Wij zijn nog lang niet overbodig

Pepijn van Kleef 2020

(Pepijn van Kleef van MoneyView in VVP 4) Al dertig jaar is MoneyView in de financiële sector de noodzakelijke luis in de pels. MoneyView werd opgericht om financiële producten en voorwaarden transparant en vergelijkbaar te maken. Simpelweg omdat ze dat niet waren én omdat afnemers er recht op hebben. MoneyView prikt al dertig jaar luchtballonnen stuk, ontrafelt ondoorzichtigheden en stelt onwaarheden aan de kaak. Wat is er eigenlijk verbeterd in de afgelopen dertig jaar, hoe optimistisch is MoneyView in 2023 en wat valt er nog te wensen? Een gesprek met commercieel directeur Pepijn van Kleef. "Er is veel ten positieve veranderd, maar feit is dat we nog lang niet overbodig zijn.”

MoneyView werd uit pure frustratie in 1993 opgericht door toenmalig financieel adviseur Jan Riemens. Beleggingsproducten waren ondoorzichtig en totaal niet met elkaar vergelijkbaar. Hoe kun je dan als adviseur een goed advies geven aan je klanten? Riemens besloot het heft in eigen handen te nemen. Het begon allemaal met het blad MoneyWiser , papieren rapporten en een telefoonlijn voor spaarrentes. Eind 1995 trad Pepijn in dienst bij MoneyView. “Ondanks alle uitdagingen waar we voor stonden, had ik eerlijk gezegd niet gedacht dat we er dertig jaar later nog altijd zouden zijn. Transparantie en vergelijkbaarheid zouden binnen een paar jaar in de sector toch wel ingeburgerd moeten zijn. Dat bleek niet het geval… Anno 2023 is MoneyView met dertig medewerkers springlevend. Het enige minpuntje dat Pepijn kan noemen, is dat het momenteel lastig is om geschikte medewerkers te vinden. “We zijn een uniek bedrijf, leiden onze medewerkers zelf op – een traject dat vaak een jaar duurt – maar kandidaten zijn lastig te vinden. Een probleem waar momenteel bijna heel ondernemend Nederland mee te maken heeft.”

MoneyView levert al vele jaren in iedere editie van VVP een redactionele bijdrage. En dat brengt ons bij een ander en veel kleiner jubileum. De eerste bijdragen dateren van begin 1998. Het begon met kennisverhalen van experts verbonden aan de Wildbaan Groep van Ivo Valkenburg, die vorig jaar overleed. De Wildbaan Groep werd in 2003 geïntegreerd in MoneyView. De laatste jaren worden de meeste bijdragen geschreven door Pepijn en Martin Koot, die in 2013 bij MoneyView in dienst trad. Tussen die twee is er een grappige interne competitie ontbrand wie de scherpste, intelligentste of meest spraakmakende column schrijft. Een strijd die nog niet is beslist en hopelijk nog lang verder mag gaan.

Begin

In 1997 werd MoneyView opgesplitst in een uitgeeftak die zijn eigen weg ging en een vergelijkingstak, het huidige MoneyView. “Sindsdien is er alles veranderd en tegelijkertijd ook niets veranderd. Onze missie is altijd onveranderd gebleven. Wij werken al vanaf het begin aan het vergelijkbaar en dus transparant maken van de markt, omdat wij geloven dat elke markt gebaat is bij transparantie, zeker ook de markt voor financiële producten. Tegelijkertijd is alles veranderd. De papieren rapporten zijn veranderd in digitale databases met geavanceerde tools.”

In datzelfde jaar leefde binnen MoneyView een – zeker voor die tijd – hip idee. “We produceerden op papier elke week actuele cijfers. Stel dat je deze cijfers in een database kon onderbrengen die je eenvoudig actueel kon houden. Hoe mooi zou dat zijn, zo fantaseerden we. In datzelfde jaar raakten we bij toeval in gesprek met de eigenaren van de Engelse Aequos Database. Zij hadden precies wat wij wilden en verstrekten ons een licentie. We konden van start.”

De markt reageerde aanvankelijk nogal dubbel. “De grote spelers stonden in het begin bepaald niet te trappelen van enthousiasme om mee te werken aan verdergaande transparantie. Kleine spelers zoals Royal Nederland, Hooge Huys, Zwitserleven en Zwolsche Algemeene wel. Zij waren met hun universal life producten de uitdagers van de traditionele aanbieders, ook al beleden ze échte transparantie nog wel vaak vooral met de mond. Voor ons was het echter van belang dat we de Aequos Database konden gaan laden. Begin 1999 gingen we live. Van de grote spelers namen we op wat we zelf konden achterhalen en vermeldden dat er uiteraard netjes bij. Wel lieten steeds meer verlichte geesten binnen die grote spelers hun mening horen. Zij wisten dat ze een achterhoedegevecht aan het voeren waren en pleitten intern voor deelname. De eerste van de grote spelers die zich aansloot, was Delta Lloyd. Zij vonden niet alleen dat ze niet achter konden blijven, maar wilden ook inzicht krijgen in wat hun concurrenten deden. Dat was prima, zolang ze maar voldeden aan onze onverbiddelijke regel: je krijgt alleen inzicht in concur renten als je zelf ook volledig transparant wordt. Nationale-Nederlanden en AMEV (voorloper a.s.r.) volgden en uiteindelijk ging ook Aegon overstag. Bij ons kon de vlag uit, nog niet vermoedende dat er – ook weer bij toeval – nog iets anders in de maak was.”

Independer

In die tijd was MoneyView nog gehuisvest aan de Nieuwe Herengracht in Amsterdam. “Een groot huurpand waar we ook ruimte boden aan andere bedrijven. Zo ook het bedrijf van vermogensadviseur John Sweenen. Hij zei dat onze database ook beschikbaar moest komen voor consumenten, zodat zij ook weloverwogen vergelijkingen konden maken. We waren wat terughoudend. In het magazine dat we in het begin hadden uitgegeven, maakten we ook al vergelijkingen en in dit magazine was welgeteld één consument geïnteresseerd. John liet zich echter niet afschrikken en ging zelf aan de slag. Dat bleek achteraf de start van Independer te zijn. Ontstaan dus in het oude pand van MoneyView. We plukken hier tot op de dag van vandaag nog de revenuen van. MoneyView is altijd hofleverancier van Independer gebleven.”

De komst van Independer werd met argusogen bekeken door de financiële sector. “In de toenmalige internetbubbel was aan geld geen gebrek. Zo richtte Nationale-Nederlanden Wellowell op en ging Achmea vanuit internetbedrijf Scaramea van start met mr. Finch. De internetbubbel klapte uiteen en zowel Welllowell als Scaramea gingen failliet. Uit de rokende puinhopen van Scaramea hebben wij IFC Software kunnen inlijven. Omdat IFC Software uit Assen een vergelijker was van schadeverzekeringsproducten was dit een perfecte aanvulling op onze dienstverlening. Maar ook commercieel was en is deze tak heel belangrijk. Als MoneyView hadden we naam en faam opgebouwd als vergelijker van zogenaamde woekerpolissen. En door deze markt transparant te maken, hebben we in feite actief bijgedragen aan het verdwijnen ervan. Uiteraard speelden meer zaken mee, zoals de kredietcrisis, het verbod op bonusprovisie, het provisieverbod op complexe producten en de opkomst van banksparen, maar wij hebben zelf ook zeker een rol gespeeld bij het opdrogen van de markt.”

Huzarenstukje

In 2008 kreeg MoneyView de opdracht van het ministerie van Financiën om samen met de AFM het Feitenonderzoek Beleggingsverzekeringen vorm te geven. “Inzicht in de markt is nu eenmaal een vereiste om in een markt in te kunnen grijpen. We hebben dit rapport in een aantal maanden in elkaar gezet, gelet op de complexiteit een waar huzarenstukje. En toch heeft het rapport niet de aandacht gekregen die het verdiende. Precies in de week dat wij het rapport aanboden aan minister Bos van Financiën maakte hij namelijk bekend dat de staat ABN Amro ging nationaliseren en dat er 20 miljard klaar stond om de banken te ondersteunen. Er was namelijk een kredietcrisis aangebroken. En daarmee was ons rapport ineens een stuk minder nieuwswaardig.”

In datzelfde 2008 dropte Defaqto, de licentiehouder van de Aequos Database en inmiddels overgenomen door Private Equity fonds Fleming, een bommetje. “Eerst zeiden ze eenzijdig het contract op en even later lieten ze weten het contract toch wel te willen verlengen, maar dan tegen een enorm verhoogd tarief. Voor ons onbespreekbaar. En dus besloten we maar zelf te gaan bouwen. We wisten dat we hier bijna een jaar de tijd voor hadden, omdat het contract op 30 september 2009 definitief afliep. Een ongelooflijke klus, want het ging over het vervangen van een complete backoffice, een volledige database en alle webapplicaties. Op de bewuste datum ging de stekker er vanuit Engeland uit en staken wij onze eigen stekker erin. Het ging vlekkeloos. Eindelijk waren we helemaal zelf in charge. Maar het verhaal had nog een staartje.”

“Toen ik een pakje sigaretten aan het kopen was in de Leidsestraat ging mijn telefoon. Een medewerker zei redelijk in paniek dat ik meteen moest komen. Er stond namelijk een deurwaarder onder begeleiding van een aantal politieagenten voor de deur. Defaqto was ervan overtuigd dat wij plagiaat hadden gepleegd en dat we de broncode van het systeem hadden gebruikt bij de bouw van onze eigen applicaties. In hun ogen was het onmogelijk om in zo’n korte tijd een compleet nieuw systeem te bouwen. Een spannende tijd, ook al wisten we dat we het recht aan onze zijde hadden. We hadden nooit toegang gehad tot die broncode en al hadden we wel toegang gehad, dan waren we nog niet zo dom geweest om die te gebruiken. Dit hele gedoe heeft uiteindelijk meer dan een jaar geduurd. De zaak is overigens niet voor de rechter gekomen, omdat men bij Defaqto uiteindelijk zelf ook inzag dat er helemaal geen zaak was. De schadevergoeding die wij vervolgens van ze ontvingen voor het ons aangedane leed was ronduit prettig te noemen.”

Na alle avonturen was MoneyView in 2010 volledig baas over al haar software. “De periode van 2010 tot en met 2016 hebben we vooral gewerkt aan een steviger fundament. Voor de buitenwereld leek het misschien alsof we geen echte innovaties meer brachten, maar intern waren we volop aan het vernieuwen, zoals bijvoorbeeld het ontsluiten van al onze gegevens via API. Belangrijk, want hierdoor kon het aantal (premie)vergelijkingen ieder jaar verveelvoudigen. Nu worden via ons door consumentenwebsites, adviseurs en aanbieders honderden miljoenen berekeningen per jaar gemaakt. Onze visie heeft niets aan waarde heeft ingeboet: het kunnen maken van vergelijkingen is de basis om tot transparantie te komen.”

Integraal

Valt er nog wat te wensen? “Jazeker”, zegt Pepijn. “Met name bij adviseurs en serviceproviders is nog wel wat te winnen. Het maken van inhoudelijke productvergelijkingen vormt namelijk vaak - uitzonderingen als bij onze partner Figlo daargelaten - nog geen integraal onderdeel van de software waarmee wordt gewerkt door adviseurs. (Onze) vergelijkingssoftware wordt nu vaak als een soort accessoire aangeschaft en gebruikt, maar zit in veel gevallen nog niet standaard ‘onder de motorkap’. De wetgever heeft het maken van vergelijkingen weliswaar min of meer afgedwongen en dat heeft wel voor beweging gezorgd, dat zien we aan het explosief toegenomen gebruik van onze software. Maar door de wetgever afgedwongen verandering heeft vaak een generatie nodig om echt ingebed te worden. Dat is een fact of life .”

Ondertussen is MoneyView op dit gebied volop aan het bouwen. “Met Yellowtail en RuleCube hebben we in eerste instantie ten behoeve van de leden van DAK de Validator ontwikkeld. Met de Validator wordt een hypotheekaanvraag op 65 criteria getoetst voor deze bij de geldverstrekker komt. Dan kun je heel snel een aanvraag honoreren of afwijzen en dat bespaart veel ruis, werk en ergernis. De Validator is onderdeel van Hypact, een midofficesysteem voor hypotheken waar de gegevens van MoneyView standaard in zijn geïntegreerd en wordt nu ook klaargestoomd voor gebruik binnen de software van Figlo.”

Verder heeft MoneyView onder meer met HD Connect (onderdeel van Romeo) SmartCare ontwikkeld, een geintegreerde toets op oversluitmogelijkheden die draait binnen het midofficesysteem Accelerate. “Je kunt dan met één klik inzichtelijk maken of het voor een klant lucratief is om je hypotheek over te sluiten of niet en daar actie op ondernemen. Deze functionaliteiten bestonden op zichzelf al langer, maar de winst is dat ze nu zijn geïntegreerd in de platforms waar adviseurs dagelijks mee werken.”

‘De woekerpolisaffaire was niets anders dan een informatieoorlog’

Informatieoorlog

Is volledige transparantie in de financiële sector een feit anno 2023? “Zeker niet. Nog steeds willen niet alle verzekeraars hun gegevens met ons delen en dat maakt dat dus niet alle producten geverifieerd mee kunnen gaan in onze vergelijkingen. Ook twijfel ik hier en daar nog wel eens aan de oprechtheid om transparant te willen zijn. Het is dan meer een moetje, opgedrongen door de wetgever of de markt.”

‘Ik ben er niet voor dat alles altijd maar transparant moet zijn’

Pepijn denkt even na en zegt: “Transparantie van producten is uiteraard van eminent belang. In onze sector is er een enorme disbalans geweest tussen de informatie die consumenten krijgen en de informatie waarover de sector beschikt. Vroeg of laat, maar in ieder geval altijd leidt dat tot misstanden. De woekerpolisaffaire was net als de kredietcrisis dan ook niets anders dan een informatieoorlog. Dit alles mag waar zijn, maar tegelijkertijd hebben consumenten ook een eigen verantwoordelijkheid. Als ze wind mee hebben, hoor je ze niet, maar zodra de wind keert, sluiten ze zich aan bij claimorganisaties. Opportunistisch gedrag is óók een consument niet vreemd.”

“Aan de andere kant ben ik er ook niet voor dat alles altijd maar transparant moet zijn. Om een extreem voorbeeld te noemen: de meeste mensen vinden het niet erg om hun partner in zijn of haar blootje te zien, maar tegelijkertijd moeten ze er niet aan denken dat iedereen naakt over straat gaat. Hoewel het wel lekker transparant zou zijn: want er is dan letterlijk niets meer te verbergen, gaat dit natuurlijk niet werken. Wat ik hiermee bedoel te zeggen is: bij transparantie heb je altijd te maken met een wederpartij die daar ook wat mee moet kunnen en willen. Er zitten dus om allerlei redenen wel degelijk grenzen aan wat in welke omstandigheden transparant moet en kan zijn, maar laat één ding duidelijk zijn: transparantie op prijs en inhoud van producten is een randvoorwaarde voor het kunnen functioneren van een markt. Dáár is transparantie een absolute must!”

Reactie toevoegen

 
Meer over
Verzekeringen winnen opnieuw DIL-strijd

Verzekeringen winnen opnieuw DIL-strijd

Uit DIL-onderzoek van MoneyView blijkt dat in polissen de stijgende marktrentes sneller worden doorberekend dan in de bancaire tegenhangers. Het bureau: “De...

MoneyView in VVP 5-2023: nieuwe pijnlijke dossiers

MoneyView in VVP 5-2023: nieuwe pijnlijke dossiers

In de nieuwe VVP (5-2023) staat Martin Koot van MoneyView stil bij de weer opgelaaide woekerpolisaffaire en nieuwe pijnlijke dossiers. Koot merkt op dat financieel...

Let op: deze column is moeilijk leesbaar

Let op: deze column is moeilijk leesbaar

(Martin Koot, MoneyView, in VVP 5-2023) En ineens zijn ze weer in het nieuws: woekerpolissen! Eind september deed het Gerechtshof Den Haag uitspraak in het hoger...

Pensioen en de onwil om het te willen begrijpen

Pensioen en de onwil om het te willen begrijpen

(Dion van der Mooren van MoneyView in VVP 4, 2023) Het heeft even geduurd, maar de nieuwe pensioenwet (Wtp) is eindelijk aangenomen. Een van de gevolgen van deze...

Independer: Tesla Model S veiligste auto

Independer: Tesla Model S veiligste auto

Een Tesla Model S is de veiligste auto van de afgelopen drie jaar. De onveiligste auto is een Renault Zoe. Goed om te weten omdat volgens Independer in november...

MoneyView: hypotheken meer geschikt voor verduurzaming

MoneyView: hypotheken meer geschikt voor verduurzaming

Steeds meer geldverstrekkers passen hun producten aan om verduurzaming te vergemakkelijken en te stimuleren, zo blijkt uit het Special Item Hypotheken van MoneyView. Het...

Autopremie jongeren stijgt drie keer zo hard als die van ouderen

Autopremie jongeren stijgt drie keer zo hard als die van ouderen

Jongeren tussen de achttien en 24 jaar worden van alle leeftijdsgroepen het hardst getroffen door de premieverhogingen van autoverzekeringen. Zeker in vergelijking...

Terug naar de schoolbank

Terug naar de schoolbank

(Peter Post, MoneyView, in VVP 3, 2023) Actieve provisietransparantie moet van de afdeling advies van de Raad van State terug naar de tekentafel van het kabinet....

Independer: mensen lenen meer

Independer: mensen lenen meer

Het gewenste gemiddelde leenbedrag is het afgelopen jaar met 8 procent stijgt naar 15.540 euro, aldus onderzoek van Independer, waarvoor tienduizenden aanvragen...

MoneyView: grote verschillen in dekking scheidingsmediation

MoneyView: grote verschillen in dekking scheidingsmediation

Scheidingsmediation is bij driekwart van de rechtsbijstandverzekeringen standaard of optioneel meeverzekerd. Of en wanneer je daar gebruik van mag maken, verschilt...