Hét moment om door te pakken
(Hergen Dutrieux, Viisi, in Ken je vak! in VVP 1-2021) De verkiezingen staan voor de deur en wederom komt de hypotheekrenteaftrek op de agenda. Voorheen een heet hangijzer waar partijen zich liever niet aan brandden, maar er komt steeds meer draagvlak voor afschaffing. Hopelijk pakt de politiek nu eindelijk door.
De hypotheekrenteaftrek is een verouderd principe. Hoe verouderd? Zeg maar gerust antiek. Voor de oorsprong van deze maatregel moeten we helemaal terug naar 1893, het jaar waarin de eerste inkomstenbelasting in Nederland werd geheven. Daarbij werd voortaan belasting geheven over het eigenwoningbezit (wat later het eigenwoningforfait werd). Tegenover die belasting stond dat eigenaren aftrekbare kosten mochten opvoeren, zoals de hypotheekrente. Dat de hypotheekrenteaftrek de staat meer kostte dan opleverde was jammer, maar dat kon nu eenmaal niet anders volgens de nieuwe inkomstenbelasting. En omdat eigenwoningbezit in die tijd alleen voor de elite was weggelegd, liep het niet gelijk in de papieren.
Inmiddels is eigenwoningbezit allang niet meer elitair. Per saldo is de hypotheekrenteaftrek alleen maar meer gaan kosten. In 2020 was het bedrag aan eigenwoningregelingen circa 7 miljard euro. Die regelingen afbouwen gaat de schatkist dus miljarden opleveren. Deze opbrengsten kunnen prima worden gebruikt worden om de woningmarkt structureel vooruit te helpen door meer te bouwen, met name betaalbare huur- en koopwoningen.
Minder is meer
Naast het directe financiële voordeel zijn er meer redenen om te stoppen met de ingewikkelde hypotheekrenteaftrek. De belastingdienst kan z’n tijd bijvoorbeeld heel wat nuttiger besteden. Wellicht verkleint dat de kans op een nieuw debacle als de toeslagenaffaire. Minder administratieve rompslomp voor de belastingdienst is een mooi voorbeeld van less is more. Ook de ingewikkelde bijleenregeling of de afbouw van de Wet Hillen kunnen we zo schrappen.
Moet de eigen woning dan belast worden in box 3? Wellicht op termijn. Voor nu zou je een uitzondering in box 3 kunnen maken voor de eigen woning, bijvoorbeeld met een hoge vrijstelling. Zo ontstaat er geen verkeerde stimulans om schulden aan te houden om daarmee de belastinggrondslag te verlagen.
Overigens merken wij nu al dat de hypotheekrenteaftrek geen doorslaggevende factor meer is voor aspirant-huizenkopers. Vooral de lage rente is bepalend in de keuze tussen huur of koop. Voor huisbezitters die nog wél een hogere rente betalen kan een afbouwregeling worden bedacht van pakweg tien jaar.
‘Het is alleen nog een politieke keuze’
Het afschaffen van deze regeling kan de prijsstijging van huizen in de toekomst bovendien helpen beteugelen, zodat op de lange termijn een gezondere prijsstelling van woningen in Nederland ontstaat. En dat zou goed zijn voor starters.
Hét moment
De hypotheekrenteaftrek is een verworvenheid die al jaren geen doel meer dient. Het échte doel zou moeten zijn: voor iedereen in Nederland een betaalbare woning. De hypotheekrenteaftrek past niet in dat streven. Sterker, de regeling heeft juist een averechtse werking op een gebalanceerde huizenmarkt. Met de verkiezingen voor de deur is dit hét moment om de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait overboord te gooien. Al jarenlang wordt vanuit verschillende richtingen gepleit voor afbouw. Het is dus nu alleen nog een politieke keuze.
Reactie toevoegen
Meer over
Viisi Hypotheken: "Maak geitenpaadjes op woningmarkt onmogelijk"
Maar liefst 85 procent van de inwoners van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht vindt dat de gemeente van hun stad investeerders en particuliere beleggers de...
(Hergen Dutrieux in VVP 6) Het jaar loopt ten einde, altijd het perfecte moment om de balans op te maken en – vooral – vooruit te blikken. Omdat er...
Banken, bouw een bemiddelingsfeestje
(Hergen Dutrieux, Viisi, in Ken je vak! VVP 5-2021) Banken hebben nog altijd een stevig marktaandeel in het hypotheekdistributiekanaal. Dat is knap, want je zou...
Eigen Huis: "Huiseigenaren financieren hypotheekrenteaftrek straks zelf"
Huiseigenaren financieren de hypotheekrenteaftrek straks zelf. Dat concludeert Vereniging Eigen Huis op grond van onderzoek dat zij door SEO heeft laten doen. Eigen...
Verleng de wettelijke bedenktermijn
(Hergen Dutrieux, Viisi Hypotheken, in VVP 4-2021) De tweedeling op de huizenmarkt neemt toe en de wanhoop groeit. Er zijn starters die (te) grote financiële...
DNB wil eigen woning van Box 1 naar Box 3
In een vrijdag gepubliceerde analyse draagt DNB vier elementen aan voor een brede aanpak van de problematiek op de woningmarkt: vermijd beleid dat de bestedingsruimte...
Abbringh: zeven lessen voor het bouwen van een purposeorganisatie
"Waarom is het belangrijk dat we organisaties bouwen die bestand zijn tegen destructieve krachten? Net als veel andere mensen maak ik me in toenemende mate zorgen...
Tijd voor een nationaal algoritme
(Hergen Dutrieux, Viisi, in VVP 3-2021) Als ondernemer ben je van nature positief ingesteld. Klagen en ageren horen daar minder bij, de blik vooruit, naar de onbegrensde...
Purpose Summer School Finance van start
In augustus gaat de Purpose Summer School - Finance Edition van start bij Circl, Gustav Mahlerplein 1B, Amsterdam. De Purpose Summer School is een op toekomst en...
Hypotheek Visie: momentum ingrijpende aanpassing hypotheekrenteaftrek is nu
"Wanneer er ooit een moment was om tot een ingrijpende aanpassing van de hypotheekrenteaftrek over te gaan dan is dat nu omdat de rente historisch laag is. Voor...