Nieuwe EU-wetgeving voor beleggingsadvies

Hubrien Meijaard 2021

(Door Hubrien Meijaard in VVP Special Duurzaam Adviseren 2021) Dit artikel is bestemd voor financieel adviseurs die klanten advies geven over beleggingen en beleggingspolissen, al dan niet duurzaam. Ik dacht, laat ik maar gewoon beginnen met wie echt verder moet lezen en wie niet. ‘Ik moet helemaal niets!’, hoor ik je denken. Dat is exact wat er bij mij gebeurt als iemand tegen mij zegt dat ik iets moet doen. Maar ja, in dit geval is die ‘iemand’ de AFM, als woordvoerder en uitvoerder van de Europese Toezichthoudende Autoriteiten (de ESA’s). En die AFM, waar wij allemaal mee te maken hebben, gaat toezicht houden op een hele set aan nieuwe en aangepaste regels.

Deze EU-regels hebben te maken met transparantie die de informatieverschaffing aan beleggers over duurzaamheid in de financiele wereld moet bevorderen. Het gaat dan vooral om:

– hoe duurzaamheidsrisico’s geïntegreerd worden in beleggingsprocessen;

– de gedragslijnen over die duurzaamheidsrisico’s;

– duidelijkheid geven over het beloningsbeleid rondom duurzaamheidrisico’s; en

– of en zo ja hoe je als adviseur ongunstige effecten op duurzaamheid meeneemt in je beleggings- of verzekeringsadvies.

Vanuit mijn langjarige interesse en specialisatie in duurzaam beleggen heb ik me uitgebreid verdiept in deze regels die vanuit Europa op ons afkomen. In dit artikel wil ik je dan ook een aantal concrete handvatten meegeven hoe jij met de wetgeving om moet en mag gaan.

Een korte historie

Tot voor kort werd door een groot deel van de financials het meeste wat betrekking had over promoten van duurzaamheid weggezet als ‘klimaatdrammen’. Nu, anno 2021 is dat beeld – en daar ben ik blij mee – heel snel veranderd. De meerderheid van de mensen is er nu wel van overtuigd dat iedereen en op alle niveaus rap aan de gang moet met dit thema.

Van de EU kunnen we een heleboel vinden. Waar het nu om gaat, is dat er een paar jaar geleden bewust voor gekozen is om de financiële wereld te sturen naar een meer duurzaam beleid. De lijst van regels en wetgeving die daarvoor is opgetuigd en aangepast, wordt nog steeds langer. Termen als NFRD/CSRD, SFDR (met of zonder RTS), artikel 6, 8 en 9 fondsen, MiFID II, AIFMD, UCITS en taxonomie zijn dagelijkse kost bij banken, verzekeraars, pensioenfondsen en vermogensbeheerders.

Bron: 4ESG Consulting

Tijd voor actie

Maar deze termen zijn nog geen dagelijkse kost bij financieel adviseurs. Bij het grootste deel van deze belangrijke groep ondernemers blijkt de nieuwe wetgeving gewoon onbekend te zijn. En niet omdat ze geen voorstander zijn van meer duurzaam beleggen, want hier is de afgelopen jaren wel een kentering in te zien. Het is meer een kwestie van: ‘Ik heb echt genoeg werk te doen, dus ik hoor het wel als er iets is waar ik mee aan de gang moet’.

Nou, bij deze dan. Lees nog even verder, want dat moment van ‘aan de gang moeten’ is dus nu aangebroken. Sterker nog, dat moment brak 10 maart 2021 al nadrukkelijk aan… Toen is namelijk het eerste deel van een stuk belangrijke wetgeving in werking getreden, namelijk ‘Level 1 van de SFDR’. En die wetgeving geeft aan dat ook jij als financieel adviseur vanaf 10 maart 2021 transparant dient te zijn over duurzaamheid in je beleggingsadviezen.

En het vervolg zit er al snel aan te komen:

– per 1 januari 2022 bijvoorbeeld gaat de ‘Taxonomieverordering’ concreet worden: hierin staat aangegeven welke investeringen en sectoren behulpzaam zijn voor de transitie naar een duurzame economie. Best boeiend om dit proces te volgen, want er wordt nu volop gebakkeleid over zaken als landbouw, fossiele en kernenergie;

– en op 1 juli 2022 treedt ‘level 2’ van de SFDR in werking: Waar het nu nog erg algemeen en breed is, moet je dan tot in detail en op allerlei manieren aangeven wat jij wel of niet doet met betrekking tot duurzaamheid.

Let op! De wetgeving zegt dus NIET dat je duurzaam of duurzamer moet gaan beleggen. De wetgeving regelt alleen dat je heel transparant wordt in hoe en waarom en waarin je belegt. Wie niet duurzaam belegt, zal alleen wel goed dienen uit te leggen waarom dit zo is en zal moeten kunnen aantonen dat de risico’s hiervan in kaart zijn gebracht. Wie er wel voor kiest om duurzaam te beleggen, zal precies moeten aangeven hoe duurzaam dit in feite is en hoe hij dit als adviseur regelt binnen zijn bedrijf.

Urgentie

De urgentie is dus helder. Maar wat moet je nu precies doen als adviseur? Wat altijd goed werkt, is een lijst met vragen én antwoorden. Laten we aan de gang gaan.

Hubrien Meijaard: ‘Adviseurs moeten vol aan de bak.’

Wat moet ik eigenlijk al sinds 10 maart 2021 minimaal geregeld hebben?

Op 10 maart zijn de eerste regels (‘level 1’) van de SFDR in werking getreden. Dat betekent concreet:

  • transparant zijn over het wel of niet meenemen in je beleggingsadvies van ongunstige duurzaamheidsfactoren;
  • als je hier (nog) geen rekening mee houdt, moet je aangeven of je dat in de toekomst wel gaat doen en per wanneer;
  • informatie verstrekken over hoe jij die duurzaamheidsrisico’s integreert in je beleggingsbeslissingsprocedure (de ‘gedragslijnen’):
  • op welke wijze maken duurzaamheidsrisico’s onderdeel uit van je besluitvormingsproces, beloningsbeleid, beleggingsadvies en/of verzekeringsadvies;
  • wat is je verwachting van de impact van jouw advies voor het rendement van het product;
  • als je denkt dat duurzaamheidsrisico’s geen rol spelen, dan moet je daar een duidelijke toelichting op geven;
  • aangeven wat voor soort product je hebt:
  • een zogenaamd ‘artikel 6’ product. Dit zijn nietduurzame beleggingen, alleen gericht op rendement en tegenwoordig meestal ‘grijs’ genoemd;
  • een zogenaamd ‘artikel 8’ product. Dit zijn beleggingen die deels rekening houden met ecologische of sociaal-maatschappelijke factoren (ESG’s). Naast het financieel rendement moet je ook aangeven wat het maatschappelijk rendement is. En ja, daar kun je inderdaad veel kanten mee op… En dat gebeurt ook in de markt. Vandaar dat er meer specifieke regels en richtlijnen komen per 1 januari en 1 juli 2022. Deze beleggingen worden ‘lichtgroen’ genoemd;
  • een zogenaamd ‘artikel 9[‘ product. Hier is het doel om ESG-impact te realiseren. Het financiële rendement is een gevolg. Dit noemen we ‘donkergroene’ beleggingen.

...

Waar moet ik de informatie laten zien?

Deze informatie moet zowel op je website te vinden zijn, als in je ‘precontractuele informatie’ die je aan prospects en klanten verstrekt. Op dit moment kan dat nog redelijk compact en vormvrij. Met de aanvullende regels die volgend jaar in werking treden, zal de informatie volgens vaste formats aangeboden moeten gaan worden.

Waar staat ‘SFDR’ voor?

SFDR staat voor Sustainable Finance Disclosure Regulation. Deze EU-verordening stelt regels over transparantie vast om zowel de integratie van duurzaamheidsrisico’s in beleggingsprocessen, als informatieverschaffing aan beleggers te bevorderen. De AFM zegt het kort en duidelijk op de website: “De SFDR schrijft transparantieregels voor over duurzaamheid door financiëlemarktdeelnemers en financieel adviseurs.”

Wat is de ‘Taxonomieverordening’?

Dit is een EU-breed classificatiesysteem waarmee je kunt beoordelen of een economische activiteit duurzaam is. Deze verordening gaat in per 1 januari 2022. Omdat hij heel belangrijk is voor de toekomst van sectoren en bedrijven wordt hierover momenteel achter de Europese schermen enorm veel gesteggeld. Genoeg voer voor een apart artikel, ergens eind van dit jaar!

Wat is eigenlijk een duurzame belegging volgens de EU?

In de SFDR wordt een duurzame belegging als volgt omschreven: “een belegging in een economische activiteit die bijdraagt aan het bereiken van een milieu-en/of sociale doelstelling mits deze beleggingen geen ernstige afbreuk doen aan die doelstellingen en de ondernemingen waarin is belegd praktijken van goed bestuur (‘good governance’) volgen.”

Wat wordt er bedoeld met de term ‘duurzaamheidsrisico’?

De EU geeft de volgende definitie: “een gebeurtenis of omstandigheid op ecologisch (E), sociaal (S) of governancegebied (G) die, als deze zich voordoet, een wezenlijk negatief effect op de waarde van de beleggingen kan veroorzaken.” Hier wordt dus niet alleen over klimaat en milieurisico’s gesproken, maar ook over bijvoorbeeld corruptie, mensenrechten en arbeidsomstandigheden.

‘Het moment van aan de gang moeten, is voor financieel adviseurs nu aangebroken’

Moet ik mijn klanten nu adviseren om meer duurzaam te gaan beleggen?

Nee, dat hoeft niet. Wel gaat medio 2022 geregeld worden (aanpassingen MiFID II) dat je een duurzaamheidsprofiel van je klant moet aanmaken. En op basis van dat profiel (grijs, lichtgroen of dondergroen) moet je dan zijn beleggingen regelen of aanpassen. Een voorbeeld: wil iemand echt impactbeleggen (donkergroen) en bied jij dat niet aan? Dan mag je hem of haar niet laten beleggen in een grijze of lichtgroene portefeuille.

Geldt dit echt voor alle financieel adviseurs?

Nee, dit geldt alleen voor jou als adviseur als:

  • je klanten adviseert met beleggingsrekeningen, lijfrente/pensioenrekeningen en/of beleggingspolissen;
  • jouw kantoor uit minimaal drie medewerkers bestaat. In de eerste basistekst staat ‘mensen in loondienst’, maar ondertussen is juristen wel duidelijk geworden dat je dit ruimer moet opvatten, zoals bijvoorbeeld het inhuren van ZZP’ers of partners die met je samenwerken.

Wat is de rol van de AFM bij deze nieuwe duurzaamheidsregels?

De AFM moet zorgen voor naleving van de regels. Voor de invoering van de regels per 10 maart 2021 hebben ze tussen de regels door al aangegeven dat handhaving nog niet bovenaan hun lijstje staat. Er is gewoon nog veel niet duidelijk genoeg, zowel voor hen als voor adviseurs. Maar die duidelijkheid komt er nu rap aan. Dus dan kun je ervan uitgaan dat er in 2022 wel goed naar gekeken gaat worden.

Conclusie

De tijd van achteroverleunen op het gebied van duurzaamheid is ook in de financiële wereld echt voorbij. De meeste adviseurs zullen gewoon de tweede helft van dit jaar en de eerste helft van 2022 vol aan de bak moeten om te zorgen dat ze gaan voldoen aan de nieuwe regels. Gelukkig zijn er meerdere partijen waar je als adviseur terecht kunt voor meer informatie, zoals banken, vermogensinstellingen of verzekeraars en ‘wij van Stan&Wende’. Ik wens je veel succes!

Hubrien Meijaard is onafhankelijk financieel lifeplanner en partner in Stan&Wende-duurzaam beleggen.

Reactie toevoegen

 

Reacties

Gerda - n.v.t. 30 oktober 2021

'De tijd van achteroverleunen () in de financiële wereld is voorgoed voorbij'? Ik neem aan dat dhr Meijard, lifeplanner bij Stan&Wende, hier de Leven- Verzekeraars, de pensioenfondsen en de Hypotheeknemende Banken mee bedoeld, En niet de onder de Wft-vallende (pensioen-)adviseurs, die enkel bemiddelen in de samengestelde beleggingsproducten van de verzekeraars etc.:: Wat betreft deze beleggingsproducten lijkt het me vanzelfsprekend dat de AFM kiest voor het welbeproefde middel van omstreeks 2004, toen de kapitaalverzekeraars verplicht werden om een 'risico-meter' toe te voegen aan hun Beleggingsproducten Site AFM: De risicometer bestrijkt het spectrum van laag naar hoog risico op een schaal van 1 tot 7. Het risico wordt aangegeven door een taartpunt die de bandbreedte weergeeft tussen het laagste en hoogste berekende risico van een risicoprofiel. Maar dan hiervoor in de plaats een duurzaamheidslabel (energielabel) van 1 tm 7. Meteen gemakkelijk voor de directwriters, waar consumenten tegenwoordig steeds vaker online beleggingsVERZEKERINGEN online gaan afsluiten zonder tussenkomst van een door de consument in te huren Wft-adviseur/bemiddelaar. ------------------------------------------- Anders wordt het met hypotheekadvies t.b.v. nog te realiseren woningen en/of duurzaamheidsvoorzieningen... en waar de ontwikkelingen t.a.v. zonne-energie, horizontale- en verticale warmtepompen, gemeentelijke warmtenetten (waar toch nog gas bij benodigd is) en waterstof mogelijk de toekomst wordt. ------------------------ Ik heb met veel interesse het artikel van NH1816 gelezen: https://www.amweb.nl/schade/nieuws/2021/10/nh1816-wil-bouwen-maar-heeft-geen-energie-101131964 want het is niet alleen NH1816 die zit met het gegeven: "Liander geeft aan dat het minstens vier jaar kan duren voor er wel aan de eisen kan worden voldaan Je zou als Wft-hypotheekadviseur nh1816 of de klant maar hebben geadviseerd om je huis geheel met electrisch te verwarmen: Liander kan niet leveren, maar de gemeente wil ook geen gas leveren, waar NH1816 dan kan dreigen met banenverlies voor 180 man, en daarom nu wellicht toch een gasaansluiting krijgt op voorspraak van de gemeente. ---------------------------------------------------- Dus... AFM veel succes met samenstellen van de eisen, \erzekeraars/Pensioenfondsen/Beleggingsinstellingen: veel succes met het transparant maken van jullie Beleggingsdoelen/landen etc. t.a.v. jullie diverse beleggingspakketten... En wft-adviseurs/bemiddelaar... brood op de plank :-)

Paul Burger - Ideële Verzekeringen 30 oktober 2021

Beste Hubrien, Wat heb je dit begrijpelijk, verhelderend en geordend uitgelegd. Mijn complimenten!

Meer over
It’s a wonderful (advies)world!

It’s a wonderful (advies)world!

(Uit katern Pensioen & Vernogen, VVP 2-2024) It’s a wonderful world, zong Hubrien Meijaard (Stan&Wende) op het 19 maart gehouden VVP-event Pensioen...

Special Duurzaam Advies VVP en INSVER: winst in alle opzichten

Special Duurzaam Advies VVP en INSVER: winst in alle opzichten

Duurzaamheid is een onderdeel van modern ondernemerschap. Iedere adviseur zal actie moeten ondernemen. Aldus Kees Dullemond (INSVER) in de special Duurzaam Advies...

Van greenwashing naar grey bashing…

Van greenwashing naar grey bashing…

(Hubrien Meijaard, Stan&Wende, in VVP-special Duurzaam Advies 2024) Mensen die serieus bezig zijn met duurzaam beleggen weten dat sinds een paar jaar de EU-duurzaamheids-regelgevingstrein...

VVP poll: omdat een persoonlijk pensioenplan cruciaal wordt onder de Wtp ga ik mijn klanten proactief benaderen.

VVP poll: omdat een persoonlijk pensioenplan cruciaal wordt onder de Wtp ga ik mijn klanten proactief benaderen.

De stelling van komende week luidt: 'Omdat een persoonlijk pensioenplan cruciaal wordt onder de Wtp ga ik mijn klanten proactief benaderen'. Deze stelling is ingegeven...

Praktijktips Pensioen & Vermogen Hubrien Meijaard (Stan&Wende): duurzaamheid loont!

Praktijktips Pensioen & Vermogen Hubrien Meijaard (Stan&Wende): duurzaamheid loont!

“Bedenk dat voor jou en je klanten een belangrijke - maar foute - overtuiging is dat duurzaamheid geld kost.” Aldus Hubrien Meijaard (Stan&Wende)....

Impact nabestaandenpensioen onder Wtp toegelicht op Vakevent Pensioen & Vermogen

Impact nabestaandenpensioen onder Wtp toegelicht op Vakevent Pensioen & Vermogen

Hanneke Kroonenberg (Hoofd Kenniscentrum Van Lanschot Kempen en bestuurslid FFP) gaat tijdens de kennissessie van Evi van Lanschot op het VVP Event Pensioen &...

Praktische tips duurzaam beleggen op VVP Event Pensioen & Inkomen

Praktische tips duurzaam beleggen op VVP Event Pensioen & Inkomen

"Adviseurs die kennis en vaardigheden bezitten over duurzaam pensioen en vermogensvorming hebben een streepje voor op hun collega’s. En dat is niet alleen omdat...

Verduurzaming ook trend bij pensioen

Verduurzaming ook trend bij pensioen

Duurzaam beleggen wordt – terecht – steeds meer de norm. Op het VVP Event Pensioen & Vermogen neemt Hubrien Meijaard adviseurs mee in de nieuwe wereld...

"Actie voor een duurzamere wereld - too big to fail"

"Actie voor een duurzamere wereld - too big to fail"

 "Afgelopen zaterdag ben ik voor het eerst naar een A12-demonstratie in Den Haag gegaan. De eerste keer, met de afspraak naar het thuisfront: Geen deelname...

De meeste adviseurs deugen

De meeste adviseurs deugen

(Hubrien Meijaard, Mieke Dadema, Dick Kruijt en Jacco Los in VVP-special Financieel Vitaal 2023) Financieel adviseurs claimen nadrukkelijk hun rol bij het vergroten...