Het steekspel rondom provisietransparantie bij volmachten

Ridder steekspel via Pixabay

(door Richard Meinders, SVC Groep) Op 1 juli publiceerde minister Hoekstra zijn concept Wijzigingsbesluit financiële markten 2021. Een van de onderdelen van dit wijzigingsbesluit is de voorgenomen actieve provisietransparantie. Wat zich daarna ontvouwde, is een boeiend politiek steekspel.

In het Wijzigingsbesluit stelt de minister voor om de afsluit- en doorlopende provisie op schadeverzekeringen transparant te maken. Als de klant weet dat hij voor een bepaalde dienstverlening betaalt, dan zal hij wellicht ook eerder geneigd zijn om naar deze dienstverlening te vragen, aldus de toelichting. Deze transparantie, die overigens alleen geldt voor consumenten, bestaat uit het kenbaar maken van de dienstverlening door de adviseur en/of bemiddelaar en het inzichtelijk maken van de beloning die hij of zij daarvoor via de verzekeraar ontvangt. De wijze waarop dit volgens het voorstel zou moeten plaatsvinden, is het actief informeren van de klant over wat gemiddeld genomen de afsluit- en doorlopende provisie is voor een bepaalde categorie producten (nominale bedragen op polisniveau worden niet verplicht).

Om een eerlijke vergelijking te kunnen maken, moeten direct writers kenbaar maken wat zij aan lead- en/of affiliatievergoedingen betalen aan bijvoorbeeld prijsvergelijkingswebsites.

Marktpartijen hadden tot 13 augustus de tijd om op dit Wijzigingsbesluit te reageren.

Tekencommissie

Kort na publicatie van het Wijzigingsbesluit begon een directeur van een kleine schadeverzekeraar, die niet geheel toevallig afgelopen jaar kleine volmachtkantoren uitnodigde om hun schadeportefeuille provinciaal bij zijn maatschappij onder te brengen, zich in de vakpers te roeren met de mededeling dat ook de tekencommissie van de gevolmachtigd agent transparant gemaakt zou moeten worden. En oh ja, van hem had de hele transparantie niet gehoeven.

Ook het Verbond van Verzekeraars kwam op de sluitingsdatum van de consultatie nog met een reactie. Het Verbond wijst het voorstel van de minister af. Met het vermelden van percentages in informatiedocumenten waarvan, volgens het Verbond, bekend is dat klanten ze vaak niet lezen, wordt niet het gewenste doel bereikt. Ook het Verbond pleit voor exacte nominale transparantie, maar wil hier wel een periode van twee tot drie jaar voor uittrekken, zodat marktpartijen zich goed voor kunnen bereiden. Het Verbond geeft daarbij overigens ook nog aan dat zij hierbij voor haar leden geen rol ziet weggelegd. Ook voor prijsvergelijkers zouden volgens het Verbond dezelfde eisen moeten gelden als voor normale tussenpersonen.

En passant memoreert het Verbond nog even aan de discussie in de markt over de vraag of tekencommissie bij het volmachtkanaal ook niet transparant zou moeten worden gemaakt: “Tekencommissie is bedoeld als beloning voor uitbesteding, maar het risico op het optreden van een waterbedeffect is reëel. Veel bemiddelaars hebben immers een huisvolmacht. Het Verbond zou hierover graag in overleg willen gaan met alle betrokken partijen.”

Met name op deze laatste toevoeging van het Verbond reageerde de NVGA, bij monde van haar voorzitter Ron Gardenier. De NVGA had met opzet niet gereageerd, omdat de consultatie geen betrekking had op haar leden.

Geen donderslag bij heldere hemel

Bijzonder is dat door een aantal partijen de tekencommissie schijnbaar uit het niets in de discussie over beloningstransparantie wordt betrokken, maar als je wat dieper inzoomt op de discussie, dan komt hij wellicht toch niet helemaal uit de lucht vallen. Het marktaandeel van volmachten is in de afgelopen jaren fors toegenomen. Werd in 2015 nog 2,8 miljard euro aan premie geboekt via volmachten, in 2019 was dit al 3,9 miljard. Een toename van 37 procent! Deze stijging van de verdiende premie is binnen alle branches zichtbaar, zo blijkt uit het Marktrapport Volmachten 2019. Kijken we dan vervolgens naar het Position Paper volmachten uit 2018 van het Verbond van Verzekeraars, dan lezen we in de Marktontwikkelingen dat er sprake is van een sterke consolidatie door samenwerking tussen gevolmachtigd agenten of door overnames. Daarnaast signaleert het Verbond dat er veel vreemd kapitaal beschikbaar wordt gesteld door banken en private equity partijen, waardoor gevolmachtigd agenten in de samenwerking per saldo verder van verzekeraars zijn komen te staan. Een goed verstaander leest hierin ‘wij raken de grip op de distributie kwijt’. Voeg hierbij de discussie die tussen het Verbond en de NVGA is ontstaan over de samenwerking met buitenlandse verzekeraars in het volmachtkanaal en het plaatje is compleet. Bijzonder is overigens nog wel dat in het position paper het Verbond schetst dat het aantal bemiddelaars daalde van 9.400 in 2016 naar 6.400 in 2019 en dat ook het aantal gevolmachtigden in de afgelopen twee jaar was gedaald van 330 naar 270. Hoezo “veel bemiddelaars hebben immers een huisvolmacht”? Ook voor het genoemde ‘waterbedeffect’ is al sinds 2013 de inducementbepaling op tekencommissie in het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen opgenomen.

Waar wringt de schoen nu echt?

Waar het volmachtkanaal bij het ontstaan van de provinciale volmachten nog echt uitbesteed werk deed voor verzekeraars, zijn zij zich door de ontwikkelingen in de laatste jaren steeds meer als een groothandel gaan gedragen. Het volmachtbedrijf koopt voor haar bemiddelaars in bij verzekeraars, net als Albert Heijn inkoopt bij fabrikanten/producten voor haar winkels. Als de groothandel voor haar winkels niet tegen de juiste voorwaarden kan inkopen, dan worden andere inkoopkanalen gezocht of wordt het product tijdelijk van het schap gehaald. Het kan in die onderhandelingen soms aardig ‘schuren’. Hetzelfde zien wij momenteel in de verzekeringsmarkt gebeuren. De consolidatie bij verzekeraars en hun aanhoudende zoektocht naar efficiency en kostenbesparing brengt met zich mee dat bepaalde risico’s steeds lastiger zijn te verzekeren of in zijn geheel van het schap verdwijnen. Te veel handwerk of te kleine aantallen is te duur in de productie. Bij deze ontwikkelingen spint het volmachtbedrijf garen. Zij zijn in staat om maatwerk te leveren ook bij kleine aantallen. Daarnaast liggen hun kosten op arbeid en overhead over het algemeen veel lager. Net zoals Unilever en Heineken niet graag afhankelijk zijn van hun distributiekanaal, zij zouden als ze de kans kregen ook veel liever direct aan de eindklant leveren, zijn ook verzekeraars niet graag afhankelijk van hun distributiekanaal. In de strijd om de eigen positie in de distributie te verdedigen lijken alle middelen geheiligd. Maar of de klantbelangen hierbij nu echt centraal staan, waag ik te betwijfelen.

 

Reactie toevoegen

 

Reacties

Cees de Jong - mr. dr. C.J. de Jong Consultancy & Support 25 augustus 2020

Scherpe analyse, Richard, en met een terechte conclusie.

MoneyView in VVP 2-2024: “Onbegrijpelijk dat dit anno 2024 nog kan”

MoneyView in VVP 2-2024: “Onbegrijpelijk dat dit anno 2024 nog kan”

“Als je nu kijkt wat voor producten ‘laten beleggen’ er worden aangeboden en welke informatie hierover voorafgaand aan het openen van zo’n...

Schimmigheid over portefeuille ‘laten beleggen’

Schimmigheid over portefeuille ‘laten beleggen’

(Dion van der Mooren, MoneyView, in VVP 2-2024) Zeker voor mensen die zich niet willen verdiepen in alle losse beleggingsmogelijkheden die een normale beleggingsrekening...

Gelijke kansen

Gelijke kansen

(Partner in kennis SVC Groep in VVP-special Duurzaam Advies 2024) Hoewel het verminderen van ongelijkheid één van de duurzaamheidsdoelen van de Verenigde...

Special Duurzaam Advies VVP en INSVER: winst in alle opzichten

Special Duurzaam Advies VVP en INSVER: winst in alle opzichten

Duurzaamheid is een onderdeel van modern ondernemerschap. Iedere adviseur zal actie moeten ondernemen. Aldus Kees Dullemond (INSVER) in de special Duurzaam Advies...

Nieuw in VVP: branchekenners in duel met ChatGPT

Nieuw in VVP: branchekenners in duel met ChatGPT

In de vandaag (dinsdag) verschenen VVP 1-2024 duelleert Richard Meinders (SVC Groep, lid VVP Ondernemerspanel) met ChatGPT over actieve provisietransparantie in...

ChatGPT versus Richard Meinders

ChatGPT versus Richard Meinders

(Uit VVP 1-2024) Nieuw in 2024: VVP legt een vraag voor aan ChatGPT en laat vervolgens een deskundige van vlees en bloed op het antwoord reageren. In deze eerste...

Personalised pricing

Personalised pricing

(Pepijn van Kleef, MoneyView, in VVP 1-2024) Het heeft het nieuws niet écht gehaald. Er zijn geen kamervragen gesteld, er zijn nog geen collectieve claimstichtingen...

Zorgplichtclaims bij hypotheken keren

Zorgplichtclaims bij hypotheken keren

(Richard Meinders, SVC Groep, in VVP 6-2023) Ik verwacht de komende jaren meer claims en rechtszaken waarbij de adviseur verantwoordelijk wordt gehouden voor het...

Zelf markt eerlijker maken

Zelf markt eerlijker maken

(Vanja Bentum, MoneyView, in VVP 6-2023) De markt van verzekeringen is continu in beweging. Soms worden punten van discussie platgeslagen door het Verbond van...

Risicomanagement in een IT-omgeving

Risicomanagement in een IT-omgeving

(Wim van de Weg, SVC Groep, in Katern Risicobeheer en Preventie, VVP 5-2023) Een van de meest onderschatte onderwerpen bij IT-risico’s is het inventariseren...