechtse werking op een gebalanceerde huizenmarkt. Met de verkiezingen voor de deur is dit hét moment om de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait overboord te gooien. Al jarenlang wordt vanuit verschillende richtingen gepleit voor afbouw. Het is dus nu alleen nog een politieke keuze.
Reactie toevoegen
Meer over
Ga dialoog aan over vervallen hypotheekrenteaftrek
In 2031 vervalt voor veel Nederlanders het recht op hypotheekrenteaftrek. De AFM roept financieel dienstverleners op klanten inzicht te bieden in het besteedbaar...
"Geen keuze met betrekking tot aftrek hypotheekrente"
Er is geen keuze met betrekking tot hypotheekrenteaftrek, herhaalt staatssecretaris Wiebes in antwoord op vragen van Pieter Omtzigt (CDA). Afzien van de aftrek...
"Bouw renteaftrek hypotheek verder af"
Centraal Plambureau (CPB) en Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) stellen dat verder afbouwen van de hypotheekrenteaftrek kan bijdragen aan een efficiënter...
Het vuur van... Hergen Dutrieux
Er zijn veel prachtige mensen in onze sector die elke dag hun klanten het beste geven wat in hen zit. In ‘Het vuur van…’ zet VVP deze mensen...
Oeso: "aftrek hypotheekrente verder beperken"
"Nederland doet er verstandig aan de hypotheekrenteaftrek verder af te bouwen." Dit zegt plaatsvervangend secretaris-generaal Stefan Kapferer van de Oeso...
Dnb: "hypotheekrenteaftrek verder afbouwen"
DNB pleit voor verdere afbouw van de hypotheekrenteaftrek, een verdere versobering van het Witteveenkader en het introduceren van een zekere mate van keuzevrijheid...
Dnb: fiscale prikkels lenen en sparen afbouwen
Nederlandse huishoudens sparen te veel én lenen te veel. Volgens DNB komt dit onder meer door de fiscale prikkels op het gebied van pensioen en de eigen woning....
"hypotheeksector kan veel leren van andere branches"
"De hypotheeksector kan nog veel leren van andere branches als het gaat om innovatieve klantbedienig", aldus Thijs Bodmer (Purpose) in een blog over innovatie....
Baarsma: "hypotheekrenteaftrek versneld afbouwen"
De hypotheekrenteaftrek moet in versneld tempo worden afgebouwd. Dat zegt Barbara Baarsma, directeur van onderzoeksbureau SEO en hoogleraar aan de UvA, in het nieuwe...
Herziening belastingstelsel kan woningmarkt vlot trekken
Vervanging van de huidige vier inkomstenbelastingtarieven door twee tarieven van 37 en 49 procent, volledige afschaffing van de overdrachtsbelasting, verhoging van...